باعرض سلام، لطفاً خودتان را معرفی بفرمایید.
اینجانب غلامحسین حلوانی، در سال ۱۳۵۷ در کنکور سراسری رشته بهداشت صنعتی وارد دانشگاه شدم، در دانشکده حفاظت و بهداشت کار تهران، دوران طرح نیروی انسانی به عنوان مسئول بهداشت حرفه ای شهرستان مهریز، سپس کارشناس پژوهشی دانشگاه و به دنبال آن، در دانشکده بهداشت همزمان مسئول بهداشت حرفه ای شهرستان یزد و همچنین به صورت نیمه وقت به عنوان مسئول بهداشت حرفه ای معاونت درمان سازمان تأمین اجتماعی همکاری داشتم.
در همان زمان عضو کمیته مشاغل سخت و زیان آور استان بودم و پس از آن، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت در گروه بهداشت حرفه ای شدم. ابتدا دروس عوامل فیزیکی زیان آور در محیط کار و ارگونومی تدریس نموده و سپس کلیه دروس مربوط به ایمنی را در تمامی مقاطع، تدریس نمودم. علاوه بر فعالیت آموزشی فعالیت پژوهشی را به شدت دنبال نمودم که حاصل آن تا کنون، چاپ بیش از ۱۶ عنوان کتاب و بیش از ۱۲۰ عنوان مقاله ISI و پژوهشی نمایه شده در سایت های معتبر می باشد. در سال های اول، پژوهشگر برتر استان شناخته شده و چندین مرتبه پژوهشگر برتر دانشگاه نیز، گردیدم. از طریق تصویب یک پایان نامه در حد دکترا به تصویب دانشگاه و هیئت بورد بهداشت حرفه ای کشور، و کمیته مرکزی هیئت مدیره کشور، و پس از انجام این کار تحقیقاتی، حاصل آن، چاپ سه مقاله ISI و pubmed از این کار بوده و پس از دفاع به انجام کارهای تحقیقاتی زیاد در حد امتیاز دانشیاری به عنوان اولین نفر در سطح دانشگاه علوم پزشکی یزد و جزء اولین نفرها به صورت بسیار محدود در سطح کشور با تأیید هیئت ممیزه و سپس تأیید بورد کشوری و هیئت ممیزه مرکزی وزارت، به استادیاری ارتقاء پیدا نمودم.
اینجانب حدود هشت سال مدیر گروه بهداشت حرفه ای در دانشکده بهداشت بوده و قریب چهار سال می باشد که مدیر گروه ارگونومی می باشم. همچنین حدود یک سال نیز به طور همزمان مدیر گروه بهداشت حرفه ای بوده که همچنان نیز می باشم.
ضمناً بالاتر از ۱۰۰ عنوان استاد راهنمای پایان نامه دانشجویان در مقطع ارشد به بالا در دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دانشگاه کرمان، دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد تهران، دانشکده پزشکی یزد، آزاد و علم و هنر یزد بوده ام. به علاوه این جانب به عنوان اعضای هیئت مؤسس دو مرکز پژوهشی تصویب شده وزارت (مرکز تحقیقات اعتیاد و رفتارهای پرخطر، مرکز تحقیقات طب کار) و جزء اولین و معتبرترین مراکز تحقیقاتی دانشگاه به خاطر داشتن مقالات معتبر ISI و نفر اول در حد لازم بوده ام.
پیشنهاد شما برای دانشجویان رشته های ایمنی، ارگونومی، بهداشت حرفه ای و HSE برای داشتن آینده شغلی بهتر چیست؟
الف) توجه ویژه به دروس اختصاصی از دوران دانشجویی، حضور منظم در کلاس ها، خواندن مطالب مربوط به دروس اختصاصی در طول ترم و ارتباط نزدیک با استاد مربوطه و استفاده از منابع اصلی مطالب ارائه شده در طول ترم.
