عنوان دوره آموزشی: ایمنی در معادن رو باز

وبینار آموزشی با حضور

مدرس: مهندس محمدرضا شصتی

• کارشناس ارشد HSE
• مدرس دوره های ایمنی و HSE
• کارشناس رسمی دادگستری

گواهی پایان دوره توسط شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا صادر می گردد. این شرکت دارای دارای مجوز آموزشی از مرکز تحقیقات وزارت کار و سازمان فنی و حرفه ای کشور می باشد.

دوره آفلاین: اگر امکان شرکت در دوره آنلاین ایمنی در معادن روباز را نداشته اید، جهت شرکت در دوره آفلاین و دریافت راهنمایی بیشتر با شماره  09190422780 تماس بگیرید تا تیم باما HSE به شما کمک کنند.

سرفصل های وبینار:

• مقررات ایمنی عمومی معادن روباز
• ایمنی راه ها و جاده های معدنی
• خطرات ماشین آلات و تجهیزات حفاری و استخراج
• خطرات ماشین آلات و خودروهای بارگیری و حمل و نقل
• ریسک های موجود در معادن روباز و نحوه مدیریت آنها
• ایمنی آتشکاری با مواد ناریه و نحوه پیشگیری از حوادث

با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.                          

ایمنی در معادن رو باز

روش روباز، یکی از روش های استخراج معادن سطحی است که ترجیحاً‌ برای معادن فلزی و عمدتاً‌ مس و آهن بکار برده می‌شود. در این روش، استخراج به صورت پله ‌پله و تا عمقی از ذخیره معدنی که عملیات اقتصادی باشد، ادامه پیدا می‌کند. در این روش از سطح معدن آنقدر باطله‌برداری می‌شود تا به  معدنی دسترسی حاصل شود .باطله‌های روی  معدنی، پس از برداشت باید عمدتاً‌ به خارج از محدوده معدن منتقل شده و در آنجا انبار شوند.

تنها آن بخش از این باطله‌ها که ممکن است در امر جاده‌سازی، ترمیم جاده‌ها، پی‌سازی کارگاه ها و پرنمودن گودال مورداستفاده قرار گیرند در داخل محدوده معینی قرار می‌گیرند و برای مابقی حتماً باید در خارج از محدوده معدن محل خاص در نظر گرفت و به شیوه معینی دمپ نمود.انتخاب مکان و یا مکان های خاص برای دمپ باطله‌ها، نیاز به اطلاعات دقیق در مورد حجم باطله‌برداری و خصوصیات شیمیایی و فیزیکی آنها  دارد و از مواردی است که در بخش طراحی معدن باید مورد مطالعه قرار گیرد. 

ملاحظات ایمنی در معادن روباز

یکی از ملاحظات ایمنی کلیدی در معدن روباز، پایداری دیواره‌های پیت است. اندازه بسیار زیاد معادن روباز به این معنی است که دیوارها می توانند چند صد متر ارتفاع داشته باشند و خطر ریزش قابل توجهی را به همراه داشته باشند. برای کاهش این خطر، ارزیابی‌های ژئوتکنیکی کاملی برای پایش پایداری دیواره‌های گودال و اجرای اقدامات مناسب برای جلوگیری از ریزش سنگ و شکست شیب‌ها انجام می‌شود. این ممکن است شامل استفاده از پیچ و مهره سنگ، مش و سایر سیستم های پشتیبانی برای تقویت دیوارها و به حداقل رساندن خطر ناپایداری باشد.

یکی دیگر از جنبه های حیاتی ایمنی در معادن روباز مدیریت عملیات وسیله نقلیه و تجهیزات است. ماشین آلات سنگین مانند کامیون های حمل و نقل، بیل مکانیکی و مته ها معمولاً در معادن روباز استفاده می شوند که خطرات بالقوه ای را برای پرسنل کار در مجاورت ایجاد می کنند. پروتکل های سختگیرانه برای عملکرد وسیله نقلیه، مدیریت ترافیک و دید برای جلوگیری از تصادفات و اطمینان از حرکت ایمن تجهیزات در معدن ضروری است.

علاوه بر این، گرد و غبار و ذرات معلق تولید شده در طول فرآیند استخراج می تواند خطراتی برای سلامتی کارگران و جوامع اطراف ایجاد کند. اقدامات موثر برای مهار گرد و غبار، مانند استفاده از اسپری های آب و سیستم های کنترل گرد و غبار، برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض و حفظ استانداردهای کیفیت هوا ضروری است. علاوه بر این، تهویه مناسب مناطق کار و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) برای حفظ سلامت پرسنل شاغل در معادن روباز ضروری است.

