معرفی رشته بهداشت پرتوها، مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته

 کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت پرتوها

رشته بهداشت پرتوها یکی از علوم کاربردی با جنبه­ های متنوع است که با رشته های مختلفی ازجمله علوم زیستی، مهندسی محیط زیست، شیمی، فیزیک و... در ارتباط می­ باشد. برنامه آموزشی این رشته مجموعه ­ای از فعالیت­ های آموزشی و پژوهشی است که تأکید موضوعات درسی آن بیشتر بر پیشگیری از آلودگی محیط زیست و حفظ سلامت جوامع انسانی از پرتوهای مضر است. این برنامه جهت بهبود حفاظت مردم در برابر تشعشعات ( گاز رادن، پرتوهای ماوراء بنفش) و لزوم استقرار یک نظام ایمن پرتویی در کشور، باید به گونه ­ای به جامعه اطمینان دهد که توسعه هسته­ ای و پرتویی و انجام فعالیت ­های مرتبط با آن، ایمن و تحت­ کنترل بوده و تلاش در جهت به ­حداقل رساندن پرتوگیری کارکنان، عموم مردم، محیط زیست و نسل آینده کاملاً ضروری به­ نظر می رسد. رشته بهداشت پرتوها یکی از علوم کاربردی حوزه بهداشت محیط است که فارغ ­التحصیلان آن توانایی بررسی، تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به پرتوهای یونیزان و غیریونیزان طبیعی و مصنوعی را خواهند داشت.

تاریخچه کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت پرتوها

این رشته در بسیاری از کشور های جهان با توجه به ظهور سیستم های استاندارد مدیریت محیط زیستISO14000، استاندارد های ایمنی و بهداشت ISO18000 و سیستم های یکپارچه مدیریت و بویژه سیستم های مدیریت بهداشت و ایمنی (HSE Management System)، همچنین تأکید مقررات آژانس بین المللی انرژی اتمی و کمیسیون حفاظت اشعه ICRP بصورت دوره های ویژه توسط سازمان های بین المللی، ملی و خصوصی برگزار می گردد. دوره های تحصیلات تکمیلی رشته مذکور نیز در بسیاری از دانشگاه های معتبر جهان با نام بهداشت پرتوها (Radiation Health) و رادیواکولوژی (Radioecology) وجود دارد. ولی در کشور ایران رشته ای که بر حفاظت کلی جوامع انسانی و محیط زیست از مخاطرات طبیعی و مصنوعی ناشی از مواد پرتوزا و پرتوهای یونیزان و غیریونيزان بپردازد وجود ندارد.

دروس تخصصی رشته

تعداد واحدهای درسی رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت پرتوها در این دوره 32 واحد است که عبارتند از؛ 22 واحد اختصاصی اجباری، 4 واحد اختصاصی اختیاری و 6 واحد پایان نامه است و از دروس اختصاصی اجباری آن می توان به کاربرد منابع پرتوزا در پزشکی، صنایع و تحقیقات، مدیریت حفاظت در مقابل پرتوها، رفتار رادیو نوکلوئیدها در محیط زیست، دوزیمتری محیطی، مدیریت مواد زائد پرتوزا، ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست، ارزیابی اثرات بهداشتی و ... از دروس اختصاصی اختیاری نیز می توان به اکولوژی محیط، رادیوشیمی محیط، قوانین و مقررات پرتوها، آنالیز آلاینده های شیمیایی محیط، ارزیابی و مدیریت خطر، فیزیک پرتوها، منابع طبیعی پرتوزا و کنترل آن، اثرات پرتوها بر سلامتی انسان اشاره کرد.

برای مشاهده کامل دروس می توانید از لینک زیر استفاده کنید:

- برنامه آموزشی مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت پرتوها

ادامه تحصیل و گرایش ها

 امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری برای این رشته وجود ندارد و گرایشی برای این رشته تعریف نشده است.

