عنوان دوره آموزشی: شاخص های ارزیابی و تحلیل حادثه در کارگاه های ساختمانی
وبینار آموزشی با حضور
جناب آقای دکتر مهدی اجارودی : دکترای محیط زیست، کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار و بهداشت حرفه ای
حضور در دوره آموزشی برای عموم رایگان
گواهی پایان دوره توسط شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا صادر می گردد. این شرکت دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد.
سرفصل ها
- گزارش حادثه
- هزینه حوادث
- بیمه کارهای ساختمانی
- علل حوادث
- مدل های ارزیابی علل حوادث
- نظریه های حادثه
جهت مشاهده جزوه آموزشی این وبینار کلیک نمایید.
با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.
ارزیابی و تحلیل حوادث در کارگاه های ساختمانی
کارگاه های ساختمانی محیط های پویایی هستند که در آن فعالیت های مختلف به طور همزمان انجام می شود. علیرغم اجرای اقدامات ایمنی، حوادثی همچنان ممکن است رخ دهد که خطراتی را برای رفاه کارگران و جدول زمانی پروژه ایجاد می کند. در معادن در درجه اول و در كارگاههاي ساختمانی در درجه دوم تعداد و شدت حوادث ناشی از كار می باشد. نیروی انسانی مشغول در کارگاه های ساختمانی ۹ تا ۱۲ درصد نيروي شاغل را در كشورهاي مختلف تشكيل مي دهد و بنابر گزارش NIOSH در سال ۱۹۹۷، در آمريكا ۶ درصد نيروي كار اين كشور بوده در حاليكه جراحت ناشی از حوادث در اين صنعت ۱۵ درصد كل هزينه پرداخت غرامت به كارگران در همان سال بوده است.
ويژگيهايی كه موجب پيچيدگی در اين صنعت شده است:
- كارگاههاي كوچك و خويش فرما زياد است. به گزارش NIOSH از حدود ۶۰۰ هزار شركت ساختمانی در آمريكا ۹۰٪ كمتر از ۲۰ كارگر دارند.
- پروژه هاي ساختمانی بسيار متنوع و عمر هر يك نسبتاً كوتاه است.
- كارها و وظايف در هر پروژه ساختمانی متنوع وگاه تعريف نشده است.
- شرايط نامناسب آب و هوايی
- نيروهاي غيرمتخصص، كارگران فصلی و مهاجر به فراوانی در اين صنعت وجود دارد
- كارگران به سرعت عوض می شوند لذا امكان آموزش مشكل است.
تعاریف و اصطلاحات مربوط به کارگاه های ساختمانی
- كارگاه ساختمانی: محلی است كه يك يا تعدادي از عمليات ساختمانی درآن انجام می شود.
- محل كار: محلی است در محدوده كارگاه ساختمانی كه در اختيار كارفرما باشد و كارگران به درخواست كارفرماي خود در آنجا مشغول به كار باشند.
- وسايل و تجهيزات: عبارت است از ماشين آلات، داربست، نردبان، جان پناه، سكو، راهرو و هرگونه تسهيلات مشابه و بطور كلی وسايل حفاظتی و حمايتی كه در كارگاه ساختمانی به كار گرفته شده اند.
- صاحب كار: صاحب كار فردي است حقيقی ياحقوقی كه مالك يا قائم مقام مالك كارگاه ساختمان بوده و انجام عمليات ساختمانی و مسئوليت ايمنی آن را طبق قرارداد كتبی به پيمانكار يا فرد خويش فرما واگذار نمايد.
- مهندس ناظر: فردي است حقيقی يا حقوقی كه برطبق قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان، داراي پروانه اشتغال به كار مهندسی از وزارت مسكن و شهرسازي است و در حدود صلاحيت خود مسئوليت نظارت بر همه يا قسمتی از عمليات ساختمانی را دارد.
- پيمانكار: فردي است حقيقی يا حقوقی كه عمليات ساختمانی را طبق قرارداد كتبی كه ميان او و صاحب كار يا پيمانكار ديگر منعقد شده عهده دار می شود.
- خويشفرما: فردي است ذيصلاح كه در كارگاه ساختمانی بدون بكارگيري كارگران ديگر و طبق قرارداد كتبی پيمانكاري، مسئوليت انجام همه يا قسمتی از عمليات ساختمانی را با وسايل و ابزار كار متعلق خود به عهده می گيرد. خويش فرما در كارگاه ساختمانی پيمانكار جزء بحساب می آيد.
- كارفرما: شخصی است حقيقی يا حقوقی كه يك يا چند نفر كارگر را در كارگاه ساختمانی به حساب خود و با پرداخت مزد به كار می گمارد.
- كارگر: فردي است كه در كارگاه ساختمانی در مقابل دريافت مزد به درخواست و به حساب كارفرما كار كند.
طبقهبندي حوادث در کارگاه های ساختمانی بر اساس پيامد هاي آنها
- حوادث مرگبار: يعني حوادثي كه در آنها بيش از پنج نفر كشته يا به طور جدي زخمي ميشوند.