علاوه بر این خطرات فیزیکی، در عملیات معدن روباز نیز باید به پتانسیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی  بپردازیم. استفاده از مواد منفجره و جابجایی مواد خطرناک در تاسیسات فرآوری نیازمند پروتکل های ایمنی سختگیرانه برای جلوگیری از حوادث و محافظت از کارگران از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر است. آموزش جامع، رعایت دقیق رویه‌های جابجایی، و نظارت منظم بر کیفیت هوا و آب از اجزای حیاتی مدیریت خطرات مواد شیمیایی در معادن روباز است.

آمادگی برای شرایط اضطراری یکی دیگر از جنبه های حیاتی ایمنی در معدن روباز است. با توجه به مکان های دور افتاده بسیاری از معادن روباز، دسترسی به امکانات پزشکی و خدمات اورژانس ممکن است محدود باشد. به این ترتیب، برنامه‌های واکنش اضطراری قوی، از جمله آموزش کمک‌های اولیه، سیستم‌های ارتباطی اضطراری، و امکانات پزشکی در محل، برای اطمینان از پاسخ‌های سریع و مؤثر به هر حادثه یا حادثه‌ای که ممکن است در محل معدن رخ دهد، ضروری است.

برای عملیات استخراج روباز ضروری است که به طور منظم در ارزیابی ریسک جامع و ممیزی ایمنی شرکت کنند. این رویکرد پیشگیرانه امکان شناسایی خطرات بالقوه و اجرای اقدامات اصلاحی را برای بهبود مستمر عملکرد ایمنی فراهم می کند. جلسات منظم ایمنی، بررسی حوادث، و مشارکت همه پرسنل در طرح های ایمنی، فرهنگ آگاهی و مسئولیت ایمنی را در سراسر سازمان پرورش می دهد.

آیین نامه ایمنی در معادن

آیین نامه ایمنی در معادن مشتمل بر 13 فصل و 456  است که توسط شورای عالی حفاظت فنی تدوین و به تصويب وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي رسيده است. برای آشنایی بیشتر با آیین نامه ایمنی در معادن، بخش مقررات عمومی از این آیین نامه در ادامه ذکر شده است.

• در كليه معادنی كه دارای حداقل 25 نفر كارگر هستند بايد يك نفر به عنوان مسئول ايمنی و يك نفر به عنوان مسئول بهداشت حرفه ای به استناد آيين نامه كميته حفاظت فنی و بهداشت كار مصوب شورای عالی حفاظت فنی تعيين گردد. اين مسئوليت در معادن كمتر از 25 نفر ميتواند به مسئول فنی محول شود.
• مسئول ايمنی هر معدن به عنوان ناظر و كنترل كننده عمليات و انطباق دادن معدن با بندهای مندرج در اين آيين نامه و ديگر آيين نامه های مصوب شورای عالی حفاظت فنی می باشد و با حضور و بازرسی از معدن، توصيه ها و پيشنهادهای خود را جهت پيشگيری و رفع خطر تذكر داده و در صورت حساسيت موضوع آن را كتباً به مسئولين معدن گزارش می نمايد و در صورت تشخيص خطر حتمی برابر مقررات اين آيين نامه تا رفع خطر نسبت به توقف عمليات در محل خطر اقدام نمايد.
• كليه معادن و كارگاه های آن، اعم از معادن سطحی و زير زميني بايد قبل از شروع هر نوبت كاری توسط مسئول ايمنی يا نمايندگان وی براساس فرم هاي چك ليست ايمني، بازرسی شوند.

تبصره: فرم های چک ليستها بايد سالانه بازنگری شوند و مجدداً به تاييد مسئول فنی رسانده شوند.

• وزارت صنعت، معدن و تجارت بايد رونوشت پروانه های اكتشاف و بهره برداری را به وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي ارسال نمايد و دارنده پروانه اكتشاف يا بهره برداری مكلف است تاريخ شروع عمليات را به اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی مربوطه اطلاع دهد.
• معادن دارای پروانه بهره برداری بايد بطور مستمر ارزيابی ريسك شوند.

تبصره: دستورالعمل اجرائی اين  بطور مشترک توسط وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی و وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوين ميشود.

• كارفرما بايد مدارک ذيل را در محل معدن داشته باشد:
  1. نقشه به روز بهره برداری شامل راه هاي دسترسی: به مقياس حداقل 1 به 5000 براي معادن سطحی و 1 به 1000 برای معادن زير زمينی
  2. دفتر ويژه ايمنی حاوی: ثبت اقدامات اصلاحی بعمل آمده در راستای اجرای ابلاغيه های بازرسان كار وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی و كليه اقدامات ايمنی و بهداشت كار كه توسط مسئول ايمنی انجام ميشود.
  3. دفتر ثبت حوادث ناشی از كار، موضوع تبصره 1 ذيل 95 قانون كار جمهوری اسلامی ايران.
• همه تجهيزات و ماشين آلاتی كه در معادن استفاده ميشوند در صورتی كه جزء كالاهاي مشمول استاندارد اجباري باشند بايد دارای استاندارد ملی ايران يا يكی از استانداردهای مورد تاييد سازمان ملی استاندارد باشند.

