عنوان دوره آموزشی: کنترل خشم و اضطراب ابزاری برای زندگی موفق

جناب آقای ابوالفضل عباسی

کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

نحوه برگزاری:آنلاین

جهت دریافت فایل آموزشی دوره کنترل خشم و اضطراب ابزاری برای زندگی موفق کلیک نمایید.

گواهی پایان دوره: گواهی پایان دوره توسط شرکت آتی سلامت محیط و کار پویا اعطا می گردد. این شرکت دارای مجوز آموزشی از مرکز تحقیقات وزارت کار و سازمان فنی و حرفه ای کشور می باشد.

با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.

کنترل خشم و اضطراب؛ ابزاری کلیدی برای زندگی موفق

خشم و اضطراب از مهم‌ترین هیجان‌های انسانی هستند که نقش قابل توجهی در سلامت روان و کیفیت زندگی فرد ایفا می‌کنند. این دو احساس، اگرچه به صورت ذاتی و طبیعی در همه انسان‌ها وجود دارند، اما عدم کنترل و مدیریت صحیح آن‌ها می‌تواند منجر به آسیب‌های جسمی، روانی و اجتماعی شود. در محیط‌های کاری تخصصی مانند ایمنی و بهداشت محیط زیست که با خطرات بالقوه و فشارهای روانی بالایی همراه است، مدیریت این هیجانات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف این مقاله، بررسی علمی و تخصصی راهکارهای کنترل خشم و اضطراب و تاثیر آن‌ها بر موفقیت فردی و سازمانی در حوزه‌های ایمنی و بهداشت است.

محتوای آموزشی مرتبط: وبینارها و دوره های آموزشی مهارت های نرم

شناخت علمی خشم و اضطراب

تعریف و مکانیسم‌های عصبی

خشم یک واکنش هیجانی شدید به موقعیت‌های تهدیدآمیز یا ناکامی است که در مغز از طریق فعال شدن سیستم لیمبیک، به ویژه آمیگدالا، شکل می‌گیرد. آمیگدالا مسئول پردازش واکنش‌های هیجانی است و در مواجهه با محرک‌های تنش‌زا، موجب افزایش تولید هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول می‌شود. این پاسخ باعث ایجاد علائم فیزیولوژیکی نظیر افزایش ضربان قلب، فشار خون و انقباض عضلات می‌شود.

اضطراب، از سوی دیگر، با فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک و هورمون‌هایی نظیر نوراپی‌نفرین همراه است که در مغز مناطق کورتکس پیشانی و هیپوکامپ نیز دخیل هستند. این حالت نگرانی مزمن و احساس تهدید نامعلوم موجب افزایش سطح استرس و کاهش توانایی تصمیم‌گیری و تمرکز می‌شود.

تفاوت‌های بنیادین خشم و اضطراب

در حالی که خشم معمولاً به محرک‌های بیرونی مشخص و قابل شناسایی واکنش نشان می‌دهد، اضطراب غالباً ناشی از نگرانی‌های ذهنی و تهدیدات فرضی است. خشم ممکن است منجر به واکنش‌های انفجاری و پرخاشگرانه شود، اما اضطراب اغلب به شکل نگرانی‌های مزمن و ترس‌های مداوم بروز می‌کند که می‌توانند عملکرد روزانه فرد را مختل کنند.

محتوای آموزشی مرتبط: کنترل استرس در محیط کار

آمار و یافته‌های علمی مرتبط با خشم و اضطراب

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، اختلالات اضطرابی یکی از شایع‌ترین مشکلات روانی در جهان است و تقریباً 264 میلیون نفر از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است. از طرفی، مطالعات نشان داده‌اند که خشم کنترل نشده می‌تواند احتمال بروز بیماری‌های قلبی-عروقی را تا 19 درصد افزایش دهد و در محیط‌های کاری خطر بروز حوادث ناشی از خطاهای انسانی را بالا ببرد.

در مطالعه‌ای که توسط مجله Journal of Occupational Health Psychology منتشر شد، مشخص گردید که کارکنانی که مهارت‌های مدیریت خشم و اضطراب را کسب کرده‌اند، میزان خطاهای کاری آن‌ها تا 30 درصد کاهش یافته و رضایت شغلی آن‌ها به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این یافته‌ها به ویژه برای کارشناسان ایمنی و بهداشت محیط زیست که در شرایط پراسترس و پرفشار فعالیت می‌کنند اهمیت دارد.

اهمیت کنترل خشم و اضطراب در حرفه ایمنی و بهداشت و محیط زیست

کارشناسان ایمنی و بهداشت محیط زیست به طور مداوم با موقعیت‌های پرخطر، تصمیم‌گیری‌های حساس و فشارهای روانی مواجه هستند که می‌تواند موجب افزایش خشم و اضطراب شود. این هیجانات در صورتی که به خوبی مدیریت نشوند، ممکن است منجر به بروز خطاهای انسانی، کاهش تمرکز و به تبع آن افزایش خطر حوادث و آسیب‌ها گردد. به عنوان مثال، طبق یک تحقیق در Safety Science، بیش از 70 درصد از حوادث محیط کار ناشی از خطاهای انسانی بوده است که بخش عمده‌ای از این خطاها به دلیل استرس و خشم کنترل نشده اتفاق افتاده‌اند.

