کسب و کارهای ویژه
حامیان
پرتوها یک ابزار قدرتمند در بسیاری از صنایع، از پزشکی و دندانپزشکی گرفته تا تولید انرژی هستند. با این حال، با وجود مزایای پرتو، احتمال آسیب نیز وجود دارد. به همین دلیل وجود خدمات دزیمتری پرتو برای اطمینان از ایمنی کارکنان و مردم بسیار مهم است.
دزیمتری پرتو، فرآیند اندازه گیری و ارزیابی قرار گرفتن در معرض پرتو است. این شامل نظارت بر میزان پرتو یک فرد و همچنین نوع و انرژی پرتو است. خدمات دزیمتری برای هر کسی که با پرتو کار می کند، از جمله متخصصان مراقبت های بهداشتی، کارکنان نیروگاه هسته ای و کارکنان صنعتی ضروری است.
چرا دزیمتری پرتو مهم است؟
قرار گرفتن در معرض پرتو می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد، از جمله سرطان، جهش ژنتیکی و آسیب اندام. نظارت بر قرار گرفتن در معرض پرتو برای اطمینان از اینکه در محدوده ایمن باقی می ماند بسیار مهم است. خدمات دزیمتری به کارفرمایان این امکان را می دهد که میزان پرتواتی که کارکنانشان در معرض آن قرار می گیرند را ردیابی کنند و در صورت لزوم اقداماتی را برای کاهش قرار گرفتن در معرض آن انجام دهند.
خدمات دوزیمتری پرتو
افراد در بسیاری از صنایع، از جمله معدن، موسسات پزشکی، مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی و تأسیسات چرخه سوخت هسته ای ممکن است در معرض پرتوهای یونیزه کننده قرار گیرند. آژانس بین المللی انرژی اتمی از طریق برنامه همکاری فنی خود (TC) با کشورهای عضو برای تضمین سلامت و ایمنی کارگران نظارت های لازم را انجام میدهد.
خدمات دزیمتری نیز برای انطباق با مقررات مهم هستند. بسیاری از صنایعی که با پرتوات کار می کنند، تابع مقررات سختگیرانه سازمان های دولتی مانند اداره ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا (OSHA) هستند. در ایران نیز آیین نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه حدود استفاده از پرتوها را مشخص می کند.
این مقررات کارفرمایان را ملزم به نظارت بر مواجه با پرتوها و نگهداری سوابق دقیق اندازه گیری دزیمتری می کند.
انواع خدمات دزیمتری
انواع مختلفی از خدمات دزیمتری موجود است که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
- نشان های فیلم: نشان های فیلم نوعی دزیمتر غیرفعال هستند که از فیلم عکاسی برای اندازه گیری قرار گرفتن در معرض پرتو استفاده می کنند. آنها ارزان و آسان برای استفاده هستند، اما دارای محدودیت هایی هستند، از جمله زمان پاسخ آهسته و محدوده اندازه گیری محدود.
فیلم بج دستگاه‌های قابل حمل کوچکی برای نظارت بر دوز تشعشع تجمعی ناشی از تشعشعات یونیزان هستند. اصل عملکرد مشابه تصاویر اشعه ایکس است. این نشان از دو بخش تشکیل شده است: فیلم عکاسی و نگهدارنده. این فیلم در داخل یک نشان موجود است. قطعه فیلم عکاسی یک ماده حساس است و باید هر ماه حذف شود و توسعه یابد. هر چه میزان تابش بیشتر باشد، فیلم سیاه‌تر می‌شود. سیاه شدن فیلم متناسب با دوز است و دوزهای تا حدود 10 گری را می توان اندازه گیری کرد. دزیمترهای فیلم بج برای موقعیت‌هایی اعمال می‌شوند که به اطلاعات بی‌درنگ نیاز نیست.
دزیمترهای نشان فیلم برای یک بار استفاده هستند و قابل استفاده مجدد نیستند. فیلم بج دزیمتری است که توسط شخص تحت نظارت در سطح بدن پوشیده می شود و دوز تابش دریافتی را ثبت می کند. فیلم بج میزان قرار گرفتن در معرض تابش ناشی از پرتوهای گاما، اشعه ایکس و ذرات بتا را اندازه گیری و ثبت می کند. این نشان شامل یک سری فیلتر (سرب، قلع، کادمیوم و پلاستیک) برای تعیین کیفیت تابش است. این فیلترها از چگالی های مختلف پلاستیک یا حتی مواد برچسب برای نظارت بر انتشار ذرات بتا استفاده می کنند.
یک دزیمتر فیلم باید در موقعیتی از بدن که نمایانگر نوردهی آن است پوشیده شود. بنابراین، نشان معمولاً در خارج از لباس، در اطراف سینه یا تنه پوشیده می شود تا نشان دهنده دوز برای "کل بدن" باشد.
