پردازش و بازیافت پسماند استان سمنان

مدیریت پسماند عبارت است از برنامه ریزی، سازماندهی، مراقبت و اجرای عملیات مربوط به تولید، جمع آوری، ذخیره سازی، حمل و نقل، بازیافت، پردازش و دفع زباله ها و همچنین آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه‌‌. در مدیریت مواد زائد جامد، اصلی ترین هدف، امحاء و دور کردن مواد زائد از محیط زندگی می باشد. ولی به علت یافت شدن مواد ارزشمند و دارای ارزش اقتصادی و روند رو به افزایش اینگونه مواد در ترکیب زباله (طلای کثیف)، فرایند استفاده مجدد از موادی که به عنوان دورریز تلقی می شوند، ضروری به نظر می رسد. به عبارت دیگر فرآیند جمع آوری، اصلاح و به جریان انداختن مجدد اجزای فیزیکی با ارزش زباله به گونه ای که بتوان از آنها مجدداً استفاده نمود، بازیافت نامیده می شود. بازیافت فرآیندی است که در آن برخی از مواد دور ریز و استفاده شده به همان ماده یا مواد دیگر تبدیل می شوند؛ به طوری که قابلیت استفاده مجدد داشته باشند. نظر به اهمیت مدیریت مواد زائد جامد، ما در نمایشگاه مجازی باماHSE در حیطه محیط زیست، به کلیه شرکت ها، مؤسسات، مشاورین و اشخاصی که در حیطه های مختلف مدیریت پسماند و به ویژه پردازش و بازیافت پسماند فعالیت می نمایند، یک پیج یا غرفه مجازی رایگان اعطا می نماییم.

 بازیافت زباله ها با روش صحیح اهمیت زیادی در حفظ محیط زیست و حیات موجودات زنده دارد. زباله هایی مانند بطری های پلاستیکی، کاغذ، پلاستیک، مواد فلزی و زباله های الکتریکی، قابلیت بازیافت را دارند. بازیافت به دلیل کمک به کاهش آلودگی آب، خاک و هوا، جلوگیری از تخریب تنوع زیستی، حفظ منابع طبیعی، کاهش انتشار گاز های گلخانه ای و سایر گاز های مضر برای سلامت انسان، کاهش میزان زباله ها، ایجاد فضای بیشتر در اماکن دفن برای زباله های غیر قابل بازیافت و ... اهمیت زیادی دارد. بنابراین نباید از انجام آن غافل شد. بازیافت زباله منجر به کاهش آلودگی محیط زیست می شود . بازیافت پسماند های صنعتی مانند مواد پلاستیکی، قوطی های فلزی و مواد شیمیایی، که محیط زیست را آلوده می کنند، راهکار خوبی برای کاهش قابل توجه آلودگی است؛ چون این مواد به جای دور ریز شدن، مورد استفاده دوباره قرار می گیرند‌. بازیافت پسماند ها منوط به تفکیک انواع پسماند قابل بازیافت از سایر زباله ها است. این تفکیک می تواند توسط دوره گرد هایی که روزانه مشغول جمع آوری زباله هستند یا در کارگاه های خاص بازیافت صورت گیرد. اما راهکار کم هزینه تر برای تفکیک زباله ها، تفکیک از مبدا توسط مردم است‌. در صورتی که این امر به طور گسترده عملی شود نه تنها هزینه فرآیند بازیافت به شدت کاهش می یابد، بلکه میزان زباله های بازیافت شده نیز به طرز قابل توجهی افزایش می یابد. یکی از اهداف اصلی در مدیریت پسماند و فعالیت های مربوط به این کار ارائه خدمت به مردم و رفع یکی از نیاز های اساسی آنها است. از این رو مردم به عنوان یکی از ذینفعان مدیریت پسماند باید در تفکیک و بازیافت پسماند مشارکت داشته باشند. مفهوم بازیافت بسیار کلی بوده و می توان آن را در قالب تعاریف ذیل تقسیم بندی کرد:
بازیافت اولیه: عبارت است از کاربرد یک ماده دور ریز در جهت هدف اولیه و با انجام پروسه بر روی آن. مثل استفاده از فولاد قراضه و تبدیل آن به محصول فولاد در کوره های تولید فولاد.

بازیافت ثانویه: عبارت است از استفاده از یک ماده دور ریز در راستای هدفی متفاوت با هدف اولیه تولید و با انجام پروسه در آن. مثل تبدیل روزنامه به شانه تخم مرغ، استفاده از قطعات پلاستیکی مناسب و تبدیل آن به اقلام مورد نیاز مانند دمپایی و ...

استفاده مجدد: این مفهوم به برگشت دادن ماده، وسیله یا محصول دور ریز در جهت استفاده اولیه آن و بدون انجام پروسه و تغییر در ماهیت آن اطلاق می شود. مثل استفاده از شیشه های نوشابه و شیر جهت پر کردن مجدد شیر و نوشابه در آن.

