معرفی رشته بهداشت محیط- سم شناسی محیط، مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته
کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت محیط-سم شناسی محیط
سم شناسی محیط یکی از شاخه های بهداشت محیط است که دانش آموختگان آن ضمن مطالعه در زمینه های ارتباط مقدار- اثر، جذب، توزیع و ذخیره مواد سمی با بروز عوارضی مانند سقط جنین، جهش زایی، سرطان زایی و ارزیابی میزان خطر مواد سمی، می توانند در زمینه خواص آفتکش ها، حلال ها، مواد سمی طبیعی، ترکیبات (P.C.B)، دیوکسین ها، فلزات سنگین و تأثیر مواد شیمیایی دیگر بر محیط زیست و سلامت انسان، جنبه های زیست محیطی نظیر گرم شدن کره زمین، باران اسیدی، تخریب لایه ازن و آلودگی منابع آبی و آلودگی خاک و تأثیر عوامل شیمیایی محیط زیست در ایجاد مخاطرات جدی سلامت انسان از جمله سرطان و بیماری های خونی، در جامعه ایفای نقش نمایند. سم شناسی محیطی یکی از زمینه های مطالعاتی جدید است که به مطالعه طبیعت، خواص، اثرات و تعیین مواد سمی در محیط زیست و موجودات زنده مثل انسان، حیوان، گیاهان و... می پردازد. در صورت اجرای صحیح برنامه های علمی این رشته در بخش های آموزشی و پژوهشی، جامعه می تواند از ثمرات کیفی و کمی آن در جهت توسعه پایدار در ده سال آینده بهره مند گردد.
تاریخچه رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته بهداشت محیط-سم شناسی محیط
واژه اکوتوکسیکولوژی برای اولین بار، توسط تروهات در سال 1969 استفاده گردید. تأکید تروهات روی اثرات سمی مواد شیمیایی و تشعشع از موجودات تا جوامع بود. علم جدید سم شناسی محیط ترکیبی از دو حیطه سم شناسی کلاسیک و اکوتوکسیکولوژی است. این رشته هم اکنون در دانشگاه های معتبر جهان تدریس می شود. سم شناسی در طی قرن نوزدهم توسعه چشمگیری داشت و علت آن، جنگ جهانی دوم بود. در ایران نیز دانشمندان ایرانی در شناخت آلاینده های محیط زیست و تأثیر آن بر سلامت انسان ها پیشقدم بوده اند.
دروس تخصصی رشته
دروس تخصصی که دانشجویان در طول تحصیل در رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته سم شناسی محیط میگذرانند، عبارتند از: سم شناسی و اکوتوکسیکولوژی، اکولوژی محیطی، اصول سم شناسی، آفتکش ها، سم شناسی محیط، مدیریت مواد زائد جامد، سم شناسی زمین
برای مشاهده لیست کامل دروس تخصصی این رشته می توانید از لینک زیر استفاده کنید:
- برنامه آموزشی مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته سم شناسی محیط
ادامه تحصیل و گرایش ها
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مقطع دکتری در برخی از رشته ها مانند رشته مهندسی بهداشت محیط ادامه تحصیل دهند.
کاربرد HSE در سم شناسی محیط
بررسی واحدهای درسی دانشجویان رشته کارشناسی ارشد بهداشت محیط-سم شناسی محیط نشان می دهد که این دانشجویان واحدهای عملی و آزمایشگاهی نظیر شناسایی و اندازهگیری سموم محیطی، کار با حیوانات آزمایشگاهی، مدیریت مواد زائد جامد، ایمنی کاربرد مواد شیمیایی و سموم، سم شناسی محیط و کارآموزی دارند. بدیهی است در طی دوران تحصیل در این دروس عملی، دانشجو در معرض خطراتی بوده و لذا باید جنبه ها و ملاحظات ایمنی و HSE مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال دانشجویان باید مباحث ایمنی آزمایشگاه را بدانند و در محیط آزمایشگاه و در بازدیدها مسائل ایمنی، بهداشت و HSE را به شدت رعایت نمایند. در درس ایمنی کاربرد مواد شیمیایی و سموم، دانشجویان با مباحثی نظیر MSDS مواد شیمیایی، مخاطرات احتراق و انفجار، نحوه صحیح استفاده از وسایل حفاظت فردی، ارزیابی خطر مواد شیمیایی و سموم، اقدامات اضطراری در حوادث شیمیایی و راه های کنترل عوامل زیان بار شیمیایی و سموم آشنا می شوند. اعتقاد ما بر این است، آشنایی دانشجویان رشته سم شناسی محیط با مفاهیم HSE و کسب و کارهای فعال در حوزههای مختلف ایمنی و آموزش HSE بسیار ارزشمند است و می تواند به ارتقای سلامت دانشجویان و فارغ التحصیلان کمک کند. شما می توانید با کسب و کارهای حوزه HSE موجود در سایت نمایشگاه مجازی باما آشنا شوید و با صرف وقت و هزینه کمتر خدمات و محصولات مرتبط با ایمنی، بهداشت، محیط زیست و انرژی مورد نیازتان را در اختیار داشته باشید.