- دزیمترهای ترمولومینسانس (TLD): TLD ها نوع دیگری از دزیمتر غیرفعال هستند که از کریستال ها برای اندازه گیری قرار گرفتن در معرض پرتو استفاده می کنند. آنها نسبت به نشان های فیلم حساس تر هستند و دامنه اندازه گیری وسیع تری دارند اما برای خواندن نتایج به تجهیزات تخصصی نیاز دارند.
دزیمترهای ترمولومینسانس، جامدات کریستالی غیرفلزی هستند که هنگام قرار گرفتن در معرض تابش یونیزان، الکترون‌ها را به دام می‌اندازند و می‌توان آنها را نصب و کالیبره کرد تا سطح تابش را نشان دهد. روش دیگری که معمولاً در نظارت پرسنل استفاده می شود تکنیک مبتنی بر استفاده از مواد کریستالی است که در آن تشعشعات یونیزان جفت الکترون-حفره ایجاد می کند. هدف ایجاد شرایطی است که در آن بسیاری از الکترون‌ها و حفره‌های تشکیل‌شده توسط تابش فرودی به سرعت جذب و بی‌حرکت شوند. در طول دوره قرار گرفتن در معرض تابش، جمعیت فزاینده ای از بارهای به دام افتاده در مواد تجمع می یابد.
پس از قرار گرفتن در معرض، مقدار بار محبوس شده با اندازه گیری مقدار نوری که در هنگام افزایش دمای کریستال ساطع می شود، کمی سازی می شود. انرژی حرارتی اعمال شده باعث آزاد شدن سریع بارها می شود. سپس یک الکترون آزاد شده می تواند با یک حفره به دام افتاده باقیمانده ترکیب شود و در این فرآیند انرژی ساطع کند. در مواد TLD، این انرژی به صورت فوتون در قسمت مرئی طیف الکترومغناطیسی ظاهر می شود. از طرف دیگر، یک حفره آزاد شده می تواند با یک الکترون به دام افتاده باقیمانده برای تولید فوتون مشابهی دوباره ترکیب شود. شدت کل نور ساطع شده را می توان با استفاده از یک لوله فتو ضربی اندازه گیری کرد و متناسب با جمعیت اصلی بارهای به دام افتاده است. این به نوبه خود با دوز تشعشع انباشته شده در طول دوره قرار گرفتن متناسب است.
- دزیمترهای الکترونیکی: دزیمترهای الکترونیکی دزیمترهای فعالی هستند که از قطعات الکترونیکی برای اندازه گیری قرار گرفتن در معرض پرتو در زمان واقعی استفاده می کنند. آنها گرانتر از دزیمترهای غیرفعال هستند اما بازخورد فوری و طیف وسیع تری از اندازه گیری را ارائه می دهند.
شمارنده گایگر ابزاری است که به اندازه کافی برای تشخیص یونیزاسیون حساس است. آنها کم‌هزینه‌ترین وسیله الکترونیکی هستند که می‌توانند به شما بگویند تشعشع در اطراف شما وجود دارد.
شمارنده گایگر دارای دو بخش اصلی است: یک لوله یا محفظه مهر و موم شده، پر از گاز و یک نمایشگر اطلاعات. تشعشع وارد لوله می شود و هنگامی که با گاز برخورد می کند، یک الکترون را از اتم گاز دور می کند و یک جفت یون ایجاد می کند. یک سیم در وسط لوله، الکترون ها را جذب می کند، جفت های یون دیگری ایجاد می کند و جریانی را از طریق سیم می فرستد. جریان به صفحه نمایش اطلاعات می رود و یک سوزن را روی یک ترازو حرکت می دهد یا یک عدد را روی صفحه نمایش می دهد. این دستگاه‌ها معمولاً «شمارش در دقیقه» یا تعداد جفت‌های یون ایجاد شده در هر 60 ثانیه را ارائه می‌کنند.
انتخاب سرویس دزیمتری مناسب بستگی به نیازهای خاص صنعت شما و مقرراتی دارد که باید از آنها پیروی کنید. یک شرکت ارائه دهنده دزیمتری واجد شرایط می تواند به شما در انتخاب سرویس مناسب برای نیازهایتان کمک کند.
مدیریت خدمات دزیمتری
در هر محیط کاری که در معرض اشعه قرار می گیرد، ایمنی و رفاه کارکنان از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل است که خدمات دزیمتری نقش مهمی در حصول اطمینان از نظارت و کنترل سطوح قرار گرفتن در معرض پرتو ایفا می کند. خدمات دزیمتری وظیفه اندازه گیری میزان پرتواتی که کارگران در معرض آن قرار می گیرند و ارائه اقدامات حفاظتی مناسب برای به حداقل رساندن خطر آسیب می باشد.
به عنوان یک مدیر، این مسئولیت شماست که اطمینان حاصل کنید که خدمات دزیمتری شما به طور موثر و کارآمد عمل می کنند. در اینجا برخی از بهترین شیوه ها برای مدیریت خدمات دزیمتری و ارتقای ایمنی پرتو در محل کار شما آورده شده است.
