معرفی رشته مهندسی ایمنی راه و ترابری، مقطع کارشناسی ارشد

مهندسی ایمنی راه و ترابری

 کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری

 در میان سه عامل مؤثر در وقوع تصادفات یعنی انسان، وسیله نقلیه و راه، عامل انسانی تقریباً در تمامی تصادفات و عامل راه و محیط اطراف آن تقریباً در وقوع یک سوم تصادفات مؤثر می باشند. البته این به این معنی نیست که راه دو برابر نسبت به سایر عوامل ایمن تر است. در حقیقت عامل راه و محیط اطراف آن به واسطه تعامل قوی با رفتار انسانی، در برخی موارد یکی از عوامل قوی در بروز اشتباهات کاربران راه یا شکل گیری رفتارهای خطرناک محسوب می شود. با توجه به اهمیت موضوع ایمنی و گستردگی مطالب و پیشرفت های تکنولوژیکی که امروزه در مطالعات ایمنی در کشورهای توسعه یافته وجود دارد، لزوم ایجاد رشته ای تحت عنوان " مهندسی ایمنی راه و ترابری" لازم به نظر می رسد.

تاریخچه کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری

برنامه درسی تدوین شده دوره کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری که توسط هیأت علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست در تاریخ 28/2/1394  با اکثریت آراء به تصویب رسید و پس از آن به استناد مصوبه جلسه شماره 887 مورخ 4/9/1396 شورای عالی برنامه ریزی آموزشی، برنامه درسی مهندسی ایمنی راه و ترابری در مقطع کارشناسی ارشد مورد تصویب قرار گرفت. در حال حاضر تنها درس دو واحدی مصوب وزارت علوم با عنوان مهندسی ایمنی ترافیک که برای دو گرایش مهندسی راه و ترابری و برنامه ریزی حمل و نقل به شکل اختیاری تعریف شده است، به جز تعداد معدودی از دانشگاه های کشور، علی رغم نیاز تخصصی حمل و نقل به این دانش و به دلیل نبود متخصص عموماً ارائه نمی شود. لذا برخی مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی در بعضی مواقع نیازمندی های تخصصی این زمینه را با برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت و یا میان مدت تا حدی جبران می کنند.

دروس تخصصی رشته

برخی دروس تخصصی که دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری می گذرانند عبارتند از: مهندسی ایمنی راه و معابر، مدل سازی در ایمنی راه، طرح هندسی راه پیشرفته، فناوری تجهیزات ایمنی، روش های بهبود ایمنی معابر، بازرسی ایمنی راه، ایمنی وسیله نقلیه، ایمنی حمل و نقل هوایی، ریلی و دریایی، برنامه ریزی و مدیریت ایمنی راه، اصول مدیریت بحران، روش های ارزیابی عملکردی روسازی راه، مبانی روانشناسی در ایمنی ترافیک، قابلیت اطمینان و تحلیل ریسک و ...

برای مشاهده همه دروس تخصصی این رشته می توانید از لینک زیر استفاده کنید:

- برنامه آموزشی مقطع کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری

کاربرد HSE در ایمنی راه و ترابری

بررسی واحدهای درسی دانشجویان رشته کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری نشان می دهد که این دانشجویان واحدهایی نظیر بازرسی ایمنی راه، مهندسی ایمنی راه و معابر، فناوری تجهیزات ایمنی، روش های ارزیابی عملکردی روسازی راه و اصول مدیریت بحران را می گذرانند. به عنوان مثال:

  •   در درس روش های ارزیابی عملکردی روسازی راه، دانشجویان مبحث علائم و مقررات حفظ ایمنی در حین عملیات تعمیر و نگهداری را فرا می گیرند.
  • در درس اصول مدیریت بحران با مباحث فرماندهی حوادث و مدیریت ترافیک و آموزش نظری و عملی در مدیریت بحران آشنا می‌شوند.
  • در درس مهندسی ایمنی راه و معابر، جنبه های مختلف ایمنی راه مطرح شده و به مباحثی نظیر علائم ایمنی راه، ملزومات و تجهیزات ایمنی وسایل نقلیه، امداد رسانی فنی وسایل نقلیه و بحث ایمنی در حین عملیات اجرایی اشاره شده است.
  • در درس فناوری تجهیزات ایمنی نیز به مباحث مرتبط با انواع علائم افقی، تابلوها و تجهیزات ایمنی اشاره شده است.

