عنوان دوره آموزشی: الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) پیمانکاران

وبینار آموزشی با حضور

مدرس: مهندس امیر زیدونی

14 سال سابقه در اداره HSE پالایشگاه گاز بید بلند، دارای مدرک کارشناسی ایمنی صنعتی، عضو کارگروه مدیریت ریسک پالایشگاه، کارشناس تحلیل حوادث صنعتی

نحوه برگزاری: آنلاین

گواهی پایان دوره توسط شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا صادر می گردد. این شرکت دارای دارای مجوز آموزشی از مرکز تحقیقات وزارت کار و سازمان فنی و حرفه ای کشور می باشد.

دوره آفلاین: اگر امکان شرکت در دوره آنلاین الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) پیمانکاران را نداشته اید، جهت شرکت در دوره آفلاین و دریافت راهنمایی بیشتر با شماره  09190422780 تماس بگیرید تا تیم باما HSE به شما کمک کنند.

سرفصل ها:

• اشنایی با اصول، سیستم مدیریت، قوانین و مقررات HSE
  
• چک لیست های ارزیابی عملکرد HSE پیمانکاران
• عوامل زیان آور محیط کار، ارزیابی و کنترل ریسک های احتمالی
• نحوه واکنش و مقابله با شرایط اضطراری
• سیستم صدور مجوزهای انجام کار
• وسایل و تجهیزات حفاظت فردی

مقدمه ای بر دوره آموزشی:

مقررات مرتبط با هر بخش از الزامات ایمنی، بهداشت و محیط زیست به شرح زیر می باشد:

الزامات قانونی HSE در بخش ایمنی: 

• تهیه لباس و تجهیزات حفاظت فردی: تجهیزاتی مانند عینک مخصوص، کلاه ایمنی، کفش‌های کار، لباس‌های مخصوص، ماسک، گوش‌گیر 

• تهیه تجهیزات آتش‌نشانی: کلیه پیمانکاران وظیفه دارند که کارگران خود را با تجهیزات اطفای حریق، مانند کپسول‌های آتش‌نشانی آشنا کنند و طرز استفاده از این وسایل در مواقع لازم را به آنها آموزش دهند. گذراندن دوره آتش نشانی توصیه می شود.

• استفاده از علائم و تابلوهای ایمنی و هشدار: تجهیزاتی مانند تابلوهای خطر، چراغ‌های چشمک‌ زن، پارچه‌های متمایزکننده، علائم راهنمایی و رانندگی، تجهیزات انسداد مسیر (مخروطی‌ها، بلوک‌های سیمانی و پلاستیکی، میله و…)
• تامین ایمنی کار در ارتفاع: زمانی که انجام بخشی از پروژه، نیازمند کار در ارتفاع بالا (بیش از یک متر و بیست سانت) باشد، پیمانکار موظف است اقدامات ایمنی لازم برای جلوگیری از سقوط اشخاص و مصالح را از ارتفاع انجام دهد.

• و...

 الزامات قانونی HSE در بخش بهداشت:

• تامین بهداشت محیط: توجه به بهداشت محیط کارگاه سبب می‌شود کارگران و اشخاص دخیل در پروژه با اطمینان خاطر بیشتری به فعالیت مشغول باشند.
• تامین بهداشت فردی: جهت بررسی سلامت کارگران پیش از استخدام و در حین انجام پروژه
• و...

با عنایت به وبینار فوق، مطلب زیر می تواند برای شما مفید باشد.

الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) پیمانکاران

برای درک کامل الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) پیمانکاران، اولین گام آشنایی با کلیات این موضوع است.