ب) اکتفا نکردن دانشجو به جزوه و بحث استاد در دروس اختصاصی، حتماً هر مطلبی که پیرامون آن درس وجود دارد را مطالعه نمایند، البته اگر با توجه استاد باشد بهتر است. از طریق استاد درس و سرچ کردن، سایر افراد صاحب نظر در موضوع مربوطه را در کشور شناسایی نماید و علاوه بر این خواندن جزوات و کتب آنها، در صورت امکان با آنها ارتباط برقرار نمایند.
ج) از ترم اول و دوم با آزمایشگاه های دانشکده، به ویژه آزمایشگاه های گروه بهداشت حرفه ای و ارگونومی ارتباط مستمر برقرار نمایند و به هر طریق ممکن علاوه بر درس عملی به صورت ویژه و با علاقه مندی با دستگاه ها، با کمک اساتید مربوطه و کارشناسان آزمایشگاهی ارتباط برقرار نمایند. در این صورت فرایند مباحث تئوری نیز عمیق تر صورت خواهد گرفت.
نظرتان را در رابطه با نمایشگاه مجازی باما، بعد از بازدید اعلام فرمایید؟
نمایشگاه مجازی باما تأثیر ارزنده و بسزایی در آموزش دانشجویان و کارشناسان رشته های مربوطه را دارد. این اقدام از طرف استاد صاحب اندیشه دانشگاه صورت گرفته است و تفکری که مبادرت به این اقدام نموده است، موجب افزایش وسعت دید دانشجویان و فارغ التحصیلان در زمینه به کارگیری آنها و انجام اقدامات عملی شایسته خواهد شد. لذا علاوه بر مشاهده نمایشگاه مجازی باما، مطالب می تواند زمینه ساز آینده شغلی با تفکری بهتر و شفافیت بیشتر شود. شایسته است که این اقدام توسعه پیدا نموده و به طرق مختلف اثرات آن نیز پیگیری گردد.
تاکنون در بیرون دانشگاه با چه دستگاه های اجرایی همکاری، مشاوره و … داشته اید؟
- سالها با سازمان تأمین اجتماعی و کمیسون های پزشکی همکاری داشته ام که در این مدت علاوه بر تأسیس خانه های بهداشت کارگری و آموزش کارگران کارخانجات، اولین نشریه ایمنی و بهداشت تحت عنوان پیک ایمنی را به چاپ رسانیده که به تمامی استان های کشور ارسال می شد.
- عضو فعال کمیته مشاغل سخت و زیان آور از تشکیل جلسات تا بازدید از مشاغل و اظهار نظرهای کارشناسانه.
- همکاری با دانشگاه کاربردی وابسته به جهاد سازندگی وقت، در تأسیس و راه اندازی رشته ایمنی و بهداشت کارگاه های قالیبافی.
- راه اندازی اولین معاینات اداری کارکنان و کارگران در استان یزد که در کشور نیز اولین بار بود. همچنین از طرف وزارت بهداشت چندین مرتبه بازدید شد و مورد استقبال قرار گرفت. ضمناً در این زمینه درمانگاه ابوالفضل (شیخداد) در چاه ملکی تجهیز شد و قراردادهای متعدد معاینات و اندازه گیری های عوامل زیان آور، در این مرکز صورت می گرفت که باعث ارتقاء برنامه های آموزشی دانشجویان دانشکده بهداشت نیز، گردید. ضمناً مشاوره ایمنی و بهداشتی کارخانجات نیز در یزد شروع شد و به سرعت توسعه پیدا نمود و زمینه ساز به کارگیری کارشناسان بهداشت حرفه ای، ایمنی و حتی بهداشت محیط گردید و به سایر استانها نیز کشانیده شد.
- ارائه کارت سلامت به رانندگان، اولین بار با پیشنهاد بنده که مسئول بهداشت حرفه ای نیز بودم، برنامه ریزی گردید و شروع به کار نمود که الان یک برنامه جامع در سطح کلیه رانندگان بین شهری کشوری می باشد. ضمناً این برنامه نیز توسط اداره کل سلامت کار وزارت بهداشت مورد بازدید و قدردانی قرار گرفت.
