تعیین مناطق پرخطر کرونا در خانه به عنوان یک راهکار جدید برای داشتن خانه ای ایمن در برابر ویروس کرونا مطرح شده است. با توجه به شیوع گسترده ویروس کرونا در سراسر کشور حتی در دورترین نقاط، مهم ترین کار جهت پیشگیری از ابتلا به این بیماری کشنده، حفظ قرنطینه خانگی و رعایت فاصله فیزیکی می باشد. مهم ترین مکانی که می تواند مثل یک دژ مستحکم، ما را در برابر ویروس کرونا محافظت کند، خانه است. با توجه به این مسائل، ضرورت دارد هر خانواده، نقشه خطر کرونای خانه خود را روی کاغذ رسم کند. پس با خواندن این مقاله، نقشه خطر خانه خود را بکشید.
چرا تهیه نقشه کرونا مهم است؟
برای کنترل راه های ورود کرونا به خانه، باید اول این راه ها را شناسایی کرد. با رسم این نقشه، راه های مذکور شناسایی و کنترل می شود. نتیجه اینکه فضای داخل خانه به دور از استرس و رفتارهای وسواس گونه خواهد بود و این امر می تواند باعث افزایش تاب آوری و تقویت سیستم ایمنی بدن اعضای خانواده در برابرکرونا شود.
تقسیم وظایف در تعیین مناطق پرخطر کرونا در خانه
قبل از تهیه نقشه خطر کرونا اعضای خانواده دور هم جمع می شوند و در رابطه با ویروس کرونا، راه های انتقال و…با هم به گفتگو می نشینند. سپس تقسیم کار انجام می شود. در خانه ای که افراد سالم هستند و توصیه های بهداشتی و عدم تردد و قرنطینه را رعایت کرده و بدون حفاظت فردی، بخصوص به اماکن شلوغ رفت و آمد نداشته اند، خانه و افراد به کرونا آلوده نیستند و این خانه، امن است.
مسئول ایمنی
لازم است یک نفر از اعضای خانوار که معمولاً بانوی خانه هستند به عنوان مسئول ایمنی انتخاب شود. مسئول ایمنی باید گندزدایی خانه را انجام دهد و برای حفظ وضعیت و ارتقای بهداشت خانه عاری از کرونا، مراقبت های لازم را انجام دهد. مسئول گندزدایی نباید دچار بیماری ریوی زمینه ای و تنگی نفس باشد. زمان گندزدایی از ماسک و دستکش استفاده نموده و پس از استفاده این وسایل را در کیسه دربسته در سطل زباله دربسته بگذارد. اگر بانوی خانه بیمار است فرد دیگری بایستی این مسئولیت را بپذیرد. هیچکس از اعضای خانواده حق ندارد در وظایف مسئول ایمنی دخالت کند.
وظایف مسئول ایمنی
بنا بر توصیه کارشناسان، تمام سطوح اعم از دستگیره درها، کمدها، یخچال، فریزر، کلیدها و پریزها، کنترل تلویزیون، گوشی تلفن، موس و صفحه کلید و مانیتور کامپیوتر یا لپ تاپ، شیر فلکه گاز، شیر آلات و کف خانه با محلول های گندزدای خانگی (با رعایت حفاظت فردی مثل استفاده از دستکش و ماسک برای جلوگیری از آسیب رساندن به ریه، پوست و چشمان فردی که گندزدایی را انجام می دهد) یک بار گندزدایی شود.
بهترین محلول برای گندزدایی کف، سطوح چوبی و کابینت ها و سطوح غیر فلزی، محلول ۱ به ۴۹ وایتکس است که برای تهیه آن ۱۰ سی سی یا معادل حجم درب قوطی وایتکس را با دو لیوان آب سرد حل نمائید. این محلول پس از ۲۴ ساعت خاصیت گندزدایی خود را از دست می دهد و باید مجدد تهیه گردد.
هنگام گندزدایی، سطح مورد نظر باید تمیز و عاری از گرد و خاک و آلودگی باشد. روی سطح باید به صورت رفت (و نه رفت و برگشت) دستمال آغشته به مایع گندزدا را کشید و منتظر ماند تا تبخیر شود. یا مایع را اسپری کرد و منتظر تبخیر ماند. روی وسایل الکترونیکی نمی توان محلول را اسپری کرد.
روی سطوح فلزی نظیر دستگیره درها و پنجره ها، شیرآلات و کابینت های فلزی، به جای محلول وایتکس از الکل طبی اتانول ۷۰ درصد باید استفاده کرد.
مسئول هماهنگی و خرید
قدم بعدی انتخاب یک نفر به عنوان مسئول هماهنگی و خرید و انجام کارهای ضروری بیرون از خانه است. وی باید سالمترین فرد باشد. فردی که به بیماری هایی نظیر پیوند اعضا، نقص سیستم ایمنی، دیالیز، لوپوس، سرطان در حال درمان یا موارد مشابه مبتلا نباشد. فشارخون، دیابت، بیماری های قلبی عروقی، بیماری های مزمن تنفسی مثل آسم و … نداشته باشد، بهترین انتخاب است. وی تنها برای انجام کارهای خیلی ضروری از خانه خارج می شود.( فقط مشاغل امدادی و برای خریدهای ضروری) مسئول خرید می تواند حداکثر هفته ای دو بار با پوشیدن وسایل حفاظت فردی نظیر ماسک و دستکش، از خانه خارج شود. ساعاتی برای این کار انتخاب شود که تردد و ازدحام در مراکز خرید کمتر است. فرد مسئول زمان بازگشت به خانه باید کلیه نکات ایمنی را رعایت کند.
