ویروس کرونا یکی از ویروس های خطرناک قرن بیست و یک می باشد که سراسر جهان را درگیر کرده است. اکثر فعالیت ها و مشاغل ریز و درشت در همه کشورها تحت تأثیر این ویروس قرار گرفته اند. تعداد بی شماری از کارکنان، درگیر این بیماری شده اند که این باعث تحمیل هزینه های مستقیم و غیرمستقیم به بدنه جامعه شده است. سلامت کارکنان یکی از ارکان مهم است که باید مورد توجه مسئولین قرار گیرد. کارشناسان بهداشت حرفه ای به عنوان متخصصین ایمنی و بهداشت باید سلامت کارکنان شرکت ها را پایش کنند و از شیوع ویروس کرونا در محیط کار پیشگیری نمایند.
کارکنان کدام یک از محیط های کاری نسبت به بقیه بیشتر در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند؟
- مراکز بهداشتی شهری و روستایی، خانه های بهداشت کارگری و مراکز طب کار. کارکنان بهداشت اعم از بهداشت عمومی، محیط و حرفه ای، ماماها و پزشکان در خط اول ارتباطی با مردم حضور دارند. مراکز درمانی شامل بیمارستان ها و کلینیک ها است که پزشکان و پرستاران، نیروهای خدماتی و سایر کارکنان کادر درمان در مراقبت از بیماران مبتلا به ویروس کرونا در این مراکز، مشغول به فعالیت هستند.
- کارکنانی که در امور کفن و دفن فوت شدگان فعالیت دارند.
- کارکنان آزمایشگاه های تشخیص طبی که برای انجام خون گیری و آزمایشات در تماس مستقیم با فرد مبتلا و فرآورده های خونی هستند.
- کارکنان شرکت های حمل و نقل اعم از فرودگاهی، قطار و حمل و نقل عمومی که با عموم مردم سروکار دارند.
- کارکنان شهرداری و افرادی که در جمع آوری پسماندها فعالیت دارند.
- کارکنان اداراتی مثل بانک ها، اداره پست و دیگر سازمان ها و ارگان ها که با شیوع این ویروس، حجم کاری آن ها بیشتر شده است.
- افرادی که به اقتضای شغل خود مجبور به مسافرت های متعدد هستند.
- محققان و پژوهشگرانی که در آزمایشگاه ها به خاطر تحقیق در مورد ویروس کرونا، در تماس مستقیم با این ویروس هستند.
- دندان پزشکان که به خاطر ماهیت شغلی خود، با انواع عوامل خطرناک بیولوژیکی از جمله ویروس کرونا، امکان مواجهه دارند.
گروه های پر خطر ابتلا به کرونا در محیط کار چه کسانی هستند؟
بعضی از شاغلین، ریسک بالای ابتلا به ویروس کرونا را دارند. از نظر سازمان بهداشت جهانی، شاغلینی که بیماری های زمینه ای مثل دیابت و بیماری های قلبی و عروقی دارند، افرادی که دارای ریه های حساس و مشکلات تنفسی هستند، افرادی که مشکلات سیستم ایمنی دارند، افراد بالای ۶۰ سال که به عنوان قشر سالمند محسوب می شوند و مادران باردار، در معرض خظر بیشتر ابتلا به بیماری کرونا هستند.
افراد پرریسک باید توسط کارشناسان بهداشت حرف ه ای شناسایی شوند و اقدامات کنترلی و محافظتی با تدابیر کامل، برای این افراد صورت گیرد. برای شناسایی شاغلین ریسک بالا، می توان ارزیابی ریسک کرد و بعد از شناسایی پرسنل، کنترل های مهندسی و مدیریتی، تحویل وسایل حفاظت فردی مناسب و آموزش های لازم را انجام داد.
وظایف افراد مسئول برای حفظ ایمنی کارکنان مقابل ویروس کرونا در محیط کار
کارشناسان بهداشت حرفه ای و سایر افراد مسئول، باید از آخرین اخبار مربوط به کووید ۱۹ اطلاع داشته باشند. در صورت تغییر علایم و یا اخبار جدید، در دستورالعمل های محیط کاری تجدیدنظر کنند. در آغاز، تب بالا نشانه ابتلا به ویروس کرونا بود و همه محیط های کاری برای شناسایی مبتلایان، ملزم به تب سنجی بودند ولی در حال حاضر، علایم ابتلا به این بیماری، تغییر کرده است.
کارفرمایان باید همه تجهیزات حفاظت فردی مناسب علیه ویروس کرونا را در اختیار کارکنان قرار دهند و تسهیلات مورد نیاز برای پیشگیری از این ویروس را برای همه پرسنل فراهم آورند. در شغل هایی که ریسک بالا دارند حتماً علاوه بر ماسک مناسب، از شیلد هم باید استفاده شود. لباس های یکبار مصرف هم می توان پوشید.