کاربرد HSE در بهداشت پرتوها

بررسی واحدهای درسی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته بهداشت پرتوها نشان می دهد که این دانشجویان واحدهای عملی و کارگاهی نظیر کاربرد منابع پرتوزا در پزشکی، صنایع و تحقیقات، دوزیمتری محیطی، رادیو شیمی محیط، آنالیز آلاینده های شیمیایی محیط و کارآموزی را می گذرانند.

بدیهی است در طی دوران تحصیل در این دروس عملی، دانشجو در معرض خطراتی بوده و لذا باید جنبه ها و ملاحظات ایمنی و HSE مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال دانشجویان باید مباحث ایمنی آزمایشگاه و کارگاه ها را بدانند و در این محیط ها و بازدیدها مسائل ایمنی و بهداشت و HSE را به شدت رعایت نمایند. نظر به اینکه فارغ التحصیلان این رشته، عمدتاً در مراکز مرتبط با پرتوها شاغل می شوند، لذا رعایت مسائل ایمنی و بهداشت شغلی پس از فارغ التحصیلی نیز به شدت ضروری می باشد.

اعتقاد ما بر این است، آشنایی دانشجویان کارشناسی ارشد بهداشت پرتوها با کسب و کارهای فعال در حوزه‌های مختلف ایمنی و HSE بسیار ارزشمند است. شما می توانید با کسب و کارهای حوزه HSE موجود در سایت نمایشگاه مجازی باما آشنا شوید و با صرف وقت و هزینه کمتر، خدمات و محصولات مرتبط با ایمنی، بهداشت، محیط زیست و انرژی مورد نیازتان را در اختیار داشته باشید.

بازار کار و آینده شغلی

کارشناسان و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌ توانند در بخش های زیر مشغول به فعالیت شوند:

  • بخش بهداشت پرتوها در مراکز بهداشت استان ­ها
  • شرکت­ ها و صنایع تولید و کاربرد پرتوها و مواد پرتوزا
  • نیروگاه­ های هسته­ ای
  • مراکز نظام ایمنی هسته­ ای سازمان انرژی اتمی
  • مدیریت پسمانداری سازمان انرژی اتمی
  • بخش حفاظت پرتویی شرکت مخابرات و پیمانکاران ارتباطات سیار و شبکه­ های وایرلس
  • بخش پژوهش مراکز تحقیقات کشاورزی و صنعتی
  • مراکز پزشکی هسته ­ای و تشخیص پزشکی
  • مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی
  • تعيين دوز پرتوهای یونیزان و غیر یونیزان در مناطق مختلف
  • شناسایی مناطق آلوده به مواد پرتوزا
  • تعیین غلظت آلاینده های پرتویی در نمونه های زیستی (آب، خاک، فاضلاب، هوا و مواد زاید جامد)
  • تهیه نقشه پرتوزایی و پرتوگیری از پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز در منطقه تحت پوشش خدمتی
  • مشارکت در اقدامات مرتبط با آلودگی زدایی
  • مشارکت در طراحی سیستم های تصفیه آب و فاضلاب حاوی مواد پرتوزا
  • مشارکت در آموزش کارکنان، دانشجویان، دانش آموزان در مراکز ذیربط
  • تولید بسته های آموزشی مورد نیاز برای سطوح مختلف
  • مشارکت در ارائه خدمات مشاوره ای به کارکنان و مدیران مراکز ذیربط در سطح علمی مربوطه
  • مشارکت در آموزش جامعه
  • انجام تحقیقات میدانی در زمینه های مرتبط با پرتوها نظير: میزان پرتوزایی، دوزیمتری، آلایندگی زدایی، مهار و کنترل انتشار پرتوها و غیره
  • مشارکت در طراحی سیستم های سنجش پرتوهای یونیزان و غیر یونیزان، یونیزان طبیعی و مصنوعی
  • مشارکت در تولید بسته های تشخیص آلاینده های پرتوزا
  • مدیریت واحدهای مرتبط با حفاظت در برابر پرتوها
  • مدیریت نظام ایمنی در برابر پرتوها
  • مدیریت پدافند غیرعامل
  • مدیریت دفع بهداشتی پسماندهای حاوی مواد پرتوزا
  • مدیریت سامانه های پایش پرتویی

