عنوان دوره آموزشی: حفاظت در برابر اشعه ویژه مراکز پزشکی
مدرس: دکتر وحید شعبانی نژاد: دکتری هسته ای گرایش پرتوی پزشکی، دانشجوی دکتری فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
نحوه برگزاری: آنلاین
حضور در دوره آموزشی برای عموم رایگان
اعطای گواهینامه معتبر رایگان به دانشجویان طرح مهارت افزایی (طرح کاد پلاس)
هزینه دریافت گواهی نامه معتبر برای سایر شرکت کنندگان در دوره آموزشی (100 هزار تومان)
گواهی پایان دوره: گواهی پایان دوره توسط شرکت آتی سلامت محیط و کار پویا اعطا می گردد. این شرکت دارای مجوز آموزشی از مرکز تحقیقات وزارت کار و سازمان فنی و حرفه ای کشور می باشد.
خلاصه وبینار
انواع پرتوها: یونساز و غیر یونساز
پرتوهای یونساز: به پرتوهای اطلاق می شود که هنگام عبور از ماده قادر به یونسازی در اتم های آن ماده باشند.
یونش: هنگامی که یکی از الکترون های موجود در اتم از لایه مربوطه جدا شده و از میدان کولنی هسته کامل خارج شود.
اثرات پرتو: پرتوهای یونساز باعث یونیزاسیون اتم ها می گردد که مولکول ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند و می‌توانند بر سلول ها اثر گذاشته و عامل تأثیر بر روی بافت ها و موجب تأثیر در اندام ها شده و منجر به تأثیر در تمام بدن شوند
اثرات بیولوژیکی پرتو
اثرات احتمالی:
- ایجاد انواع سرطان‌ها
- بروز اختلالات ژنی
اثرات قطعی:
- سرخ شدن پوست و سوختگی
- تغییرات در خون
نکات:
- اثرات قطعی ناشی از تخریب وسیع سلول ها در دزهای بالاست
- بروز زود هنگام اثرات: چند روز تا چند هفته
- وجود حددز آستانه برای ایجاد اثر خواص
- عدم بروز اثر قبل از دز آستانه
- میزان آسیب بستگی به سطح دز پرتو دارد
اثرات احتمالی:
- ایجاد تغییرات در ژن ها در اثر آسیب سلولی
- تکثیر سلولی با ژن های تغییر یافته موجب افزایش ابتلا به سرطان ها، امکان تولد نوزاد با اختلالات ژنی و بروز نارسایی های ارثی می گردد
- برای این اثرات حد دز آستانه وجود ندارد
- اثرات دیر آشکار می گردند
- احتمال اثر با افزایش دز همراه است
- شدت اثر به دز بستگی ندارد
اهداف حفاظت در برابر اشعه:
- جلوگیری از اثرات قطعی
- کاهش اثرات احتمالی
اصول اساسی حفاظت در برابر اشعه:
- توجیه پذیری فعالیت
- بهینه سازی حفاظت
- حدود دز
حدود دز فردی:
- پرتوگیری عادی افراد در اثر فعالیت پرتوی باید طوری محدود گردد که از حدود دز تعریف شده تجاوز نکند
- تقسیم بندی بر اساس پرتوگیری افراد: پرتوگیری شغلی
- پرتوگیری مردم
- پرتوگیری شغلی
به منظور کاهش خطر پرتوگیری باید:
- زمان حضور در میدان پرتو به حداقل برسد
- فاصله تا محل چشمه به حداکثر برسد
- از حفاظ مناسب (با توجه به نوع پرتو) استفاده شود
انواع حفاظ گذاری:
- حفاظ گذاری در برابر پرتوهای آلفا
- حفاظ گذاری در برابر برابر پرتوهای بتا
- حفاظ گذاری در برابر پرتوهای ایکس و گاما
- حفاظ گذاری در برابر پرتوهای نوترون
راه های ورود عناصر پرتوزا به بدن انسان:
- استنشاق هوای آلوده
- بلع یعنی خوردن و نوشیدن مواد غذایی و آب آلوده
- جذب از راه پوست سالم بدن
- وجود زخم بر روی پوست بدن
- قرار گرفتن بدن در معرض پرتوهای نوترون
- ورود عمدی عناصر پرتوزا به بدن به منظور تشخیص و درمان بیماری ها در پزشکی