خانه تکانی ایمن: نکاتی که همه باید بدانند.

هر ساله در آستانه سال نو، شاهد اجرای  مراسم باستانی خانه تکانی هستیم. البته ساختمان ها با توجه به کوچک بودنشان و ویروس کرونا که تقریباً یکسالی هست مهمان ناخوانده ی خانه هایمان شده، اکثراً در طول سال تمیز هستند. اما مردم بخاطر شگونش هم که شده، آن را اجرا کرده و تمامی وسایل را شسته و برق می اندازند.

خانم های خانه داری که با جدیت، مشغول فعالیت خانه تکانی می شوند، اگر برنامه ریزی نداشته باشند و کارهای نظافت را به تدریج انجام ندهند، دچار دردهای جسمانی بعد از این ایام می شوند. متأسفانه بیستر آن ها به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی و فشارهای غیرمعمولی که به مفاصل وارد کرده اند، کارشان به بیمارستان می کشد.

نمایشگاه مجازی باما در این مقاله، دردهای جسمانی ناشی از خانه تکانی غیر اصولی و نکات ایمنی لازمه را توضیح داده است. تا با افزایش آگاهی هر چه بیشتر، خانه تکانی دلنشینی را تجربه کنید.

خانه تکانی و کمردرد

فقط به ورزشکاران توصیه نمی شود که قبل از مسابقه، بدنشان را گرم کنند، به خانم های خانه دار هم توصیه می کنیم قبل از شروع کار به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با استفاده از حرکات ورزشی، نرمشی و کششی، بدن خود را برای انجام کارهای خانه آماده کنید.

توصیه

• به جای بلند کردن وسایل سنگین در منزل، تا جایی که برایتان مقدور است، از شیوه های جایگزین (مانند هل دادن یا کشیدن) استفاده کنید.
• یادتان باشد هل دادن به روش ناصحیح، گاهی آسیب به دیسک را بیشتر می‌کند. باید یک پا جلو، و یک پا عقب باشد سپس جسم را بکشید.

نحوه صحیح بلند کردن جسم سنگین چگونه است؟

•  کمرتان را صاف نگه دارید و قوز نکنید.
• زانوهایتان را خم کنید و برای تحمل وزن آن جسم، به عضلات پایتان تکیه کنید. این کار موجب می شود فشار ناشی از جسم سنگین، به جای کمر، به مفصل ران شما منتقل شود و گرفتگی عضلانی و درد ناگهانی عضلات (مخصوصاً کمردرد) به سراغتان نیاید.

خانه تکانی و خطر سقوط از ارتفاع

هنگام استفاده از نردبان یا چهارپایه، از سطح اتکای آن با زمین مطمئن شوید و در حد امکان از نردبان دوطرفه و استاندارد استفاده کنید.

• قبل از استفاده از نردبان مطمئن شوید که پله ها خشک هستند و نردبان در وضعیت ایمن روی سطح صاف قرار گرفته است.
• ایمن ترین حالت استفاده از نرده، این است که بر روی یک پله مانده به آخر قرار بگیرید.
• به هیچ عنوان روی پله اخر نایستید. این کار باعث عدم تعادل و افزایش خطر سقوط می گردد.
• هنگام پاک کردن شیشه ها، یادتان باشد فشار وارد شده به شیشه باید متناسب با مقاومت آن باشد. عدم رعایت این نکته و نداشتن تکیه گاه مناسب، موجب ترک خوردگی شیشه و پرت شدن شخص به بیرون می گردد.
• اشیاء و وسایل را طوری جابجا کنید که بتوانید جلوی خود را ببینید و همیشه یک دست را برای نگهداشتن نرده پلکان آزاد بگذارید.

اگزمای خانم های خانه دار 

اگزما یک پدیده التهابی است که با علائمی مانند قرمزی، خشکی، پوسته پوسته شدن، خارش و سوزش پوست مشخص می‌شود.

واقعیت این است که در این روزها، بسیاری از خانم های خانه دار، که با پاک کننده های خانگی مانند صابون وایتکس، مایع ظرفشویی و شوینده های شیمیایی سر و کار دارند، در صورتی که غلظت مواد پاک کننده در این ترکیبات و یا مدت تماس پوست افراد با این مواد زیاد باشد، باعث ایجاد ضایعات اگزمایی در دست ها می شود. که اصطلاحاً به این عارضه پوستی، «اگزمای خانم های خانه دار» می گویند.

