گاهی احساس می کنید بدنتان داغ شده است و تب دارید. گاهی احساس سردرد می کنید و نگران می شوید. گاهی لرز دارید و گاهی مریض می شوید. در همه این اوقات به شدت نیازمند نوعی دستگاه سنجش هستید تا میزان سلامت خود را بسنجید و ارتقا دهید. امروزه دستگاه های سنجش طبی موجود در خانه کمک شایانی به تشخیص زود هنگام برخی از بیماری ها کرده اند و با وجود این دستگاه ها علاوه بر تشخیص، میزان مرگ و میر نیز کاهش یافته است. دستگاه های ضروری که باید در خانه داشته باشید، عبارت اند از تب سنج، دستگاه فشار خون و یک دستگاه بخور. وجود این دستگاه ها در خانه در کنار جعبه های کمک های اولیه کمک زیادی به ارتقا سلامت افراد می کند.
برخی از دستگاه طبی نیز مخصوص شرایط اورژانسی بوده و نیاز نیست آنها را در خانه داشته باشیم. مانند دستگاه های که برای احیا قلبی ریوی استفاده شده و دستگاه های ونتیلاتور که در ICU مورد استفاده قرار می گیرد و یک دستگاه کمک کننده تنفس است. بعضی از دستگاه ها نیز شاید در ذهنتان در رده بندی دستگاه سلامت قرار گیرند هرچند استفاده از آنها می تواند برای سلامتی مضر باشند، مانند دستگاه های سولاریوم که استفاده از آن ها عوارض جانبی برای سلامتی افراد دارد.
در این مقاله قصد داریم شما را با این دستگاه ها بیشتر آشنا کنیم. تا با شناخت و انتخاب درست آن ها بتوانند سلامت خود و خانواده تان را ارتقا دهند.
دستگاه سنجش فشار خون و انواع آن
همانطور که می دانیم بیشترین علت مرگ در ایران و جهان سکته های قلبی و مغزی است و بهترین دستگاه در شناخت وضعیت سلامت افراد برای پیشگیری از سکته، دستگاه فشار خون است. زیرا با شناخت میزان فشار خون، به راحتی می توان فهمید آیا میزان آن نرمال است یا غیر نرمال. در صورت ابتلا به فشار خون بالا، فوراً در پی درمان آن برآمده و به پزشک مراجعه کنیم تا از سکته و عواقب جانبی این موضوع در امان باشیم.
برای فهمیدن میزان فشار خون و آیا این که به فشار خون بالا مبتلا هستیم یا نه تنها وسیله ای که می تواند کمک کند، دستگاه سنجش فشار خون است و حدسیات در خصوص فشار خون احتمالا درست نباشد. زیرا داشتن فشار خون بالا در اکثر مواقع بدون هیچ علامت بالینی بوده و فرد از وجود این بیماری در خود بی اطلاع است. به همین دلیل این بیماری را عامل مرگ خاموش نام نهاده اند. ذکر این نکته ضروی است که بهترین بازه فشار خون از ۱۲۰ تا ۸۰ میلیمتر جیوه می باشد که در دستگاه فشار خون نشان داده می شود.
این دستگاه انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
دستگاه فشار خون عقربه ای
این دستگاه فشار سنج متداول ترین نوع دستگاه فشار سنج بوده که قیمت کمتری نسبت به سایر دستگاه های فشارسنج دارد اما از دقت خوبی برخوردار است. این دستگاه دارای یک صفحه درجه بندی شده بر حسب میلی متر جیوه است و یک عقربه گردان دارد. این عقربه با تغییر فشار هوا حرکت کرده و میزان فشار خون را نشان می دهد. هنگامی که کیسه خالی از هوا است عقربه درجه صفر را نشان می دهد و با فشار دستگاه پوار فشار هوا بالا رفته و عقربه در جهت عقربه های ساعت حرکت می کند. هنگامی که هوا از کیسه خالی می شود وقتی اولین نبض احساس می شود عقربه ی فشار سنج، فشار بالا را نشان می دهد و زمانی که نبض دوباره قطع می شود محدوده فشار پایین نشان داده می شود. بنابراین برای استفاده از این فشار سنج به گوشی پزشکی برای شنیدن صدای نبض نیاز است.