استفاده ثانویه: عبارت است از استفاده از مواد و اجزاء دور ریز در راستای هدف دیگری غیر از هدف اولیه و بدون انجام پروسه و تغییر در ماهیت آن. مثل استفاده از پارچه ها و لباس های مستعمل بعنوان دستمال تنظیف.
بازیافت پسماند معمولاً بر سایر روش های دفع پسماند همچون دفن بهداشتی یا سوزاندن مقدم است، زیرا علاوه بر صرفه جویی در هزینه انرژی و حفظ منابع طبیعی، آلودگی محیط را نیز کاهش می دهد. بنابراین بازیافت مفهوم مهمی در مدیریت پسماند است‌.

به طور کلی سه روش عمده که می توان برای بازیابی مواد قابل بازیافت از پسماندهای شهری  استفاده نمود، عبارتند از:

1. جمع آوری مواد قابل بازیافت تفکیک شده در مبدأ توسط تولید کننده یا فرد جمع آوری کننده، بدون پردازش بعدی
2. جمع آوری مواد زائد جامد قابل بازیافت تفکیک نشده و پردازش آن ها در تأسیسات بازیافت مرکزی
   3. جمع آوری مواد زائد جامد شهری به صورت مخلوط همراه با پردازش جهت بازیابی مواد قابل بازیافت از جریان پسماند در تأسیسات پردازش پسماند های مخلوط یا تأسیسات پردازشی تحت عنوان از ابتدا تا انتها.

مقایسه روش های بازیافت مواد:

نخستین روش از سه روش بازیافت، یعنی تفکیک در مبدأ به همکاری و مشارکت زیاد و مستمر افراد تولیدکننده نیاز داشته، جمع آوری آن پرهزینه، ولی هزینه های پردازش آن کم می باشد‌.

روش دوم جمع آوری، که در آن مواد قابل بازیافت به صورت مخلوط می باشند‌‌، نیازمند حد متوسطی از همکاری تولید کنندگان زباله، مقدار متوسطی از هزینه جمع آوری و هزینه های پردازش است که در حد واسط هزینه های مربوط به تفکیک در مبدأ (روش اول) و جمع آوری و پردازش پسماند مخلوط (روش سوم) قرار دارد‌. سومین روش، یعنی جمع آوری پسماند مخلوط به مشارکت و همکاری اضافی از طرف تولید کننده نیاز نداشته و هزینه جمع آوری اضافی ندارد، اما هزینه های پردازش آن بالا است. ضمن اینکه ریسک تکنولوژی و فناوری آن زیاد بوده، هزینه های اجرایی قابل توجهی داشته و خطر اقتصاد بازار در رابطه با هزینه های سرمایه ای و بهره برداری و بطور باالقوه بازده کم بازیافت و کم بودن درجه خلوص مواد تولیدی را نیز به همراه دارد. کمیت و کیفیت مواد زائد جامد قابل بازیافت تفکیک شده، جمع آوری شده، پردازش شده و بازیابی شده می تواند عمدتاً به روش های فوق الذکر که توسط جامعه انتخاب می شود بستگی داشته باشد. علاوه بر این، هر روش دارای یک هزینه اجرایی و یک هزینه بهره برداری متفاوت است که به درجه اهمیت تعهدات مالی مختلف جامعه بستگی دارد. مشارکت ساکنین نیز می تواند از طریق اقدامات قانونی از قبیل بازیافت اجباری تحت تأثیر قرار گیرد. برای مثال، انگیزه بازیافت می‌تواند از طریق نیاز به مشارکت در امر بازاریابی جهت دریافت سرویس های جمع آوری پسماند یا از طریق مالیات گرفتن تأثیر گذار باشد.

در راستای حمایت از کسب و کار های فعال در حیطه مدیریت پسماند و به ویژه بازیافت و پردازش پسماندها، ما در نمایشگاه مجازی باماHSE، یک غرفه مجازی یا پیج رایگان برای معرفی فعالیت ها، کالا و خدمات به کلیه شرکت ها و مؤسسات مرتبط با بازیافت و پردازش پسماند اعطا می نماییم. از طرفی برای ارتقای دانش و انتقال تجارب در حیطه مدیریت پسماند (بازیافت و پردازش پسماند)، دوره های آموزشی مرتبط با بخش های مختلف مدیریت جامع پسماند با مشارکت متخصصین باتجربه حوزه پسماند برگزار می نماییم. دانشجویان رشته های دانشگاهی مرتبط با محیط زیست و به ویژه مدیریت پسماند و بازیافت می توانند با رویکرد طرح کاد پلاس در نمایشگاه مجازی باماHSE آشنا شده، بازار کار و فرصت های شغلی مرتبط با رشته های دانشگاهی خود را بشناسند و در اوقات فراغت خود در محیط کاری واقعی و مرتبط با رشته خود، کسب مهارت و تجربه نمایند.

تدوین: سحر کردنائیج