کسب و کارهای ویژه
حامیان
ایمنی در هر محیط کاری، صرف نظر از نوع صنعت یا اندازه شرکت، اولویت اصلی است. کارفرمایان تعهد قانونی و اخلاقی دارند که ایمنی و رفاه کارکنان خود را در حین کار تضمین کنند. این مسئولیت مستلزم پیاده‌سازی سیستم‌ها و راه‌حل‌های ایمنی است تا بتوان با آنها، خطرات احتمالی را در محل کار بررسی و کنترل کرد.محل کار یا به عبارت دیگر محیط های کاری مخصوصا صنایع و پروژه های عمرانی، محیط هایی هستند که حوادث و بیماری های شغلی زیادی در آنها رخ می دهد . این شرایط برای کارکنان و کارفرمایان مطلوب نیست، بنابراین می بایست با پیاده سازی و استقرار سیستم ها و راه حل های ایمنی در محیط کار از کارکنان و سرمایه های سازمان حفاظت کرد. برنامه ها و راه حل های ایمنی سنتی غالبا دارای یک رویکرد واکنشی نسبت به حوادث هستند یعنی تنها پس از بروز یک حادثه می بایست نسبت به رفع آن اقدام کرد. اما سیستم ها و راه حل های ایمنی توصیه شده جدید، خطرات را قبل از ایجاد حادثه یا بیماری شغلی تشخیص می‌دهند که این رویکرد بسیار مؤثرتر است.
سرمایه گذاری درسیستم ها و راه حل های ایمنی محیط کار، کاهش هزینه ها از جمله کاهش قابل توجه در غرامت کارگران، افزایش بهره وری در سازمان و انجام مسئولیت های اجتماعی سازمان را موجب خواهد شد.
یک سیستم و راه حل ایمنی کامل یک چارچوب سالم و انعطاف پذیر برای رسیدگی به مسائل ایمنی و بهداشتی در زمینه های مختلف محیط کار را ارائه می دهد. سیستم و راه حل های ایمنی مستقر شده در یک سازمان می تواند دارای ابعاد مشترک با سایر صنایع باشد و در عین حال دارای ابعاد منحصر به فرد خود است و علت این پدیده نیز عمومیت بالای راه حل های ایمنی و خاص بودن محیط های کاری و صنایع می باشد. اما برای برای تدوین و ارائه یک سیستم و راه حل های ایمنی محیط کار خاص که برای محیط کاری ما اثربخشی لازم را داشته باشد، انجام مراحلی توصیه شده است:
مراحل تدوین و ارائه سیستم و راه حل های ایمنی در محیط کار
- فرهنگ سازی: همیشه ایمنی را اولویت خود قرار دهید. تمامی افراد سازمان می بایست کارها را به صورت ایمن انجام دهند و در راستای رفع خطراتی که می توانند به افراد و سرمایه ها آسیب بزنند تلاش کنند. به وجود آوردن فرهنگ ایمنی و حذف باور های غلط نسبت به ایمنی و حادثه ، از جمله سخت ترین کارهایی است که باید در راستای استقرار سیستم و راه حل های ایمنی انجام داد.
- مدیریت سازمان: رهبری و مدیریت سازمان الگوی سازمان است و مهم ترین نقش را در سیستم و راه حل های ایمنی ایفا می کند. مدیریت سازمان می بایست تعهد خود را نسبت به استقرار سیستم و راه حل های ایمنی اعلام کند. وجود یک خط مشی که توسط مدیریت سازمان امضا شده است اولین گام در این راستا می باشد. خط مشی ایجاد شده می بایست به تمامی کارکنان، پیمانکاران و مشتریان ابلاغ شود. همچنین مدیریت سازمان می تواند با رفتارهای ایمن و مکالمات روزانه اش با کارکنان، ایمنی را در فرهنگ سازمان نهادینه کند .
- ثبت حوادث: ایجاد یک سیستم گزارش دهی حوادث و اتفاقات که کارکنان بتوانند هرگونه جراحت، بیماری و حادثه را به ساده ترین شکل ممکن به صورت ناشناس و بدون ترس از انتقام یا تلافی گزارش دهند. این سیستم می بایست علاوه بر دریافت گزارشات، نسبت به گزارشات دریافتی بازخورد نشان دهد تا فرد گزارش دهنده نسبت به اثربخش بودن کار باور پیدا کند. همچنین می بایست تا کارکنان را نسبت به مشارکت فعال در سیستم و راه حل های ایمنی تشویق کرد. این نکته قابل به ذکر است که بدون مشارکت کارکنان، هیچ سیستم و راه حل ایمنی اثربخشی در محیط کاری ما به وجود نخواهد آمد.