مزیت این دستگاه قیمت ارزان آن در کنار دقت قابل قبول آن است. هرچند برای استفاده از آن نیاز به اپراتور آموزش دیده می باشد. همچنین عیب مشخص این دستگاه مقاومت پایین است، زیرا بر اثر ضربه به مرور زمان دقت آنها کاهش می یابد.
دستگاه فشار خون جیوه ای
دستگاه های فشار سنج جیوه ای را می توان یکی از دستگاه فشار خون با دقت بالا دانست. در این دستگاه همانند دستگاه های عقربه ای دارای کیسه هوا، پوار و گوشی است و از یک نمایشگر مندرج ستونی با مخزن جیوه برای نمایش میزان فشار خون استفاده کرده است. این دستگاه نسبت به نوع عقربه ای مقاوم تر است اما از قیمت بالایی برخوردار است. شاید بتوان گفت دستگاه فشار سنج جیوه ای گران قیمت ترین دستگاه فشار سنج است. از این دستگاه عموما در مطب های دکتر و کلینیک های بیمارستانی استفاده می شود.
برای آشنایی با تامین کنندگان تجهیزات بهداشت بیمارستان و مراکز درمانی اینجا کلیک کنید.
دستگاه سنجش فشار خون دیجیتالی
این دستگاه دارای انواع مختلفی است و با توجه به جنس و کیفیت دارای دقت و قیمت گوناگونی می باشد. آزمایشات نشان داده است دستگاه های اندازه گیری فشار خون دیجیتالی که از طریق انگشت یا مچ فشار خون را اندازه می گیرند، دقت زیادی در اندازه گیری ندارند. زیرا وضعیت دمای بدن و عروق بر میزان دقت آنها اثر گذار است. مزیت این دستگاه ها، استفاده آسان تر از آن ها بوده و کاربر پسند ترند و برای استفاده از آنها نیاز کمتری به آموزش احساس می شود. با این حال گران قیمت تر از نوع عقربه ای بوده و معمولا دقت پایین تری دارند.
دستگاه تب سنج و انواع آن
اهمیت وجود دستگاه سنجش دما در خانه بر هیچ کسی پوشیده نیست. زیرا تب به عنوان اولین نشانه وجود عفونت در بدن، زنگ خطر بیماری است و تب سنج بهترین روش تشخیص درجه حرارت بدن است. اهمیت این موضوع زمانی برای همگان معلوم شد که پاندمی کرونا جهان را فرا گرفت و همه دانستند بهترین وسیله در غربالگری کرونا تب سنجی است. زیرا بیش از ۸۰ درصد افرادی که به کرونا مبتلا شده بوده و دارای علامت بودند یک تب بالای ۳۸ درجه را تجربه کردند. به هر حال تب نشان دهنده عفونت در بدن است خواه این عفونت ناشی از یک ویروس مانند کرونا (covid-19) باشد یا مربوط به یک سرما خوردگی ساده و بهترین روش تشخیص آن دستگاه تب سنج است. هرگونه احساس داغی بدن نمی تواند نشانه داشتن تب باشد. پس اگر فکر می کنیم تب داریم باید از دستگاه تب سنج استفاده کنیم.
اما این دستگاه های تب سنج نیز انواعی دارند که عبارتند از:
دستگاه تب سنج جیوه ای
این دستگاه سنجش دما معمولا از جنس شیشه ساخته شده و دارای یک مخزن جیوه و ستون مدرج بر حسب میلی متر جیوه است. طرز استفاده از این نوع تب سنج ها به صورت دهانی است، به این ترتیب که بعد از ضد عفونی قسمت مخزن جیوه را در دهان گذاشته و ۲ دقیقه صبر می کنیم تا دمای بدن اندازه گیری شود. در خصوص استفاده از تب سنج جیوه ای قبل از مصرف آن را تکان داده و منتظر بمانبد تا دماسنج دمای حدودی ۳۵ درجه را نشان دهد سپس آن را در دهان بگذارید. این تب سنج ها از دقت خوبی برخوردار بوده و قیمت مناسبی دارند.