محتوای آموزشی مرتبط: روانشناسی سازمانی در HSE

راهکارهای تخصصی کنترل خشم و اضطراب

1. تمرین‌های شناختی-رفتاری (CBT)

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کنترل خشم و اضطراب، درمان شناختی-رفتاری است که با هدف شناسایی و تغییر الگوهای فکری منفی طراحی شده است. در این روش، فرد یاد می‌گیرد تا افکار تحریف‌شده یا ناکارآمد خود را شناسایی کرده و آن‌ها را با افکار منطقی‌تر جایگزین کند. این فرایند به کاهش واکنش‌های هیجانی شدید کمک می‌کند.

مطالعات نشان داده‌اند که CBT می‌تواند تا 60 درصد شدت خشم و اضطراب را کاهش دهد و به خصوص در کاهش عود بیماری‌های مرتبط با استرس موثر است.

2. تکنیک‌های آرام‌سازی پیشرفته

علاوه بر تنفس دیافراگمی، تکنیک‌های دیگری مانند بیوفیدبک، آرام‌سازی عضلانی پیشرونده و مدیتیشن متمرکز (Mindfulness Meditation) به طور گسترده‌ای در کاهش علائم اضطراب و خشم به کار می‌روند. بیوفیدبک با استفاده از دستگاه‌هایی که علائم فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب و فشار خون را نمایش می‌دهند، به افراد کمک می‌کند تا کنترل بهتری روی پاسخ‌های فیزیکی خود داشته باشند.

3. مدیریت استرس شغلی و تعادل زندگی کاری

برای کارشناسان حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست که تحت فشارهای کاری بالا هستند، ایجاد تعادل میان کار و زندگی شخصی از اهمیت بالایی برخوردار است. سازمان‌ها باید با ارائه برنامه‌های آموزشی، دوره‌های کاهش استرس و فراهم آوردن فضای حمایت‌گرایانه، نقش مؤثری در پیشگیری از خشم و اضطراب داشته باشند.

مطالعه‌ای که در سال 2021 انجام شده نشان می‌دهد سازمان‌هایی که به سلامت روان کارکنان توجه دارند، کاهش 25 درصدی در نرخ ترک خدمت و افزایش 15 درصدی بهره‌وری را تجربه می‌کنند.

4. ورزش و فعالیت‌های بدنی تخصصی

ورزش‌های هوازی مانند دویدن، شنا و دوچرخه‌سواری به دلیل افزایش ترشح اندورفین و کاهش هورمون‌های استرس، به عنوان یکی از بهترین راهکارهای طبیعی کنترل اضطراب شناخته می‌شوند. کارشناسان حوزه ایمنی می‌توانند با انجام فعالیت‌های گروهی ورزشی در محل کار یا خارج از آن، استرس شغلی را کاهش دهند و روحیه تیمی را تقویت کنند.

5. استفاده از فناوری‌های نوین در مدیریت هیجانات

با پیشرفت فناوری، اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌های پوشیدنی (Wearables) که میزان استرس و ضربان قلب را پایش می‌کنند، در حوزه مدیریت خشم و اضطراب کاربرد زیادی یافته‌اند. این فناوری‌ها به کاربر امکان می‌دهند تا در زمان واقعی وضعیت هیجانی خود را رصد و با استفاده از تکنیک‌های آموزش داده شده، واکنش مناسب را داشته باشد.

نقش آموزش و فرهنگ‌سازی در سیستم های ایمنی و بهداشت

یکی از چالش‌های اصلی در کنترل خشم و اضطراب در محیط‌های کاری، نبود فرهنگ سازمانی حمایت‌گر و آموزش‌های مستمر است. تدوین سیاست‌های سازمانی که آموزش مهارت‌های روانی-اجتماعی را به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر توسعه منابع انسانی در نظر بگیرند، ضروری است. این سیاست‌ها می‌توانند شامل جلسات آموزشی دوره‌ای، کارگاه‌های مهارت‌های مقابله‌ای، مشاوره‌های فردی و گروهی و ایجاد فضای باز برای بیان دغدغه‌ها باشند.

محتوای آموزشی مرتبط: فرهنگ ایمنی و HSE

خلاصه ای از کنترل خشم و اضطراب

مهارت کنترل خشم و اضطراب، یکی از پایه‌های اصلی موفقیت فردی و سازمانی به ویژه در حوزه‌های تخصصی پرتنش مانند ایمنی و بهداشت محیط زیست است. با توجه به تأثیرات مخرب این هیجانات بر سلامت جسمی، روانی و کیفیت تصمیم‌گیری، توجه ویژه به آموزش و به‌کارگیری راهکارهای علمی و عملی در مدیریت آن‌ها امری ضروری است. سازمان‌ها با فراهم کردن محیط حمایتی، آموزش مستمر و استفاده از فناوری‌های نوین می‌توانند به طور چشمگیری از بروز مشکلات ناشی از خشم و اضطراب پیشگیری کنند و سلامت روانی کارکنان و ایمنی محیط کار را تضمین نمایند.

سرمایه‌گذاری در مهارت‌های کنترل هیجانات نه تنها موجب ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌های ناشی از غیبت و حوادث شغلی می‌شود، بلکه کیفیت زندگی فردی و اجتماعی را نیز بهبود می‌بخشد و راه را برای زندگی موفق و پایدار هموار می‌کند.

"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."