عنوان دوره آموزشی: ایمنی جوشکاری و برشکاری
جناب آقای مهندس عباس بمبئی رو
مشاور بازرسی فنی و تضمین کیفیت در حوزه نفت و گاز، کارشناس و سرممیز HSE در حوزه نفت و گاز
دوره آموزشی مجموعا 6 ساعته و در تاریخ های 2و 3 آبان ماه برگزار می گردد.
برای دانلود جزوه آموزشی وبینار ایمنی جوشکاری و برشکاری کلیک کنید.
جهت مشاهده قسمت اول فیلم دوره آموزشی ایمنی جوشکاری و برشکاری کلیک کنید.
جهت مشاهده قسمت دوم فیلم دوره آموزشی ایمنی جوشکاری و برشکاری کلیک کنید.
با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.
ایمنی جوشکاری و برشکاری
جوشکاری و برشکاری فرآیندهای ضروری در بسیاری از صنایع، از ساخت و ساز تا تولید هستند. در حالی که این فرآیندها برای ایجاد و تعمیر سازه های فلزی بسیار مهم هستند، اما خطرات ایمنی و بهداشتی قابل توجهی نیز به همراه دارند. برای هر کسی که در جوشکاری و برشکاری نقش دارد، مهم است که خطرات احتمالی را درک کند و برای محافظت از خود و دیگران اقدامات لازم را انجام دهد. در ادامه، با تعاریف اولیه و آيين نامه ايمنی جوشكاری و برشكاری گرم آشنا خواهیم شد.
محتوای آموزشی مرتبط: وبینارها و دوره های آموزشی مرتبط با وسایل حفاظت فردی
آیین نامه ایمنی جوشکاری و برشکاری گرم
آيين نامه ايمنی جوشكاری و برشكاری گرم، مشتمل بر ۴ فصل و ۹۴ ماده است. فصول این آیین نامه عبارت اند از: تعاریف، مقررات عمومی، جوشکاری و برشکاری با گاز و عملیات جوشکاری و برشکاری با برق. در ادامه برای آشنایی بیشتر با این آیین نامه، فصل تعاریف و مقررات عمومی آن ذکر شده است.
تعاریف اولیه در جوشکاری و برشکاری گرم
- جوشكارت فلزات: عملياتی است كه بوسيله عواملی مانند حرارت، فشار و جريان الكتريسيته سبب ايجاد پيوستگی در فلز و يا فلزات مورد اتصال می گردد .
- قوس الكتريكی: با نزديک كردن دو قطب مثبت و منفی جريان برق، در لحظه كوتاهی قبل از برخورد، جرقه ای بوجود می آيد كه شعله حاصل از آن جرقه كوتاه را قوس الكتريكی مي نامند.
- جوشكاری با قوس الكتريكی: جوشكاری است كه با كمک گرمای ناشی از قوس الكتريكی باعث ذوب و درهم پيوستن و آميخته شدن قطعات فلزی می گردد .
- جوشكاری مقاومتی: جوشكاری با فشار است كه در آن گرمای لازم برای جوشكاری، توسط مقاومت ناشی از عبور جريان الكتريكی از منطقه جوش بين دو فلز تأمين می گردد .
- جوشكاری گازی: جوشكاری است كه در آن منبع حرارتی لازم جهت ذوب فلز (فلز پايه يا مفتول پر كننده) از گرماي ناشی از سوختن يک گاز در مجاورت گاز اكسيژن، تأمين می گردد.
- برشكاری گرم: اين نوع برشكاری بر اساس بالا بردن دمای فلز تا حد مذاب با ايجاد شعله بوده و سپس توسط فشار گاز اكسيژن مذاب را از محل خود خارج نموده تا ايجاد شيار برش صورت پذيرد.
مقررات عمومی در جوشکاری و برشکاری
- كليه عمليات جوشكاری و برشكاری بايد توسط افراد ماهر صورت بپذيرد.
- كليه دستگاه ها و تجهيزاتی كه برای جوشكاری و برشكاری بكار برده می شوند، باید به طور مرتب و بر اساس دستورالعمل های كارخانه سازنده مورد بازديد، آزمايش و دقت سنجی قرار گرفته و در صورت وجود نقص و يا فرسودگی، تعمير و يا از فرآيند كار خارج گردند.
- وضعيت ايستائی دستگاه ها و تجهيزات جوشكاری و برشكاری بايستی به گونه ای باشد كه از هر گونه حركت اتفاقی جلوگيری به عمل آيد.
- مجوز كتبی انجام عمليات جوشكاری و برشكاری بايد توسط كارفرما يا نماينده وی صادر گردد .
- مجوز انجام عمليات جوشكاری و برشكاری بايد حداقل نوع فرايند، مخاطرات شغلی، اقدامات كنترلی و مدت زمان انجام كار را در برگيرد.
- كليه دستگاه ها و تجهيزات جوشكاری و برشكاری بايد بطور كاملاً ايمن نصب وبهره برداری گردد.
- كليه دستگاه ها و تجهيزات جوشكاری و برشكاری بايد در مكانی نگهداری و انبار شوند كه از صدمات فيزيكی و شيميايی محافظت گردد.
- روش انجام عمليات جوشكاری و برشكاری بايد به گونه ای باشد كه علاوه بر فرد جوشكار يا برشكار،خطری برای ساير كارگران و يا افراد متفرقه در بر نداشته باشد.