- یک برنامه ایمنی پرتویی تهیه کنید
برنامه ایمنی در برابر پرتو یک طرح جامع است که خط مشی ها، رویه ها و دستورالعمل های مدیریت قرار گرفتن در معرض پرتو در محیط کار را مشخص می کند. این برنامه باید با همکاری تیم خدمات دزیمتری شما توسعه یابد و باید بر اساس استانداردها و مقررات صنعت باشد.
برنامه ایمنی پرتو باید شامل اجزای زیر باشد:
- سیاست ها و رویه های ایمنی در برابر پرتوات
- آموزش و آموزش کارکنان
- خدمات پایش پرتو و دزیمتری
- اقدامات و تجهیزات حفاظتی
- روش های واکنش اضطراری
- آموزش منظم ایمنی در برابر پرتو انجام دهید
همه کارکنانی که با پرتو کار می کنند باید به طور منظم در مورد بهترین شیوه های ایمنی در برابر پرتو آموزش ببینند. این شامل آموزش نحوه استفاده صحیح از تجهیزات حفاظتی، نحوه به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض پرتوات و نحوه واکنش به موقعیت های اضطراری است.
آموزش باید توسط متخصصان واجد شرایط، مانند فیزیکدانان بهداشتی معتبر یا افسران ایمنی پرتویی انجام شود. این باید متناسب با نیازهای خاص محل کار شما باشد و باید به طور منظم انجام شود تا اطمینان حاصل شود که کارکنان در مورد آخرین بهترین شیوه ها به روز هستند.
- اجرای برنامه دزیمتری
برنامه دزیمتری سیستمی برای نظارت بر مواجه با پرتو کارکنانی است که با پرتو کار می کنند. دزیمترها وسایلی هستند که میزان پرتوی را که یک فرد در یک دوره زمانی معین در معرض آن قرار می گیرد اندازه گیری می کند.
خدمات دزیمتری باید توسط متخصصان واجد شرایطی ارائه شود که در زمینه استفاده از دزیمترها و تفسیر داده های دزیمتری آموزش دیده اند. همه کارکنانی که با پرتو کار می کنند باید از دزیمتر استفاده کنند و داده های جمع آوری شده باید به طور مرتب مورد بازبینی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که سطح قرار گرفتن در معرض در محدوده ایمن است.
- ثبت و حفظ سوابق
ثبت دقیق سوابق برای مدیریت خدمات دزیمتری و اطمینان از انطباق با مقررات صنعت ضروری است. سوابق باید برای همه کارکنانی که با پرتو کار می کنند نگهداری شود، از جمله داده های دزیمتری آنها، سوابق آموزشی، و هر حادثه ای که رخ می دهد.
سوابق باید در یک مکان امن نگهداری شود و باید به راحتی در دسترس پرسنل مجاز باشد. همچنین باید به طور منظم بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که تمام اطلاعات مورد نیاز به روز و دقیق هستند.
- انجام ممیزی های منظم
ممیزی منظم برنامه خدمات دزیمتری شما می تواند به شناسایی زمینه های بهبود و اطمینان از عملکرد مؤثر برنامه شما کمک کند. ممیزی باید توسط متخصصان واجد شرایطی انجام شود که مستقیماً درگیر برنامه نیستند.
ممیزی ها باید شامل بازبینی تمام خط مشی ها، رویه ها، سوابق و تجهیزات مورد استفاده در برنامه باشد. نتایج ممیزی باید برای شناسایی زمینه های بهبود و توسعه یک برنامه عملیاتی برای رسیدگی به هر موضوعی که شناسایی می شود استفاده شود.
نتیجه گیری
خدمات دزیمتری پرتو جزء ضروری هر صنعتی است که با پرتو کار می کند. آنها راهی برای نظارت و ارزیابی قرار گرفتن در معرض پرتو ارائه می دهند و اطمینان می دهند که کارکنان ایمن و در محدوده های نظارتی باقی می مانند. با ارائه دهنده خدمات دزیمتری مناسب و مدیریت برنامه، می توانید مطمئن شوید که محل کار شما ایمن و مطابق با تمام مقررات مربوط به قرار گرفتن در معرض اشعه است.
ما در نمایشگاه باماHSE ضمن اینکه به کلیه شرکت های ارائه دهنده خدمات دوزیمتری مستقر در استان های مختلف کشور، یک غرفه مجازی (پیج) دائماً رایگان اعطا می نماییم، تا فعالیت ها و خدمات خود را رایگان معرفی نمایند، در راستای توانمندسازی دانشجویان و کارشناسان رشته های مرتبط و ارتقای فرهنگ ایمنی، دوره های آموزشی غالباً رایگان را نیز برنامه ریزی نموده ایم. به علاوه فیلم اغلب دوره های آموزشی گذشته نیز ضبط و به صورت رایگان در قسمت دوره های آموزشی نمایشگاه مجازی باما در دسترس عموم قرار دارد.
مشاهده بیشتر