تب سنج نواری
این دماسنج ها روی پیشانی فرد بالای ابرو قرار داده می شوند و بر حسب تغییر رنگی که در آن ها به وجود می آید و مقایسه آن با طیف رنگی که در بروشور وجود دارد، می توان درجه حرارت را خواند. این روش خیلی دقیق نیست. قیمت این تب سنج نسبت به سایر تب سنج ها کمتر است
تب سنج های دیجیتال
این دما سنج ها در دو نوع لمسی و غیر لمسی ساخته می شود. معمولا دارای قیمت بالایی هستند. نوع لمسی آن دقیق تر از نوع غیر لمسی بوده و برای استفاده در زیر بغل یا مقعد استفاده می شود. اما نوع غیر لمسی را این روزها به دلیل کرونا در مراکز خرید و مکان های عمومی بیشتر دیده اید. مزیت این دستگاه غیر لمسی بودن آن است زیرا در این صورت انتقال بیماری از طریق دستگاه تب سنج صفر می شود. اما این دستگاه دیجیتال تب سنج معمولا گران است و استفاده از آن در خانه ها توصیه نمی شود و مناسب محل های عمومی است.
دستگاه بخور
استفاده از دستگاه های بخور در منزل سبب ارتقا سلامت افراد می شود. این دستگاه با اضافه کردن رطوبت به هوا می تواند می تواند سبب تنفس راحت تر شده و برطرف شدن خشکی دهان شود. همچنین دستگاه های بخور می توانند در پیشگری از آنفولانزا، کم شدن سرفه، کاهش نشانه های آسم و آلرژی و همچنین حفظ رطوبت پوست و مو موثر واقع شوند. قیمت دستگاه های بخور مناسب بوده و مدل های خانگی آن با ۲۰۰-۵۰۰ هزار تومان قابل خریداری هستند.
دستگاه ونتیلاتور
دستگاه ونتیلاتور یک دستگاه تنفس مصنوعی است که در شرایط ویژه در بیمارستان ها استفاده می شود. معمولا برای بیمارانی که دارای مشکل تنفسی بوده یا در شرایط اغما به سر می برند استفاده می شود. دلایل استفاده از این دستگاه عبارت است:
- جهت اکسیژن رسانی به بدن
- جهت دفع گاز کربنیک
- جهت کم کردن کار دستگاه تنفسی
- رفع اختلال دستگاه تنفسی در بیماران مغزی
قیمت این دستگاه بسیار بالا بوده و تنها در شرایط اورژانسی و در بخش مراقبت های ویژه بیمارستانی استفاده می شود.
دستگاه سولاریم مضر برای سلامتی
این دستگاه نه تنها سبب ارتقا سلامتی نشده بلکه ضرر های بالای برای بدن و پوست دارد. به نحوی که وزارت بهداشت و درمان استفاده از آن را ممنوع کرده است. یافتههای مطالعات مختلف آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان وابسته به سازمان بهداشت جهانی نشان داده است که ۷۵ درصد افرادی که قبل از ۳۰ سالگی از سولاریوم برای برنزه کردن خود استفاده میکنند، در معرض ابتلا به سرطان پوست قرار میگیرند. بنابراین هرگز از دستگاه سولاریوم استفاده نکنید و برای برنزه کردن از آفتاب طبیعی استفاده شود.
منابع
- کتاب راهنمایی اندازه گیری فشار خون ؛ علی حجت زاده، طاهره سموات ؛ وزارت بهداشت و آموزش پزشکی؛ ۱۳۹۱
- ساختن دماسنج دیجیتال به وسیله ی میکروکنترلر ؛ زهرا مکارم؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر؛ ۱۳۹۵-۱۳۹۴
- فواید استفاده از دستگاه رطوبت ساز، همشهری آنلاین؛ ۳ مهر ۱۳۹۷
- هشدار نسبت به عوارض خطرناک سولاریم، همشهری آنلاین؛ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۳