بررسی واحدهای درسی دانشجویان کارشناسی ارشد بهداشت پرتوها نشان دهنده این است که برخی از این واحدها با کسب و کارهای معرفی شده در سایت نمایشگاه مجازی باما مرتبط می باشد. به عنوان مثال دانشجویان در طی دوران تحصیل واحدهایی نظیر کاربرد منابع پرتوزا در پزشکی،  صنایع و تحقیقات، مدیریت حفاظت در مقابل پرتوها، رفتار رادیونوکلئیدها در محیط زیست، دوزیمتری محیطی، مدیریت مواد زائد پرتوزا، ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست، ارزیابی اثرات بهداشتی، مدیریت مواجهه با شرایط اضطراری در تأسیسات هسته‌ای، اکولوژی محیط، رادیو شیمی محیط، قوانین و مقررات پرتوها، آنالیز آلاینده های شیمیایی محیط، ارزیابی و مدیریت خطر، فیزیک پرتوها، منابع طبیعی پرتوزا و کنترل آن و اثرات پرتوها بر سلامت انسان را می گذرانند.

بخشی از کسب و کارهای مرتبط با این رشته که در راستای اهداف و برنامه های نمایشگاه مجازی باما می باشد عبارتند از:

بهداشت پرتوها و حفاظت

سایر کسب و کارهای مرتبط نمایشگاه باما

از طرفی آشنایی با سازمان های مردم نهاد و انجمن های علمی و صنفی می تواند به توانمندسازی دانشجویان در زمینه های مختلف آموزشی، پژوهشی و کارآفرینی کمک کند. برای آشنایی با برخی از این سازمان ها و انجمن ها که به نحوی ممکن است با رشته بهداشت پرتوها در ارتباط باشند، می توانید از لینک های زیر استفاده کنید.

یکی از اهداف نمایشگاه مجازی باما HSE ایجاد تعامل بین واحدهای درسی گذرانده شده در دوران تحصیلات دانشجویی و شرکت­ها و مشاغلی است که در سطح کشور در حال فعالیت می­ باشند. در واقع دانشجویان رشته­ های مختلف اگر در طی دوران تحصیل و پس از آن با شرکت ­ها و مؤسسات فعال مرتبط با رشته خود آشنا شده و به نحوی مطلوب در قالب کارآموزی، کارورزی، کارشناس فرایند، نماینده شرکت، کارشناس تحقیق و توسعه و کارشناس بهره ­­بردار با شرکت­ ها و مؤسسات در ارتباط باشند، تجربیات خوبی را می ­توانند کسب کنند و آینده شغلی بهتری خواهند داشت. به علاوه عناوین پایان نامه ­های کارشناسی ارشد با کمک این نمایشگاه و رویکرد ارتباط دانشگاه با صنعت می­ تواند به سمت نیازهای تحقیق و توسعه (R&D) صنایع هدایت شود و این امر ضمن کاهش هزینه­ های دانشگاه ها، به توسعه اقتصاد دانش بنیان و اشتغال پایدار فارغ ­التحصیلان دانشگاه ها کمک نماید.

علاوه بر موارد فوق در سایت نمایشگاه مجازی باما مجموعه ای از مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی و مراکز مشاوره شغلی و کاریابی معرفی شده اند که ارتباط با این مجموعه ها نیز می‌تواند به داشتن آینده شغلی بهتر برای شما کمک کند.

ما در نمایشگاه مجازی باما به منظور توانمندسازی شما دانشجویان عزیز، ایده کارپوشه الکترونیک دانشجوی خلاق را مطرح و ساختار آن را از طریق مجله علمی خبری باما در اختیار شما قرار داده ایم تا در طی دوران تحصیل در دانشگاه، خلاقانه درس بخوانید و به پرورش ایده های خود جهت داشتن آینده شغلی بهتر بپردازید.

 

کسب و کارهای مرتبط


نظرات و پیشنهادات