• خطر(HAZARD): شرایطی است که دارای پتانسیل صدمه به افراد، آسیب رسانی به تجهیزات، از بین بردن مواد یا کاهش کارآیی در انجام یک عمل از پیش تعیین شده باشد. به همین ترتیب می توان گفت خطر شرایطی است که تماس نامطلوب با یک منبع انرژی را فراهم می کند.
• مخاطره(DANGER): عبارت است از قرار گرفتن در معرض شرایطی که پتانسیل آسیب رسانی دارد. به عبارتی بالفعل شدن خطرات مانند نزدیک شدن فرد به دستگاه در حال کار است.
• رویداد(Incident): به وقایعی می گویند که امکان بالقوه برای ایجاد شرایط لازم برای مرگ یاآسیب های جدی و صدمه به تجهیزات یا محیط زیست را به صورت بالقوه داشته باشد. بعبارتی؛ اتفاقی که منجر به یک حادثه شده و یا پتانسیل منجر شدن به یک حادثه را داشته باشد.
• حادثه(Accident): حادثه عبارت است از رویداد ناخواسته، برنامه ریزی نشده و زیان آفرین یا خسارت رسان به اموال ، ماشین آلات و دستگا هها، همچنین از بین رفتن موقعیت های کسب و کار برای سازمان از بین رفته و پیشرفت یا ادامه طبیعی یک فعالیت را مختل می سازد.
• شبه حادثه(Near miss):رویدادی غیر منتظره، برنامه ریزی نشده و ناگهانی که منجر به ایجاد خسارت مالی و جانی نشود. به عبارتی هر رویدادی که می توانست منجر به حادثه شود. اصطلاحاً به خیر می گذرد!
• ریسک (Risk): ریسک احتمالی است که اگر فرد در معرض خطری قرار گیرد ممکن است متضرر شده یا بخاطر اثر نامطلوب بر سلامتش دچار درد و رنجی شود. یا به عبارتی ریسک ترکیبی از احتمال در شدت می باشد .
• مدیریت ریسک(Risk management): قلب مدیریت ریسک برای پیمانکاران در واقع ارزیابی ریسک می باشد که به روشهای مختلفی در زمینه هایی اعم از شغلی ، فرآیندی، تجهیزات حساس، زیست محیطی، پدافند غیرعامل و خطاهای انسانی صورت میگیرد. مراحل انجام ارزیابی ریسک :

1. شناسایی مخاطرات
2. تخمین درجه ریسک
3. اقدامات کنترلی
4. بازنگری

انجام اقدامات کنترلی: شامل فعالیت هایی است که میتواند برای کاهش منبع خطر بالقوه در نظر گرفته می شود:

1. روشهای مدیریتی
2. روشهای مهندسی
3. استفاده از وسایل حفاظت فردی

اولویت انجام اقدامات کنترلی :

1. حذف خطر
2. جایگزینی خطر با ریسک کمتر
3. ایزوله کردن خطر
4. استفاده از اقدامات کنترل مهندسی 
5. استفاده از کنترل های اداری

عوامل زیان آور محیط کار

• عوامل فیزیکی: خطرات فیزیکی یکی از رایج ترین عوامل زیان آور محیط کار است. عوامل زیان آور فیزیکی به 6 دسته سروصدا، ارتعاش، روشنایی، گرما و سرما، پرتوهای یونساز و غیر یونساز و فشار تقسیم بندی می شوند. برای کاهش مخطرات خطرات فیزیکی، مهم است که خطرات موجود در محل کار خود را شناسایی کرده و اقدامات مناسب برای محافظت از خود انجام دهید.
• عوامل شیمیایی:عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار بر اساس حالت فیزیکی آن ها به دودسته زیر تقسیم بندی می شود :
  • گازها و بخارا ت Gases and Vapors
  • مواد معلق که آئروسل Aerosol و هیدروسل نیز خوانده می شوند.
• مخاطرات روانی: خطرات روانی یکی دیگر از عوامل مضر رایج در محیط کار است. این خطرات شامل قلدری در محل کار، آزار و اذیت، تبعیض، نوبت کاری، یکنواختی کار، ارتباطات ضعیف و ناسالم، استرس و حجم کاری بیش از حد است.
• عوامل بیولوژیک: در برخی از مشاغل به سبب شرایط کار، نو فعالیت و هم چنین تولید یا مصرف مواد گوناگون، کارکنان در معرض عوامل بیولوژیکی زیان آور قرار می گیرند . ممکن است این افراد به بیماری های عفونی مبتلا شوند که این بیماری ها به چهار دسته تقسیم می شوند :
  • بیماری های ناشی از ویروس ها
  • بیماری های ناشی از باکتری ها
  • بیماری های ناشی از قارچ ها
  • بیماری های ناشی از انگل ها
• عوامل ارگونومیک: علم ارگونومی جهت کاهش فشارهای جسمانی و روانی در محیط کار به کار برده میشود .اصول ارگونومی در محیط کار عبارت اند از:
  • با پوسچر طبیعی و مناسب کار کنید.
  • از اعمال نیروی زیاد بپرهیزید.
  • وسایل و ابزارآلات را در حد دسترسی آسان قرار دهید.
  • ارتفاع سطح کار می بایست مناسب باشد.
  • کارها و حرکات تکراری را کاهش دهید.
  • خستگی و بار استاتیک را به حداقل برسانید.
  • فشار وارد به عضو یا بافت را کاهش دهید.
  • فضای اضافی کافی فراهم نمایید.
  • تغییر پوسچر، ورزش و تمرینات بدنی را در برنامه ی کاری خود لحاظ کنید.