- تا آن موقع اگر کارشناسان و بازرسان مرکز بهداشت از کارخانجات بازدید به عمل می آوردند و به دلیل عدم همکاری صنعت، کار به مراجع قضایی واگذار می شد، قضاوت کلیه مکاتبات مرکز بهداشت با صنعت را به بازرسان کار در وزارت کار محول می نمودند و عملاً برای بازرسی کارشناسان بهداشت حرفه ای، هیچ ارزشی قائل نبودند. که این نقص را با شدت و حدت پیگیری نمودم و بعد از مکاتبات و جلسات متعددی که به پشتوانه قوانین فصل ۴ قانون کار مصوب سال ۱۳۶۷ در یزد انجام شد و چندین ماه به طول کشید عاقبت با دستور رئیس قوه قضائیه وقت، آقای محمد یزدی مقرر گردید که کارشناسان بهداشت حرفه ای شاغل در مراکز بهداشت، بتوانند بازرسی قدرتمندانه از کارخانجات داشته باشند.
برای اینکه یک نفر با تخصص شما بتواند فعالیت ارتباط با صنعت داشته باشد، چه توصیه ای دارید (چه توانمندی های لازم را باید داشته باشند)؟
- از هر چیز اولی تر، علاقه مندی زیاد و مطالعه می باشد. با توجه به اینکه خوشبختانه منابع بسیار زیادی به زبان فارسی، در کشور موجود است (که زمان ما اصلاً نبود) نعمت ارزنده ای است که دانشجویان و فارغ التحصیلان باید قدر آن را آن بدانند و تا می توانند با مشورت اساتید و به صورت اولویت بندی شده مطالعه نمایند.
- به نظر اینجانب تمامی افراد بعد از اینکه مباحث تئوری تخصصی را مطالعه نموده و با دستگاه های بخش توانستند آشنا شده و کار بکنند، می بایست بعد از اینکه مدیریت HSE را یاد گرفتند حتماً بتوانند HSE plan را تدوین نمایند. اینکه می گویم طرح HSE را بنویسند نه اینکه نمونه یک HSE plan را کپی نمایند، منظور این است که لازم است با جزئیات فرایند آشنا شده، دقیق بدانند و با جزئیات عناصر یک سیستم از قبیل انسان، ماشین، روش های اجرایی محیط کاملاً آشنا شده و به صورت سیستماتیک بتوانند تعاملات بین این عناصر را تشخیص دهند. به نحوی بتوانند خطرات یک سیستم را شناسایی نموده و در این ارتباط توانایی تدوین چک لیست را داشته باشند و سایر تکنیک های شناسایی شده را ارزیابی نمایند و برای هر سیستم هر چه که می خواهد باشد یک معادله ریسک تدوین نمایند (با توجه به احتمال یا تکرار پذیری خطر و پیامدها). در این ارتباط انواع تکنیک های کیفی، نیمه کمی و کمی را فرا گرفته و بتوانند متناسب با شرایط، به جا از این تکنیک ها استفاده نمایند و سپس برای هر خطر ریسک خطر محدوده قابل تحمل و غیر قابل تحمل را در یک سیستم ارزیابی تعیین نموده و پس از ارزشیابی، اقدامات کنترلی اولویت بندی شده را بجا و با توجه به محدودیت های (هزینه، زمان، اثربخشی) به صورت کنترل مهندسی و مدیریتی استفاده نمایند.
- با قوانین و استانداردهای مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست در حد ملی (کشور ایران) و در حد بین المللی به صورت شفاف و خوب آشنا شوند. به طور مثال هر فردی که در این زمینه می خواهد اقدام نماید حتماً می بایست حدود مجاز کشور ایران در خصوص مسائل بهداشتی تدوین شده، اداره کل سلامت وزارت بهداشت و کتاب آیین نامه های مصوب وزارت کار را همیشه در دسترس داشته باشد و به موقع بتواند به استانداردهای سطوح بین المللی مراجعه نمایند. مثلا اگر یک گوشی یا دستکش حفاظتی را بخواهند درباره آن اظهار نظر کند، باید بتواند کاتالوگ آن را مطالعه نماید و بداند که چه استانداردهایی در جهان از این سازنده حمایت می کند یا اصلاً استاندارد و محدوده آن را بتواند با سرچ کردن استخراج نماید.