توصیه

• پس از اتمام کار و شست ‌و شوی صحیح دست با آب، از یک ماده مرطوب کننده استفاده کنید تا مانع از بروز خشکی پوستتان شوید.
• هنگام شست و شو و خانه تکانی از لوازم حفاظت فردی مانند دستکش و عینک مناسب استفاده کنید.

خوشبختانه بیماری اگزما واگیردار نیست ولی در صورت عدم رعایت مراقبت های پوستی، می تواند دوباره عفونی شود و گاهاً این عفونت میکروبی بوده، و همانند دیگر بیماری های قابل انتقال، به افراد دیگر منتقل می شود..

خانه تکانی و خطر مسمومیت

شوینده های شیمیایی اگر معقولانه و به روش صحیح استفاده شود نه تنها مضر نیست، بلکه می توان از آن به عنوان یک ماده گندزدا برای سطوح در معرض ویروس کرونا، بکار برد.

بعضی از افراد ناآگاه از خطرات بهداشتی و ایمنی در خانه تکانی، برای تمیزی بیشتر، اقدام به ترکیب مایع های شیمیایی مانند انواع سفیدکننده با مواد شوینده می کنند. که کاری بسیار خطرناک است که در طولانی مدت آسیب های ریوی را به همراه خواهد داشت.

توصیه

• مواد شوینده و ضدعفونی کننده را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• هرگز مواد شوینده شیمیایی را از ظروف اصلی خود، جدا و در ظرفی که مشابه ظروف خوردن و آشامیدن است، منتقل نکنید. زیرا موجب فریب افراد به ویژه کودکان، افراد کم حافظه و کم بینا می شود.
• اگر برچسب روی ظروف مواد شوینده مخدوش و دچار پوسیدگی شده است، مجدداً روی آن برچسب نام محلول را بزنید.
• اگر از مواد شوینده مانند وایتکس، جرمگیر و… استفاده می کنید آن ها را با آب داغ ترکیب نکنید و تحت هیچ شرایطی حرارت ندهید زیرا این ترکیب باعث آزاد شدن گاز کلر می شود که با رطوبت مخاط دهان، باعث تولید تولید گاز اسید کلریدریک می شود. این گاز بسیار قوی و سوزاننده است و علائم شدید تنفسی ایجاد می کند.
• توجه داشته باشید که امروزه بیشتر شوینده ها به صورت معطر و فاقد بوی زننده وارد بازار می شوند. بی بو بودن شوینده ها به معنی فاقد مواد حساسیت زا در شوینده ها نیست. پس در میزان استفاده از آن دقت کنید.
• قبل از استفاده از مواد شیمیایی شوینده، پنجره ها را باز کنید زیرا بخارات متصاعد شده از آن، برای افراد دارای حساسیت، آسم، تنگی نفس و بیماری های قلب و حتی سردردهای میگرنی، خطر مضاعف دارد.

اگرشخصی برخلاف نکات ذکر شده دچار مسمومیت شد، سریع فرد از محل سربسته به محلی که در معرض جریان هوا است، منتقل کرده و به او مقدار زیادی شیر بنوشانید. سپس با اورژانس (تلفن ۱۱۵) تماس گرفته و مورد را گزارش دهید.

نمایشگاه مجازی باما HSE، با برگزاری وبینار خانه تکانی ایمن، نکات ایمنی بیشتری را توضیح داده است.

برای مشاهده وبینار خانه تکانی کلیک کنید.

خانه تکانی و خطر برق گرفتگی و آتش سوزی

عدم رعایت نکات ایمنی باعث ایجاد برق گرفتگی و آتش سوزی هنگام خانه تکانی می شود.

توصیه

• از شست و شوی لوازم برقی مانند لوستر چراغ های روشنایی کلید و پریز و… با آب، که موجب برق گرفتگی خواهد شد، جداً بپرهیزید.
• لوازم خانگی به خصوص اجاق گاز را با احتیاط و دقت جا به جا و اتصالات مربوط به گاز را با آب و صابون کنترل کنید تا از سالم بودن آن ها و نشت نکردن گاز مطمئن شوید.
• همیشه خاموش کننده های دستی آتش نشانی که آماده به کار است، در خانه داشته باشید تا هنگام بروز آتش سوزی در خاموش کردن آتش به شما کمک کند.

• جهت پاکسازی وسایل برقی ابتدا برق آن وسیله را قطع و سپس، با دستمال خشک و تمیز نمائید .
• سیم تلفن و سیم رابط وسایل برقی را دور از مسیر رفت و آمد قرار داده و هنگام جابجایی آنها را کاملاً جمع کرده تا باعث بروز حادثه نشود.