نظر به اینکه بخشی از فارغ التحصیلان این رشته پس از فارغ التحصیلی در پروژه ها و فعالیت های اجرایی راه و ترابری شاغل می شوند، لذا رعایت مسائل ایمنی و بهداشت شغلی در پروژه ها به شدت ضروری می باشد. اعتقاد ما بر این است، آشنایی دانشجویان رشته مهندسی ایمنی راه و ترابری با مفاهیم و دوره های HSE و کسب و کارهای فعال در حوزه‌های مختلف ایمنی و HSE بسیار ارزشمند است و می تواند به ارتقای سلامت دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته و پرسنل زیر نظر آنها کمک کند. شما می توانید با کسب و کارهای حوزه HSE موجود در سایت نمایشگاه مجازی باما آشنا شوید و با صرف وقت و هزینه کمتر خدمات و محصولات مرتبط با ایمنی، بهداشت، محیط زیست و انرژی مورد نیازتان را در اختیار داشته باشید.

بازار کار و آینده شغلی

بررسی واحدهای درسی دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی راه و ترابری نشان دهنده این است که برخی از این واحدها با کسب و کارهای معرفی شده در سایت نمایشگاه مجازی باما مرتبط می باشد. به عنوان مثال دانشجویان در طی دوران تحصیل واحدهایی نظیر مهندسی ایمنی راه و معابر، مدل سازی در ایمنی راه، طرح هندسی راه پیشرفته، فناوری تجهیزات ایمنی، روش های بهبود ایمنی معابر، بازرسی ایمنی راه، ایمنی وسیله نقلیه، ایمنی حمل و نقل هوایی، ریلی و دریایی، برنامه ریزی و مدیریت ایمنی راه، اصول مدیریت بحران، مبانی روانشناسی در ایمنی ترافیک، قابلیت اطمینان و تحلیل ریسک را می گذرانند.  

بخشی از مباحث فراگیری شده در دروس فوق و مرتبط با کسب و کارهای معرفی شده در نمایشگاه مجازی باما عبارتند از: ایمنی راه در حین عملیات اجرایی، امداد و نجات، سیستم های مدیریت ایمنی، ارزیابی و مدیریت ریسک، ممیزی ایمنی، مقررات آلودگی مربوط به معاینه فنی خودرو، مباحث مرتبط با روانشناسی در ایمنی، فرماندهی حوادث و آموزش ایمنی رانندگان، راکبین، عابرین و آموزش ایمنی برای کودکان

 با توجه به مطالب فوق، بخشی از کسب و کارهای مرتبط با این واحدهای درسی که در راستای اهداف و برنامه های نمایشگاه مجازی باما می باشد عبارتند از:

در سایت نمایشگاه مجازی باما مجموعه ای از سازمان های مردم نهاد (NGO)، انجمن های علمی، انجمن ها، کانون ها و سازمان های صنفی نیز معرفی شده اند. آشنایی دانشجویان عزیز با این گروه ها نیز می تواند به آینده شغلی آنها کمک نماید.

یکی از اهداف نمایشگاه مجازی باما HSE ایجاد تعامل بین واحدهای درسی گذرانده شده در دوران تحصیلات دانشجویی و شرکت­ها و مشاغلی است که در سطح کشور در حال فعالیت می­ باشند. در واقع دانشجویان رشته­ های مختلف اگر در طی دوران تحصیل و پس از آن با شرکت­ ها و مؤسسات فعال مرتبط با رشته خود آشنا شده و به نحوی مطلوب در قالب کارآموزی، کارورزی، کارشناس فرایند، نماینده شرکت، کارشناس تحقیق و توسعه و کارشناس بهره­­ بردار با شرکت­ ها و مؤسسات در ارتباط باشند، تجربیات خوبی را می­ توانند کسب کنند و آینده شغلی بهتری خواهند داشت. به علاوه عناوین پایان نامه­ های کارشناسی ارشد با کمک این نمایشگاه و رویکرد ارتباط دانشگاه با صنعت می ­تواند به سمت نیازهای تحقیق و توسعه (R&D) صنایع هدایت شود و این امر ضمن کاهش هزینه­ های دانشگاه ها، به توسعه اقتصاد دانش بنیان و اشتغال پایدار فارغ ­التحصیلان دانشگاه ها کمک نماید.

علاوه بر موارد فوق در سایت نمایشگاه مجازی باما مجموعه ای از مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی و مراکز مشاوره شغلی و کاریابی معرفی شده اند که ارتباط با این مجموعه ها نیز می‌تواند به داشتن آینده شغلی بهتر برای شما کمک کند.

نظرات و پیشنهادات