مجوز انجام کار Permit to work

مجوز انجام کار یا به عبارتی پروانه کار گواهی است که نشان می دهد مجوز های لازم از طرف افراد ذیصلاح جهت انجام کار توسط کارکنان مجاز، در زمانی معین و مکانی مشخص صادر شده است. در این گواهی خطرات و اقدامات پیشگیرانه متناسب با  نوع کار شناسایی و اجرا می شود.

به علت تنوع در فعالیت های پیمانکاران، استفاده از سیستم موجوز کار، در راستای پیشگری از حوادث و بیماری های شغلی ضروری می باشد.

پرمیت ها به دو دسته کلی پرمیت اصلی و الحاقی تقسیم می شوند.

انواع پرمیت اصلی

1. پرمیت گرم: کار گرم عبارت است از انجام کاری که حرارت مورد استفاده و یا جرقه ایجاد شده ناشی از الکتریسیته ساکن و ... ( در آن کار بشدتی باشد که پتانسیل انفجار یا اشتعال هر نو ماده سوختنی اعم از بخارات ، گازها ، مایعات و جامدات قابل اشتعال موجود در محیط کار داشته باشد .نمونه هایی از کارهای گرم مانند جوشکاری با برق ، برش و جوشکاری با لحیم کاری، استفاده از بخاری برقی با شعله روباز ، روشن کردن دیگ های بخار و ...
2. پرمیت سرد:کار سرد کاری است که همراه شعله و جرقه نباشد و در محوطه های آزاد و ممنوعه توسط اشخاصی انجام میشود که بطور روزمره در آن محوطه ها به کارهای گرم اشتغال ندارند. مانند استیج بندی، رنگ آمیزی با برس، برخی امور بنایی(گچ کاری،آجرکاری، قالب بندی و کارهای بنایی که نیاز به استفاده از دستگاههای برقی و سوختی نباشند).

مسئول اجرای کار

سرپرست و یا ناظر (رسمی/پیمانکار/ارکان ثالث) کارکنانی هستند که مامور انجام کار میباشند و در تمام مدت زمان اجرای کار در محوطه کار حضور داشته باشد. این فرد پس از طی دوره های آموزشی و آشنایی با مقررات صدور پروانه کار و احراز صلاحیت توسط واحد ایمنی مجاز به امضای پروانه کار خواهد بود .

مسئول محوطه

فردی است که محوطه عملیاتی در اختیار وی بوده و فرآیند در آن محوطه تحت نظارت وی میباشد این افراد پس از طی دوره آموزشی توجیهی و احراز صلاحیت توسط واحد ایمنی، مجاز به امضای پروانه کار خواهد بود.

درک اصول LOTO

Lockout/Tagout  (LOTO)  یک روش ایمنی است که در صنایع برای اطمینان از اینکه ماشین‌ها خاموش می‌شوند و تا زمانی که کار تعمیر و نگهداری کامل نشده است، دوباره راه‌اندازی نمی‌شوند استفاده می‌شود. LOTO بخشی ضروری از هر برنامه ایمنی است و لازم است که کارکنان اصول آن را درک کنند تا ایمنی خود و همکارانشان را تضمین کنند.

LOTO چیست؟

 LOTO یک روش ایمنی است که شامل استفاده از قفل ها و برچسب ها برای جداسازی منابع انرژی از ماشین ها و تجهیزات است. منابع انرژی شامل انرژی الکتریکی، مکانیکی، هیدرولیکی، پنوماتیکی و حرارتی است. همه کارکنانی که با ماشین آلات و تجهیزاتی کار می کنند که نیاز به تعمیر یا نگهداری دارند، باید در مورد LOTO آموزش ببینند. قفل ها و برچسب ها برای جلوگیری از آزاد شدن تصادفی یا عمدی انرژی در حین انجام کارهای تعمیر و نگهداری استفاده می شوند.

چرا LOTO مهم است؟

 LOTO ضروری است زیرا از حوادث و صدماتی که ممکن است در زمانی که ماشین‌ها یا تجهیزات به اندازه کافی خاموش نشده و از منابع انرژی خود جدا نیستند، رخ دهد، جلوگیری می‌کند. این حوادث می تواند منجر به صدمات شدید از جمله قطع عضو، برق گرفتگی و حتی مرگ شود.