- حوادث جدي:حوادثي که قرباني دچار شكستگي استخوانهاي عمده بدن، ضربه عمده به جمجمه و يا صدمات نسبتاً بزرگ به اعضاء ديگر بدن شود و دراثر آنها مدت قابل ملاحظهاي از محل كار خود غايب باشد.
- حوادث جزئي: يعني حوادثي كه طي آنها يك يا چند نفر به طور سطحي زخمي ميشوند.
- شبه حادثه: مواقعي است كه اتفاقاتي رخ ميدهند كه بالقوه خطرناكند ولي در آنها كسي صدمه نميبيند.
شبه حادثه يك رويداد برنامهريزي نشده كه همه شرايط بروز حادثه را داشته ولي براثر خوش شانسي (و نه طراحي شده) بدون خسارت پايان گرفته است و به اصطلاح بخير گذشته است اطلاق ميگردد. به عنوان مثال، ريزش سنگ از سقف تونل در جلوي يك كارگر معدن.
همه ميدانيم كه تعداد حوادث جزئي از حوادث عمده و تعداد حوادث جدي از حوادث مرگبار زيادتر است. اين موضوع توسط برخي محققين مورد پژوهش قرار گرفته است. تاکنون در ايران تحقيق جامعي در اين خصوص صورت نگرفته است.
ما بايد شبه حوادث را به عنوان هشدار و زنگ خطر تلقي كنيم. اگر بتوانيم جلوي حوادث کوچک و به خير گذشته را بگيريم از بوجود آمدن حوادث جدي منجر به نقص عضو و فوت و صدمات مالي سنگين جلوگيري ميکنيم.
تعداد زيادي از كارگران دچار حوادث ناشي از ريزشهاي جزئي و در نتيجه زخمهاي سطحي ميشوند ولي بندرت شخص دچار شكستگي پا و سر ميشود و بسيار به ندرت كسي در سانحه اي مرگبار قرار ميگيرد. غالباً اتفاق ميافتد كه ريزش سقف تونل كه کارگر را به صورت جزئي زخمي ميكند به اندازه همان ريزشي است كه او را ميكشد.
اگر بلافاصله پس از وقوع يك شبه حادثه، عمليات اصلاحي انجام گيرد، قطعاً سطح ايمني در حد قابل توجهي بالا خواهد رفت.
شدت يك حادثه به احتمالات (شانس) وابسته است. هر چه تعداد شبه حوادث و يا حوادث جزئي كه يك كارگر دچار آنها ميشود بيشتر باشد، احتمال مرگ وي طي يك حادثه نيز بيشتر است. براي كم كردن تعداد حوادث مرگبار به كاهش تعداد شبه حوادث، ضروري است.
عوامل ایجاد کننده حادثه در کارگاه های ساختمانی
مبناي بروز حادثه از دو فاكتور بسيار مؤثر زير منشأ ميگيرد كه عبارتند از :
- رفتار غيرايمن
- شرايط ناايمن
بنابراين براي ايجاد حادثه دو عامل مذکور از عوامل مستقيم و بيواسطه ميباشند. مطالعه مرحله به مرحله عواملي که ميتواند مسبب شرايط ناايمن گردد و همچنين فرد رفتار ناايمن از خود بروز کند ميتواند در کاهش حوادث موثر واقع گردد. با توجه به اينکه در دنيا گامهاي با ارزشي جهت ايمني سخت افزاري صورت گرفته است ولي هنوز يک چالش بزرگ بعنوان فاکتورهاي انساني مطرح است. طبق تئوري آقاي هنريچ، 88 درصد علت اصلي حوادث را عامل انساني، 10 درصد را شرايط ناايمن و 2 درصد را مربوط به قضا و قدرالهي دانست. در عمده موارد نيز، خطاي ايجاد شده در نتيجه طراحي ضعيف مهندسي بوده است بطوري که طراح، شرايطي را ايجاد ميکند که مستعد بروز حادثه است و فرد به سادگي قرباني خواهد شد.
مسایل ایمنی در کارگاه های ساختمانی
- تخریب کردن
- حفاری و گود برداری
- کار در ارتفاع
- سقوط
- وسایل حفاظت فردی در مقابل سقوط از بلندی
- داربست
- بالابرها و جرثقیل ها
نتیجه گیری
ارزیابی و تجزیه و تحلیل حوادث اجزای جدایی ناپذیر یک سیستم مدیریت ایمنی قوی در کارگاه های ساختمانی است. با اولویتبندی ارزیابی حوادث، سازمانها میتوانند فرهنگ ایمنی را تقویت کنند، علل ریشهای را شناسایی کنند، با مقررات مطابقت داشته باشند و بهبود مستمر را هدایت کنند. سرمایه گذاری زمان و منابع در ارزیابی حوادث در نهایت منجر به محیط های کاری امن تر، کاهش هزینه ها و افزایش روحیه نیروی کار می شود.
"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."