- شناسایی و ارزیابی خطرات:روش هایی برای شناسایی و ارزیابی مستمر خطرات محل کار در نظر گرفته شود. هم چنین هر حادثه ای با هدف شناسایی علل ریشه ای بررسی شده و خطرات شناسایی شده برای اقدامات کنترل اولویت بندی شوند. این کار یک فرآیند فعال و مداوم است و نه یک اقدام سطحی و مقطعی.
- بازرسی: انجام بازررسی های دوره ای و مداوم ضروری است. این بازررسی ها مشخص می کنند که اقدامات ما تا چه اندازه در راستای برنامه ها قرار دارند و افراد تا چه اندازه نسبت به وظایف خود احساس مسئولیت می کنند. استفاده از افراد دارای صلاحیت، چک لیست و صحبت با کارکنان در راستای انجام بازرسی ها، می توانند به استقرار سیستم و راه حل های ایمنی در محیط کار کمک کنند.
- ثبت و جمع آوری اطلاعات: اطلاعات مربوط به خطرات و روش های کنترل آنها را جمع آوری شود. این اطلاعات می تواند شامل سوابق حوادث و بیماری ها ، اطلاعات به دست آمده از ارزیابی ریسک های انجام شده ، مصاحبه با کارکنان و الزامات قانونی باشد .
- اقدامات کنترلی: روش های کنترل خطر را انتخاب کنید و وظایف مربوط به هر شخص را دقیقا مشخص و مکتوب کنید. اقدامات کنترلی بر اساس سلسله مراتبی انتخاب می شوند که ابتدا از راه حل های مهندسی استفاده می شود و به دنبال آن شیوه های کار ایمن، کنترل های اداری و در نهایت تجهیزات حفاظت فردی طراحی و تدوین می شود. برای اطمینان از پیشرفت سیستم و راه حل های ایمنی در محیط کار، می بایست که اقدامات کنترلی پیگیری شده و اثربخشی این اقدامات تأیید شود.
- شرایط اضطراری: در یک سیستم و راه حل ایمنی استاندارد برای تمامی شرایط اضطراری محتمل، سناریو های مناسب آماده می شود که خروجی این سناریوها آماده سازی برای شرایط اضطراری و همچنین مشخص شدن وظیفه هر فرد در شرایط اضطراری خواهد بود. آماده سازی برای شرایط اضطراری می بایست علاوه بر حوادث ناشی از کار، بلایای طبیعی را نیز در بر بگیرد.
- بازبینی: برای بهبود سیستم ایمنی و راه حل های ایمنی در محیط کار، یک زمان مشخص را بصورت ماهیانه وسالانه تعیین کنید. این زمان می تواند جلسات کمیته حفاظت فنی و ایمنی کارگاه باشد.
- آموزش: تمامی کارکنان، کارفرمایان، مدیران و سرپرستان باید نسبت به وظایف خود نسبت به سیستم و راه حل های ایمنی استقرار یافته در محیط کار آگاهی یابند و آموزش های مربوطه را یاد بگیرند. آموزش و بازآموزی از مباحث مهم یک سیستم ایمنی است.
- پیمانکاران: وجود پیمانکاران مهم ترین چالش هر سیستم ایمنی می باشد . پیمانکاران با سیستم و راه حل های ایمنی موجود در سازمان آشنایی ندارند و همچنین حضور آنها خطرات بالقوه جدیدی را در سازمان ایجاد می کند . بنابراین آموزش پیمانکاران و نظارت بر حسن انجام کار توسط آنها یک امر ضروری است .
نتیجه گیری
در نتیجه، پیاده سازی سیستم ها و راه حل های ایمنی در محل کار برای تضمین ایمنی و رفاه کارکنان بسیار مهم است. یک برنامه ایمنی جامع که شامل آموزش، شناسایی و ارزیابی خطر، واکنش اضطراری، و گزارش و بررسی حادثه باشد، ضروری است. کارفرمایان همچنین می‌توانند راه‌حل‌های ایمنی مختلفی مانند PPE، کنترل‌های مهندسی، کنترل‌های اداری و مداخلات رفتاری را برای افزایش ایمنی در محل کار پیاده‌سازی کنند. با اولویت دادن به ایمنی در محیط کار، کارفرمایان می توانند محیط کاری امن و سالم را برای کارکنان خود ایجاد کنند.
تدوین: مهندس ابوالفضل زارع کمالی
مشاهده بیشتر