ارگونومی برای خبرنگاران با هدف افزایش بهره وری، با در نظر گرفتن سلامت جسمی،روانی، ایمنی و رفاه اصحاب رسانه در محیط کار در تلاش است به جای متناسب سازی فردبا محیط، محیط را با افراد متناسب سازد.
ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی، علمی ترکیبی است که سعی دارد ابزارها، دستگاه ها، محیط را با توجه به توانایی های جسمی، فکری و محدودیت ها و علایق انسان ها طراحی نماید.
علم ارگونومی برای طراحی و ساخت ابزار و سیستم های تولیدی از ساده تا پیچیده، حل مشکلات مربوط به تکنولوژی نوین در محیط کار و یا حتی ابزار و وسایل زندگی کاربرد دارد. در این مقاله سعی شده است به موضوع ارگونومی برای خبرنگاران پرداخته شود
دستاوردهای مثبت کاربرد اصول ارگونومی برای خبرنگاران
- کاهش فشارهای جسمی و روانی
- کاهش بیماریها و آسیبهای اسکلتی و عضلانی
- کاهش حوادث
- افزایش راحتی و آسایش خبر نگاران
- افزایش علاقه وایجاد رغبت بیشتر به کار
- کاهش غیبتهای ناشی از کار
- برای جامعه و دولت که شامل ؛ دستاوردها
- بهبود کیفیت ارائه مطالب
- افزایش بهره وری
- افزایش روحیه کار ی و رضایت شغلی
- کاهش غیبتهای ناشی از کار
مباحث مطرح در ارگونومی برای خبرنگاران
- آنتروپومتری در خبرنگاران به معنی اندازه گیری ابعاد بدنی پرسنل خبرنگار است.
- فیزیولوژی فعالیت؛ میزان مصرف انرژی برای کار و تعیین زمان استراحت را بیان می کند.
- فیزیولوژی محیط؛ شرایط فیزیکی (صدا، روشنایی، گرما و سرما ) کلاسها و فضاهای آموزشی را بررسی می کند.
- جابه جایی وسایل فیلم برداری و تهیه خبر
- طراحی میز و صندلی
- طراحی اتاق کار با کامپیوترازدیگر مباحث مطرح می باشد.
ارزیابی وضعیت بدنی خبرنگاران
پوسچر: به وضعیت قرار گیری سر، تنه، و اعضای بدن هنگام فعالیت گفته میشود؛ وضعیت بدنی نامناسب در طولانی مدت سبب وارد شدن بار استاتیکی به ماهیچه ها و بافتهای مفاصل و احساس ناراحتی می شوند.
اثرات وضعیت بدنی نامناسب روی خبر نگاران باعث تغییرات در ماهیت کار جسمی وکار فکری، فشار وارد بر دیسک های بین مهره ای، محدود شدن متابولیسم و تغذیه دیسکها بدلیل فشار وارد بر آنها و تحلیل تدریجی آنها، گردش خون ضعیف در پاها، عضلات کمری و پشتی، ضعیف شدن قلب، هم خوردن تناسب اندام، بی حسی و تورم پاها می شود.
شیوه صحیح نشستن پشت میز
راست نشستن بیش از حد، فشار غیر ضروری در ناحیه کمر ایجاد می کند که خیلی هم به نفع ستون فقرات نیست. درست نشستن، مترادف با سیخ نشستن نیست. نشستن با زاویه ی ۱۲۰ درجه می تواند باعث کاهش کمر درد شود. بدن را کمی به عقب متمایل کنیم، به طوری که زاویه بین ران‌ها و تنه حدود ۱۳۵ درجه شود.
البته از آنجایی که این زاویه ممکن است باعث سُرخوردن ما به عقب و حتی افتادن شود (اگر تکیه گاهی نداشته باشیم)، ۱۲۰درجه را زاویه بهینه اعلام کرده اند. وقتی که زاویه ی نشستن ما قائمه باشد، انحنای طبیعی ستون فقراتمان کمتر شده و باعث می شود به دیسک بین مهره ها فشار بیشتری وارد شود. ثابت نشستن طولانی با فشار پی در پی، باعث خوردگی و ساییدگی مهره ها و نرسیدن خون کافی به دیسک و سخت شدن و کاهش قابلیت انعطاف آن می شود
توقف کار و استراحت : حتی زمانی که کاملا طبق اصول صحیح نشسته اید، نشستن طولانی در یک جا، با ممانعت از جریان خون می تواند برای بدنتان عوارضی ایجاد کند بنابراین سعی کنید هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه، یکی دو دقیقه کار خود را متوقف کرده و حرکات کششی انجام دهید و بعد از هر ساعت ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کرده یا کار خود را تغییر دهید. منظور این نیست که کار را تعطیل کنید، بلکه منظور، استراحت دادن به عضلات و مفاصل با تغییر وضعیت بدنی است.