مراحل انجام LOTO چیست؟

1. آماده سازی: فرد مسئول تعمیر و نگهداری یا تعویض باید تمام منابع انرژی را که باید جداسازی شوند و نوع قفل مورد نیاز را شناسایی کند.
2. خاموش کردن: ماشین یا تجهیزات باید با استفاده از روش خاموش کردن مناسب خاموش شوند.
3. جداسازی: تمام منابع انرژی دستگاه یا تجهیزات باید با استفاده از قفل جدا شوند.
4. تأیید: فرد مسئول تعمیر و نگهداری باید تأیید کند که تمام منابع انرژی با تلاش برای راه‌اندازی ماشین یا تجهیزات جدا شده‌اند.
5. برچسب زدن: یک برچسب به دستگاه قفل متصل می شود که نشان می دهد کار تعمیر و نگهداری در حال انجام است.
6. فرآیند تعمیر و نگهداری: فرد مسئول تعمیر و نگهداری اکنون می تواند کار خود را با خیال راحت انجام دهد.
7. حذف سیستم قفل و برچسب: پس از اتمام کار تعمیر و نگهداری، تمام سیستم قفل و برچسب حذف می شوند و دستگاه یا تجهیزات برای اطمینان از عملکرد صحیح آن آزمایش می شوند.

وسایل حفاظت فردی

وسایلی که جهت حفاظت از فرد در برابر بیماری ها و آسیب های شغلی در نتیجه مواجهه با عواملی مثل عوامل شیمیایی، مکانیکی، فیزیکی و … کاربرد دارند. به عبارتی آخرین لایه ی حفاظتی برای افراد در مواجهه با خطرات میباشند که اعم وسایل حفاظت فردی به شرح ذیل میباشند :کلاه ایمنی، عینک ایمن، گوشی ایمنی، لباس کار، دستکش، ماسک تنفسی ، کفش ایمنی ، کمربند ایمنی و ...

مقررات ایمنی وسایل حفاظت فردی

اداره ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا  OSHA استانداردهایی را برای تجهیزات حفاظت فردی از جمله لباس تعیین می کند. کارفرمایان موظفند وسایل حفاظت فردی را به کارکنان خود ارائه دهند و از نگهداری و استفاده صحیح آن اطمینان حاصل کنند. در اینجا برخی از مقررات ایمنی وسایل حفاظت فردی که کارفرمایان و کارمندان باید از آنها آگاه باشند آورده شده است:

مشخصات وسایل حفاظت فردی

• متناسب با نوع شغل انتخاب گردد.
• منطبق با استانداردهای مربوطه بوده و دارای برچسب مشخصات باشد.
• باید بهترین ارتباط فردی- محیطی(ارتباط افراد با وسیله و ابزار ) را برقرار نموده و شرایط ایمنی مطلوب را فراهم نماید.
• مقاومت بالایی داشته باشد.
• نحوه استفاده از آن آسان باشد.
• حتی المقدور قابل شستشو و ضد عفونی کردن باشد.
• نباید خود عامل ایجاد حادثه گردد.
• دارای سایز و اندازه های مناسب باشد.

به منظرور کاربرد صحیح و نگهداری لوازم حفاظت فردی اقدامات زیر باید صورت گیرد

• آموزش کاربرد و اهمیت وسایل حفاظت فردی در پیشگیری از بروز حوادث و بیماریهای ناشی از کار
• آموزش طریقه استفاده صحیح
• آموزش چگونگی نگهداری و نظافت
• مناسب بودن وسیله حفاظتی با نوع کار و فیزیک بدنی افراد
• آموزش مقررات مربوط به انواع وسایل مختلف
• مطلع نمودن کارکنان از الزامات قانونی در مورد استفاده و یا عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی.

هدف ما در نمایشگاه مجازی باما ، ارتقا مهارت های تخصصی شما دوستان و داشتن زندگی و کسب و کار بهتر است. توصیه می نماییم ویدئوهای مرتبط با HSE و ایمنی و آتش نشانی  موجود در سایت نمایشگاه مجازی باما را مشاهده نمایید.

"شرکت فناور آتی سلامت محیط کار و پویا، دارای مجوز برگزاری دوره های آموزشی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فنی و حرفه ای کشور،مجوز کانون تبلیغات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجوز فناوری تحت حمایت پارک علم و فناوری یزد می باشد."