- ديوارها و سطوح جانبی محل جوشكاری بايد به گونه ای باشد كه بيشترين جذب تشعشعات مضر را داشته باشد
- نصب پاراوان های غير قابل اشتعال و متناسب با نوع كار در محل های جوشكاری و برشكاری برای حفاظت كارگران و افراد متفرقه الزامی است.
- فيلتر و پوشش بيرونی در محافظ های دستی ، عينكهای جوشكاری و كلاه با شيلد(سپر)جوشكاری، بايد در مقابل پاشش مواد جوشكاری، سايش و خرد شدن موضعی ، مقاوم بوده و از جنس شيشه يا پلاستيک شفاف نسوز باشد.
- كلاه ايمنی جوشكار يا برشكار بايد مجهز به سپر جوشكاری باشد بگونه ای كه در هنگام بالا زدن فيلتر جوشكاری چشم ها و صورت كارگران را در برابر پرتاب ذرات سرباره محافظت نمايد.
- شماره تيرگی فيلترهای مورد استفاده در انواع عمليات جوشكاری و برشكاری بايد متناسب با نوع عمليات و استاندارد باشد.
- عينک ها و ماسک های جوشكاری( محافظ هی دستي ) بايد به خوبی نگهداری شده و همواره تميز و بدون عيب باشد.
- در هنگام جوشكاری يا برشكاری كه احتمال ريزش جرقه، سرباره يا مواد مذاب از بالا بر روی بدن وجود دارد، استفاده از پوشش های نسوز الزامی است.
- اقدامات كنترلی بايد به نحوی انجام گيرد تا از انتشار آلاينده های ناشی از عمليات جوشكاری به ساير قسمتهای كارگاه جلوگيری به عمل آيد.
- انجام كليه عمليات چربی زدايی يا تميز كاری با هيدروكربن های كلردار در كارگاههای جوشكاری، برشكاری و فرآيند های مرتبط ممنوع است.
- اگر قطعه كاری با استفاده از حلال ها چربي زدايی شده باشد، بايد پيش از شروع جوشكاری آن را كاملاً از باقيمانده حلال پاک و خشک نمود.
- جوشكاری و برشكاری در مكان هايی كه مواد يا گازهای قابل اشتعال يا انفجار وجود دارد، ممنوع است.
- كليه قسمت هايی كه در اثر جوشكاری يا برشكاری احتمال وقوع آتش سوزی در آن ها وجود دارد بايستی از مصالح نسوز ساخته شده و يا با استفاده از روش های مناسب از ايجاد حريق جلوگيری به عمل آيد.
- هرگونه درز يا شكاف ، حفره و پنجره های باز و يا شكسته در كف و ديواره های محل جوشكاری يا برشكاری بايد بطور مناسب پوشيده يا بسته گردند تا خطر ريزش يا پاشش ذرات ناشی از جوشكاری و برشكاری به طبقات زيرين و يا واحدهای مجاور از بين برود.
- قبل از شروع عمليات جوشكاری و برشكاری در فضاهای بسته و محدود بايد از تهويه مناسب محيط كار اطمينان حاصل نمود .
- در هنگام جوشكاری و برشكاری كه تأمين سيستم تهويه مناسب امكانپذير نمی باشد، استفاده از تجهيزات مستقل تنفسی الزامی است.
- سيلندرهای گاز و دستگاه های جوشكاری و برشكاری بايستی همواره خارج از فضاهای بسته و محدود مستقر گردد .
- لوله های مورد استفاده برای تهويه گازهای خروجی ناشی از جوشكاری و برشكاری در فضاهای بسته و محدود بايد از مواد غير قابل اشتعال ساخته شده باشد.
- جوشكاری و برشكاری مخازن سربسته و يا حاوی مواد قابل اشتعال و انفجار ممنوع است.
- جوشكاری و برشكاری مخازنی كه قبلاً حاوی مواد قابل اشتعال و انفجار بوده و يا محتويات قبلی آن مشخص نمی باشد، بدون رعايت اصول ايمني و استانداردهای مربوطه ممنوع است. كليه دستگاه ها و تجهيزات جوشكاری و برشكاری بايد دارای لوح مشخصات فنيی باشد.
- در پايان هر شيفت كاری عمليات جوشكاری و برشكاری ، بايد اطراف محل كار بازرسی و فقط پس از اطمينان از عدم وجود جرقه ،شعله و يا سرباره داغ محل كار را ترک نمود.
خلاصه ای از ایمنی جوشکاری و برشکاری گرم
عملیات جوشکاری و برشکاری چالش های ایمنی قابل توجهی را ایجاد می کند که نیازمند توجه دقیق و اقدامات پیشگیرانه است. با اولویت دادن به تجهیزات حفاظت فردی، تهویه، ایمنی در برابر حریق، ایمنی الکتریکی، آموزش، ارزیابی ریسک و مسئولیت شخصی، کارگران می توانند خطرات مرتبط با این فرآیندها را به حداقل برسانند. برای کارفرمایان و پرسنل ضروری است که برای ایجاد یک فرهنگ ایمنی که از همه افرادی که در عملیات جوشکاری و برشکاری دخیل هستند، همکاری کنند.
محتوای آموزشی مرتبط: وبینارها و دوره های آموزشی ایمنی و آتش نشانی
"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."