چگونه نقشه خطر و مناطق پرخطر کرونا را تهیه کنیم؟
با مداد و خط کش خیلی ساده دیوارها، درها، پنجره ها، راهرو و بالکن، حیاط، اتاق ها، آشپزخانه، پذیرائی، انباری، سرویس های بهداشتی را روی کاغذ رسم می کنیم.
نقاط سبز: مناطق ایمن از ویروس کرونا
ویروس نمی تواند از طریق هوا مثل گرد و غبار منقل شود، پس از پنجره ها نمی تواند وارد شود. بنابراین پنجره ها را روی نقشه سبز می کنیم. به دلیل ماهیت ساختاری، این ویروس از طریق دستان آلوده، پوشش لباس و یا قطرات خارج شده از دهان بیمار و یا فرد ناقل و هنگام سرفه، عطسه و اشک چشم قابل سرایت است.
نقاط قرمز: مناطقی که احتمالاً به ویروس کرونا آلوده شده اند.
هنگامی که مسئول خرید پس از انجام خرید ( ترجیحاً خرید به صورت بسته بندی باشد)، قصد آمدن به داخل فضای داخلی خانه را دارد؛ ترجیحا فرد دیگری درب ورودی را باز کند. در غیر این صورت پس از ورود وی، خرید ها را در سبدی که برای این منظور در نظر گرفته شده است قرار می دهد و سپس کیسه های نایلونی و دستکش و ماسک خود را در سطل زباله درب دار پشت درب ورودی (روی حیاط یا پاگرد) که کنار آن قرار داده شده می اندازد.
مسئول خرید، باید کفش هایش را پشت درب ورودی (روی حیاط یا پاگرد) بیرون آورد. وسایلی مثل دسته کلید، موبایل و کارت بانکی را در سبدی که به این منظور در ورودی قرار داده شده بگذارد تا در اسرع وقت به نحو مناسب گندزدایی گردد. لباس هایش را در داخل فضای خانه پشت درب آویزان کند و این لباس ها در فرصتی مناسب توسط سبد مخصوص به بالکن یا حیاط منتقل شود تا به مدت ۶-۴ ساعت در معرض نور آفتاب قرار گیرد. کفش روفرشی بپوشد و مستقیماً بدون دست زدن به دستگیره درب ها، به دستشویی رفته و دست هایش را به مدت ۲۰ ثانیه (معادل فرستادن هفت صلوات) به روش اصولی و با رعایت مصرف حداقل آب، با آب و صابون (ترجیحاً صابون مایع) بشوید. پاها نیز شستشو داده شود. موقع خروج از دستشویی دمپایی تمیز بپوشد.
مسئول ایمنی خانه، سبد خرید جهت شستشو، گندزدایی و ضد عفونی وسایل خریداری شده را به آشپزخانه منتقل نماید و خریدهای بسته بندی شده را با آب و صابون مایع یا مایع ظرفشویی به مدت ۲۰ ثانیه می شوید. روکشهای بسته بندی نایلونی در سطل زباله درب دار انداخته شود. در ضمن دستگیره درب ورودی و دستشویی (اگر دست زده شده) و شیر آشپزخانه و دستشویی نیز با الکل ۷۰ درصد گندزدایی شود.
مزایای رسم نقشه خطر کرونا و انجام وظایف محوله
- مسیر آلودگی احتمالی مشخص و به سرعت رفع آلودگی می گردد.
- تقسیم کارها، تکلیف بقیه اعضای خانواده را مشخص می کند.
- افراد خانواده، دچار وسواس فکری که مرتب باید دستها را ضد عفونی کرد (بوسیله ژل، الکل و موارد مشابه) نمی شوند، چون نیازی به ضدعفونی کردن دوباره دستهای افرادی که در معرض آلودگی احتمالی قرار ندارند، نیست.
- کاهش بسیار زیاد مصرف آب و شوینده ها و ضد عفونی کننده ها که بعضاً برای سلامت پوست، چشم، ریه و…خطرناک هستند.
- با رسم نقشه خطر کرونا و انجام اصول بهداشت، آرامش را به خود و خانواده تقدیم می کنیم.
نویسنده
منابع
- World Health Organization 2020, Coping with stress during the 2019-nCoV outbreak, accessed 19 March 2020, https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/coping-with-stress.pdf
- http://markazsalamat.behdasht.gov.ir/uploads/corona$%.pdf
- World Health Organization 2020, Water, sanitation, hygiene and waste management for COVID-19, accessed 19 March 2020, https://www.who.int/publicationsdetail/infection-prevention-and-controlduring-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-20200125.
- راهنمای کنترل محیطی برای مقابله با (کووید( ۱۹ کرونا ویروس درفروشگاه های زنجیره ای مواد غذایی
- World Health Organization 2020, Mental Health and Psychosocial Considerations During COVID-19 Outbreak, accessed 19 March 2020, https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/mental-healthconsiderations.pdf. 11. World Health Organization 2011, Psychological first aid: Guide for field workers, accessed 19 March 2020, https://www.who.int/mental_health/publicati ons/guide_field_workers/en/
- دستور العمل راهنمای کنترل محیطی برای مقابله با (کووید ۱۹ ) کرونا ویروس درفروشگاه های زنجیره ای مواد غذایی (اسفند ۱۳۹۸) نسخه اول
- مرکز سلامت محیط و کار- معاونت بهداشت – وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی – اطلاعیه بهداشتی سالم سازی سبزیجات، جوانه غلات و محصولات سالادی- ۱۳۹۵
- Five keys to growing safer fruitsand vegetables:promoting health by decreasingmicrobial contamination – World Health Organization in – 2012
- http://www.who.int/foodsafety/consumer/5keys/en/index.html