کافی است هر عضله در خلاف جهتی که قرار داشته، قرار گیرد. برای این کار حتی می توانید بلند شوید و در اتاق خود چند قدم راه بروید هنگام نهار هم بهتر است از جای خود برخیزید و دور بزنید.
میز کار ارگونومی باید خصوصیات ذیل را داشته باشد
الف-ارتفاع سطح میز کار باید قابل تنظیم باشد.
ب -فضای در نظر گرفته شده برای پاها در زیر میز باید مناسب باشد.
ج-سطح میز کار باید به اندازه ای بزرگ باشد که جای کافی برای تمامی اشیا و وسایل موجود باشد.
در انتخاب صندلی ارگونومی باید توجه داشته باشیم که: صندلی دارای پشتی (در ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر از زمین) باشد، به صورتی که گودی کمر را در برگیرد و چر خان باشد؛ از هر نظر (زوایا و فواصل) قابل تنظیم باشد؛ صندلی باید دارای ۵ چرخ بوده و چرخان باشد. (کمتر از ۴ چرخ موجب عدم تعادل می شود)؛
ضخامت تشک در حدود ۴ تا ۵ سانتیمتر و روکش آن از جنسی باشد که هوا را از خود عبور داده و سبب تعریق نشود و لغزنده نیز نباشد؛ لایه داخلی آن ۲ تا ۳ سانتیمتر ضخامت داشته باشد؛ حداقل عرض آن ۴۰ سانتیمتر باشد؛ ارتفاع آن با ارتفاع میز متناسب باشد؛ چرخ آن قابلیت حرکت بر جنس کفپوش اتاق را داشته باشد .
- ارتفاع نشمینگاه صندلی باید ۲۵ الی ۳۵ سانتیمتر پایین تر از سطح میز کار در نظر گرفته شود.
- سطح نشیمنگاه صندلی باید دارای طول و عرض ۴۰ تا ۴۸ سانتی متر باشد. برای افراد چاق صندلیهای پهنتر توصیه می شود.
- پشتی صندلی شما حتماً باید قسمتی برای نگهداشتن و حمایت از کمر داشته باشد.
- زاویه پشتی با تشک صندلی، حداقل ۹۵ تا ۱۱۰ درجه باشد
- ارتفاع نشمینگاه صندلی باید ۲۵ الی ۳۵ سانتیمتر پایین تر از سطح میز کار در نظر گرفته شود.
- ارتفاع پشتی صندلی را نیز بین ۵۰ تا ۸۲ سانتی متر توصیه می کنند.
- شیب کف صندلی ۵ تا ۱۵درجه برای تمایل به جلو و ۵ درجه تمایل به عقب داشته باشد سیستم روشنایی باید در طرفین رایانه باشد.
- پنجره در کنار اپراتورباشد و صفحه نمایش و پنجره زاویه ° ۹۰ بسازد.
- تماشای صفحه نمایش حدوداً بیش از ۲ ساعت در روز، باید با رعایت مسائل ایمنی صورت پذیرد.
- رنگ دیوار بهتر است خیلی روشن نباشد. هنگام کار پشت به پنجره ننشینید. پنجره ها بهتر است پرده داشته باشند.
- راست بنشینید و از خم کردن بدن به جلو خودداری کرده و از فشار وارده به مهره های گردن و شانه بکاهید.
در استفاده ازموس موارد ذیل اهمیت دارد
الف-امروزه ماوس ها با شکل‌های مختلف وارد بازار شده اند. بنابراین انتخاب ماوس عامل مهمی در هنگام کار با کامپیوتر می باشد.
ب-حتی المقدور ماوس وصفحه کلید هم سطح باشند.
ج-در هنگام کار با موس، مچ دست و ساعد بایستی دارای تکیه گاه باشند.
د- از کلیدهای میانبر به جای استفاده از ماوس کمک بگیرید: مانند ctrl+s برای ذخیره کردن و ctrl+pبرای چاپ کردن.
ه- از پدهای (صفحه های مخصوص ماوس) که امروزه به عنوان پد طبی مطرح می باشد، استفاده گردد.
تهیه کننده: مهندس محمد علی قوه ندوشن