تبصره: كليه دستورالعمل ها و نكات احتياطی و ايمنی كه از طرف سازندگان و توليدكنندگان لوازم، كالاها، تجهيزات و ماشين آلات معدنی ارائه ميگردد لازم الاجرا است.

• كارفرما موظف است دستورالعمل هاي ايمنی متناسب با نوع كار كارگران را به آنها آموزش دهد.
• ورود كليه افراد غير شاغل به معدن منوط به كسب اجازه كتبی از سرپرست معدن يا جانشين وی ميباشد.
• تمام اشخاصی كه وارد معدن ميشوند بايد آموزشهای ايمنی لازم را توسط مراجع ذيصلاح در ارتباط با نوع كار محوله و ايمنی عمومی معدن ديده باشند.
• تمام شاغلين در معادن زير زمينی و كارگرانی كه با تغيير شغل از قسمتی به قسمت ديگر معدن منتقل مي شوند بايد با راه هاي خروجی و اضطراری معدن آشنا شده و آگاهی كامل پيدا كنند.
• هر گونه ورود به كارگاه ها و معادن زير زمينی متروكه منوط به كسب نظر مسئول ايمنی معدن و تاييد سرپرست معدن بوده و بايد با رعايت مقررات اين آيين نامه انجام گيرد.
• با تمهيداتی كه از طرف سرپرست معدن انجام ميگيرد بايد همواره تعداد و اسامی افرادی كه در هر لحظه داخل معدن و بخصوص زير زمين هستند، مشخص باشد و تا زمانی كه كارگران در زير زمين مشغول كار هستند حداقل يک نفر از مسئولين ايمنی بايد در معدن حضور داشته باشد.
• مناطق حادثه ساز در معدن بايد با تابلو و علائم هشدار دهنده مناسب از محل های مجاور مجزا شده و هر گونه ورود به اين مناطق منوط به كسب مجوز از مسئول ايمنی است.
• استعمال دخانيات و روشن كردن آتش در حفاری هاي زير زمينی ممنوع است.
• ورود افراد همراه با سيگار، كبريت، فندک يا هر نوع وسايل و لوازم آتش زا به معادن زغال سنگ، حفريات گازدار و ساير معادنی كه خطر آتش سوزی يا انفجار داشته باشد ممنوع است.

تبصره: همراه داشتن دوربين عكاسی يا فيلمبرداری، تلفن همراه، ساعت و هر نوع وسيله باطري دار كه حفاظت شده نيستند نيز در اين گونه معادن ممنوع است. كليه افراد قبل از ورود به معدن برای اطمينان از همراه نداشتن وسايل خطرناك بايد بازرسي بدنی شوند.

• روشن كردن آتش در سطح زمين تا شعاع 20 متری از دهانه دويل ها، چاه ها و ورودی معادن زير زمينی كه احتمال خطر آتش سوزی و انفجار وجود دارد ممنوع مي باشد.
• شناسايي منابع آب های زير زميني به منظور طراحی معدن برای پيش بينی يا ارزيابي آب هاي هجومي به داخل عمليات معدنی و اتخاذ روشی مناسب جهت آبكشی و انتقال آب به خارج از محوطه معدن ضروری است.
• كپسول خود نجات در معادن زغال سنگ زير زمينی از تجهيزات الزامی حفاظت فردی است و تمام افرادی كه وارد معدن ميشوند بايد در تمام مدت آن را به همراه داشته باشند و جز در موارد استفاده آن را از كمربند خود باز نكنند.

تبصره: آموزش كار با كپسولهای خود نجات در معادن زغال سنگ براي تمام افرادي كه وارد معدن مي شوند الزامی است.

• پوشيدن جليقه شبرنگ دار در معادن زير زمينی در همه نوبت های كاری و در معادن سطحی در نوبت های كاری بعد از غروب آفتاب برای تمامی افراد الزامی است.

خلاصه ای از ایمنی در معادن روباز

ایمنی در معادن روباز یک تلاش چندوجهی است که نیازمند یک رویکرد جامع برای شناسایی خطر، کاهش خطر و آمادگی برای شرایط اضطراری است. با اولویت دادن به پایداری ژئوتکنیکی، ایمنی وسایل نقلیه و تجهیزات، مدیریت گرد و غبار و خطرات شیمیایی، برنامه‌ریزی واکنش اضطراری و ارزیابی‌های ایمنی مداوم، مدیران معادن روباز می‌تواند در عین حفظ محیط‌ زیست، محیط کاری امنی را برای کارکنان خود ایجاد کنند. در نهایت، تعهد پایدار به ایمنی نه تنها از جان و مال محافظت می کند، بلکه به پایداری و موفقیت بلندمدت  معدن روباز نیز کمک می کند.

"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."