تسهیلات شستشوی دست نظیر آب و صابون به حد کافی در اختیار کارکنان باید قرار داده شود. در جاهایی که امکان نصب روشویی وجود ندارد می توان الکل طبی را به جای آب و صابون جایگزین کرد.
ترجیحاً کنار مخزن آبسردکن، یک محلی برای شستشوی لیوان ها در نظر گرفته شود. با این کار هر کس از لیوان مخصوص به خود استفاده می کند و مرتباً هم آن را می شورد. با انجام اینکار هم از شیوع آلودگی و هم از مصرف بیش از حد لیوان یک بار مصرف پیشگیری می شود.
آموزش به کارکنان در برابر ویروس کرونا
آموزش برای تمامی پرسنل، ضروری به نظر می رسد چون این ویروس فقط مختص محیط های کاری نیست. ممکن است پرسنل بعد از زمان کاری، با رعایت نکردن موازین بهداشتی، به این ویروس آلوده شوند و همین آلودگی را به محیط های کاری و شاغلین دیگر منتقل کنند.
کارفرما موظف به آموزش کارکنان می باشد. البته باید توجه کرد که کلاس های آموزشی با تعداد نفرات کمتر از ۱۰ نفر و با رعایت فاصله اجتماعی و با پنجره های باز برگزار شود. تهیه پوسترهای آموزشی، تهیه دستورالعمل های کاری و نصب آن ها در معرض دید کارکنان از جمله موارد آموزشی است که می توان انجام داد. می توان از صفحه های نمایش در مناطق مختلف شرکت برای اطلاع رسانی استفاده کرد. یا به طور مرتب و در فواصل معین، پیام های آموزشی به موبایل های کارکنان ارسال گردد.
رعایت بهداشت و ایمنی در سالن های غذاخوری در دوران شیوع کرونا
یکی از محل های تجمع در محیط های کاری، سالن های غذاخوری است. بهتر است رعایت فاصله اجتماعی را با برچسب گذاری به کارکنان آموزش داد. به هیچ عنوان نباید افراد از وسایل مشترک استفاده کنند. باید استفاده از قندان های مشترک، نمک پاش ها و …. در سالن های غذاخوری ممنوع شود. قبل و بعد از مصرف مواد غذایی، سالن غذاخوری ضدعفونی گردد. تهویه های مناسب تعبیه گردد و در و پنجره های غذاخوری باز باشند.
در سالن های غذاخوری، همه پرسنل نباید همزمان وارد سالن غذاخوری نشوند. با برچسب های خطر (به رنگ قرمز)، فاصله های دو متری را از قبل مشخص شود که پرسنل در مکان های تعیین شده با رعایت فاصله، بنشینند.
توجه به اینکه ویروس کرونا در اثر گرما از بین می رود از خوردن مواد غذایی به صورت خام و یا سرد باید پرهیز شود. اگر تعداد پرسنل کم است، برای گرم کردن غذا می توان از مایکروویوها استفاده کرد. به طوری که دستگیره آن قبل و بعد از استفاده باید ضدعفونی شود. همچنین می توان یکی از پرسنل را برای کار گرم کردن مواد غذایی انتخاب کرد.
جمع بندی
شیوع ویروس کووید ۱۹، همه مردم سراسر جهان را دچار ترس کرده است. اطلاعات کافی در مورد این ویروس وجود ندارد اما چیزی که کاملاً مشخص شده است این است که با آگاهی و آموزش و رعایت یک سری نکات بهداشتی می توان سلامت خود و دیگران را تضمین کرد. با توجه به اینکه شاغلین یک بازوی مهم در اقصاد کشور به شمار می روند حفظ سلامتی این قشر نیاز به توجه بیشتری دارد. کارشناسان بهداشت حرفه ای با برنامه ریزی دقیق و داشتن آمادگی برای شرایط بحران، می توانند در پیشگیری از ویروس کرونا و حفظ سلامت کارکنان، نقش مهم و مؤثری را ایفا کنند.
نویسنده
منابع
- پیشگیری و کنترل کوید ۱۹ (کرونا ویروس) در محیط کار: راهنمای عمومی. مرکز سلامت محیط و کار
- پاکسازی و ضد عفونی سطوح محیطی در زمینه کنترل COVID19. دانشگاه علوم پزشکی تهران
- راهنمای کاربرد منطقی وسایل حفاظت فردی در برابر ویروس کرونای ۲۰۱۹٫ سازمان بهداشت جهانی. دانشگاه علوم پزشکی تهران
- راهنمای پیشگیری و کنترل کووید ۱۹ (کرونا ویروس): کارکنان اداری و خدماتی با حجم بالای ارباب رجوع. مرکز سلامت محیط و کار. گروه بهداشت حرفه ای