عنوان دوره آموزشی: طبقه بندی مناطق خطرناک و آنالیز انفجار بر اساس استانداردهای API ،IEC ،NEC/NFPA

مهندس منوچهر آهنج
مدیر، متخصص و مدرس با 26 سال سابقه کار در شرکت های داخلی و خارجی مهم دنیا( نفت برزیل، نفت ایتالیا، نفت چین، نفت و گاز ازبکستان، پترو پارس، هیوندا و صدرا
نحوه برگزاری: آنلاین
هزینه شرکت در دوره برای عموم و دریافت گواهی 530 هزار تومان
هزینه شرکت در دوره و دریافت گواهی برای دانشجویان 265 هزار تومان
گواهی پایان دوره: گواهی پایان دوره توسط شرکت آتی سلامت محیط و کار پویا اعطا می گردد. این شرکت دارای مجوز آموزشی از مرکز تحقیقات وزارت کار، مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور می باشد.
با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.
طبقهبندی مناطق خطرناک و آنالیز انفجار: استانداردهای API، IEC و NEC/NFPA
در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، و سایر بخشهای صنعتی، شناسایی و طبقهبندی مناطق خطرناک (Hazardous Areas) از اهمیت بالایی برخوردار است. این طبقهبندی به منظور جلوگیری از وقوع انفجار و آتشسوزی در محیطهای صنعتی انجام میشود. استانداردهای مختلفی برای این منظور وجود دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به API RP 500، IEC 60079، و NEC/NFPA اشاره کرد.
محتوای آموزشی مرتبط: وبینارها و دوره های آموزشی ایمنی و آتش نشانی
استاندارد API RP 500: طبقهبندی بر اساس کلاس و بخش
استاندارد API RP 500 که توسط انستیتوی نفت آمریکا (API) منتشر شده است، به طبقهبندی مناطق خطرناک در صنایع نفت و گاز میپردازد. این استاندارد مناطق را به دو دسته اصلی تقسیم میکند:
- Class I, Division 1: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط عادی وجود دارد.
- Class I, Division 2: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط غیرعادی یا در صورت خرابی تجهیزات وجود دارد.
این طبقهبندی به مهندسان و طراحان کمک میکند تا تجهیزات مناسب برای هر منطقه را انتخاب کنند و از وقوع حوادث جلوگیری کنند. برای اطلاعات بیشتر API RP 500 مراجعه کنید.
استاندارد IEC 60079: طبقهبندی بر اساس زون
استاندارد IEC 60079 که توسط کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیک (IEC) منتشر شده است، به طبقهبندی مناطق خطرناک بر اساس زون میپردازد. این استاندارد مناطق را به سه دسته اصلی تقسیم میکند:
- Zone 0: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال به صورت مداوم یا طولانیمدت وجود دارد.
- Zone 1: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط عادی وجود دارد.
- Zone 2: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط غیرعادی یا در صورت خرابی تجهیزات وجود دارد.
استاندارد NEC/NFPA: طبقهبندی بر اساس کلاس، بخش و گروه
استاندارد (NEC (NFPA 70 که توسط انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا (NFPA) منتشر شده است، به طبقهبندی مناطق خطرناک بر اساس کلاس، بخش و گروه میپردازد. این استاندارد مناطق را به شرح زیر تقسیم میکند:
- Class I: مناطقی که در آنها گازهای قابل اشتعال یا بخارات وجود دارد.
- Division 1: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط عادی وجود دارد.
- Division 2: مناطقی که در آنها احتمال وجود گازهای قابل اشتعال در شرایط غیرعادی یا در صورت خرابی تجهیزات وجود دارد.
- Class II: مناطقی که در آنها گردوغبار قابل اشتعال وجود دارد.
- Division 1: مناطقی که در آنها گردوغبار قابل اشتعال در شرایط عادی وجود دارد.
- Division 2: مناطقی که در آنها گردوغبار قابل اشتعال در شرایط غیرعادی یا در صورت خرابی تجهیزات وجود دارد.
- Class III: مناطقی که در آنها الیاف یا پرزهای قابل اشتعال وجود دارد.
آنالیز انفجار: ارزیابی خطرات و اقدامات پیشگیرانه
آنالیز انفجار (Explosion Risk Assessment) فرآیندی است که در آن احتمال وقوع انفجار در یک منطقه بررسی میشود. این آنالیز شامل مراحل زیر است:
- شناسایی منابع احتمالی اشتعال: بررسی منابعی مانند تجهیزات الکتریکی، حرارت، جرقه و ...
- ارزیابی احتمال وقوع انفجار: بررسی شرایط محیطی، نوع مواد و ...
- تعیین اقدامات پیشگیرانه: انتخاب تجهیزات ضدانفجار، طراحی سیستمهای تهویه مناسب و ...
برای اطلاعات بیشتر به Hazardous Area Guide مراجعه کنید.
اهمیت رعایت استانداردها
رعایت استانداردهای API، IEC، NEC/NFPA برای تضمین ایمنی در محیطهای خطرناک ضروری است. این استانداردها دستورالعملهای جامعی را برای طراحی سیستمها، انتخاب تجهیزات و اجرای رویههایی که خطرات مرتبط با محیطهای انفجاری را به حداقل میرسانند، ارائه میدهند.
مزایای رعایت:
- ایمنی افزایشیافته: احتمال تصادفات و جراحات را کاهش میدهد.
- رعایت قوانین: رعایت الزامات نظارتی را تضمین میکند و از جریمه یا مسائل قانونی جلوگیری میکند.
- بهرهوری عملیاتی: با استفاده از تجهیزات و فرآیندهای دارای گواهینامه، عملکرد قابل اعتماد سیستم را ارتقا میدهد.
محتوای آموزشی مرتبط: تاب آوری صنایع در برابر حریق و انفجار
چالشهای طبقهبندی مناطق خطرناک و تجزیه و تحلیل انفجار
در حالی که این فرآیندها برای ایمنی حیاتی هستند، با چالشهایی نیز همراه هستند:
- یچیدگی محیطها: محیطهای صنعتی اغلب ترکیبی از گازها، بخارات و گرد و غبار دارند که طبقهبندی دقیق مناطق را دشوار میکند.
- استانداردهای در حال تکامل: با پیشرفت فناوری، استانداردها به طور منظم بهروزرسانی میشوند. همگام شدن با این تغییرات نیاز به آموزش و تخصص مداوم دارد.
- پیامدهای هزینه: اجرای اقدامات ایمنی میتواند پرهزینه باشد، به خصوص برای صنایعی که با بودجههای محدود فعالیت میکنند. با این حال، هزینه عدم رعایت یا حوادث در درازمدت بسیار بیشتر است.
نتیجهگیری
طبقهبندی مناطق خطرناک و تجزیه و تحلیل انفجار برای صنایعی که با احتراق ترکیبی سروکار دارند، ضروری است. با رعایت استانداردهایی مانند API، IEC، NEC/NFPA، سازمانها میتوانند به طور مؤثر خطرات را شناسایی کنند، اقدامات ایمنی را اجرا کنند و از رعایت الزامات نظارتی اطمینان حاصل کنند.
هنگام مواجهه با محیطهای انفجاری، ایمنی هرگز نباید به نادیده گرفته شود. سرمایهگذاری در طبقهبندی و تجزیه و تحلیل مناسب نه تنها از جان انسانها محافظت میکند، بلکه تداوم عملیاتی و انطباق با قوانین را نیز تضمین میکند.
محتوای آموزشی مرتبط: تحلیل حوادث انفجار ناشی از گازها و بخارات قابل اشتعال
"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."