حوادث ناشی از رنگ آمیزی منزل

بعضی از افراد اصرار بر این دارند که خود، منزلشان را رنگ کنند که اکثراً هیچ تجربه و تخصصی در این زمینه ندارند بنابراین در ایام خانه تکانی بیشتر شاهد حوادث آتش سوزی و انفجار ناشی از رنگ هستیم.

توصیه

• از شستن و تمیز کردن پرده، کف آشپزخانه، حمام و… که به مواد روغنی و رنگ آلوده هستند، با بنزین، تینر و دیگر موادی که به سرعت شعله ور می شوند، خودداری کنید.
• هیچگاه تینر و مواد قابل اشتعال را در مکان های سر بسته مانند دستشویی، حمام و چاه فاضلاب منزل نریزید.
• برای شست و شوی محیط های سر بسته، به جای استفاده از مواد سفیدکننده، از پودرهای شوینده آنزیم دار، استفاده کنید.
• اگر مجبور به استفاده از مواد اشتعال زا در مکان سر بسته بودید پس از اتمام کار، تمامی در و پنجره ها را باز کنید تا از این طریق قسمت های رنگ شده خشک شود. هیچگاه این اشتباه را نکنید که با حرارت بخاری اقدام به خشک کردن نقاط رنگ شده کنید. چون در این هنگام امکان انفجار و آتش سوزی را چند برابر می کنید.

نکات ایمنی در رابطه با پاکبانان

در ایام خانه تکانی توجه به نکات ایمنی بسیار مهم است زیرا جدا از خطر ابتلای پاکبانان به بیماری کرونا، احتمال پاشیدن اسید و بریده شدن دست های این عزیزان با اجسام برنده نیز، زیاد است. پس بهتر است بیش از پیش نسبت به تفکیک پسماند دقت داشته باشیم.

در صورتی که حادثه ای اتفاق افتاد چه کنیم؟

پیشگیری از وقوع حادثه یک طرف، داشتن عملکرد خوب هنگام بروز حادثه بعد مهم تر قضیه است.

یکی از موارد مهم، امدادخواهی درست از نیروهای اورژانس است. که در ادامه به آن می پردازیم.

• با آرامش، اطلاعات کامل در مورد شدت آسیب و وخامت حال مصدوم را توضیح بدهید.
• هر چه قدر آدرس دقیق تر باشد، نیروهای اورژانس سریعتر به محل حادثه می رسند.
• بهتر است برای آدرس دادن از نشانگرهای خاص مثل مدرسه، مسجد و… استفاده کنید.
• اگر لازم باشد به پیشواز نیروهای امداد بروید. تا این پروسه سریعتر انجام بگیرد.
• خط تلفنی که تماس گرفته شده آزاد باشد تا در صورت نیاز برای برقراری تماس مجدد با نیروهای امدادی و اورژانسی مشکلی ایجاد نشود.

خانه تکانی و  توصیه پایانی

• توصیه می شود با استفاده از مصرف مایعات به میزان کافی، آب و املاح از دست رفته بدن خود را که این روزها احتمالاً میزان آن بر اثر تعریق افزایش می یابد، جبران کنید.
• استفاده از ماسک و پیش بند در صورت تماس با مایعات و مواد شیمیایی و استفاده از سربند برای پیشگیری از آلودگی موها، فراموش نشود.
• به افراد مبتلا به مشکلات اسکلتی عضلانی توصیه می شود برای شست و شوی حمام از چکمه استفاده کنند و در غیر این صورت، با رعایت توصیه های ایمنی، بر روی سطوح لیز و لغزنده از دمپایی استفاده کنند.
• اگر به هر دلیلی لامپ جیوه ای در منزل شکست سریعاً پنجره ها را باز کرده و به مدت ۱۵ دقیقه محل را ترک کنید تا بخارات سمی جیوه از بین برود.
• از مسدود کردن راه خروج خود و همسایگان در زمان نظافت خودداری کرده تا در موقع وقوع حادثه بتوان به راحتی خارج شد.
• مانع از بازی و گلاویز شدن کودکان در کنار پرتگاه، تعقیب حیوانات و پرندگان در بالکن و… شوید.
• سعی کنید امور خانه تکانی را زمانی انجام دهید که کودکان در منزل حضور ندارند یا خواب هستند. زیرا طبق آمار کودکان و سالمندان در این ایام بیشترین آسیب ها را متحمل می شوند.