بازار کار و آینده شغلی
دانشآموختگان این رشته می توانند در بخش های زیر به فعالیت مشغول شوند:
- شناسایی و اندازه گیری مقدار مواد شیمیایی و سموم در نمونه های هوا، خاک، آب، مواد غذایی و موجودات زنده
- محاسبه خطر تماس با سموم و ارائه راهکارهایی برای حذف آلاینده ها
- انتخاب روش مناسب برای دفع مواد زائد سمی
- مشارکت در اصلاح روند انتشار و سموم محیط زیست
- ارائه خدمات آزمایشگاهی در زمینه سم شناسی محیط
- ارائه مشاوره فنی در زمینه های مرتبط نظیر مکان یابی برای دفع سموم، تأسیس آزمایشگاه سم شناسی، مکان یابی برای ایجاد شهرک ها و کارگاه های صنعتی و ...
- مشارکت در آموزش کارکنان، دانشجویان و دانش آموزان در موضوعات مرتبط آموزشی
- مشارکت در تهیه دستورالعمل ها و درسنامه های مرتبط پزشکی
- مشارکت در آموزش همگانی
- مشارکت در طراحی، اجرا و ارزشیابی طرح های پژوهشی مرتبط
- مشارکت در ابداع روش های جدید پژوهشی
- مدیریت شناسایی و کنترل سموم محیطی در واحدهای مرتبط
- مدیریت واحدهای صنعتی مرتبط با سم شناسی محیط
همچنین دانش آموختگان این رشته می توانند در زمینه های بهداشت محیط، بهداشت صنعتی، محیط زیست، مهندسی محیط زیست، سم شناسی محیط زیست و صنعت داروسازی با سازمان ها و نهادهایی مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان محیط زیست، شهرداری ها، سازمان آب و فاضلاب، دادگستری و پزشکی قانونی، مؤسسه استاندارد، وزارت جهاد کشاورزی، مراکز تحقیقاتی و پژوهشکده های مرتبط، شرکت های دولتی و خصوصی مهندسین مشاور مرتبط، آموزش و پرورش، صنایع دفاعی، سازمان انرژی اتمی همکاری نمایند.
بررسی واحدهای درسی دانشجویان کارشناسی ارشد سم شناسی محیط نشان دهنده این است که برخی از این واحدها با کسب و کارهای معرفی شده در سایت نمایشگاه مجازی باما مرتبط می باشد. به عنوان مثال: دانشجویان در طی دوران تحصیل واحدهایی نظیر اکولوژی محیط، ایمنی کاربرد مواد شیمیایی و سموم، اصول سم شناسی، شناسایی و اندازهگیری سموم محیطی، آفت کش ها، سم شناسی محیط، مدیریت مواد زائد جامد، جابجایی و تغییر شکل زیستی سموم، سم شناسی زمین، ارزیابی اثرات بهداشتی، شیمی و فیزیک آئروسل ها، تجزیه بیولوژیکی مواد شیمیایی زنوبیوتیک، سموم میکروبی، مدیریت و ارزیابی مخاطرات بهداشتی، سم شناسی محیط در بلایا و فوریت ها و کارآموزی را می گذرانند. در سرفصل درس کارآموزی این رشته به فعالیت دانشجویان در یکی از مهندسین مشاور مرتبط با رشته سم شناسی اشاره شده، لذا آشنایی دانشجویان رشته سم شناسی محیط با کسب و کارهای این حوزه بسیار ارزشمند خواهد بود. بخشی از کسب و کارهای مرتبط با این رشته که در راستای اهداف و برنامه های نمایشگاه مجازی باما می باشد عبارتند از:
- آزمایشگاه های ارزیابی کیفی آب شرب و مواد غذایی
- شرکت های سمپاشی و خدمات بهداشت محیط
- تأمین، شارژ و تست هیدرواستاتیک کپسول اطفای حریق
- تأمین وسایل حفاظت فردی و تجهیزات ایمنی
- پایش و پالایش آلودگی رودخانه، دریا و سواحل
- آزمایشگاه های آب و فاضلاب
- تأمین تجهیزات آب و فاضلاب
- مهندسین مشاور آلودگی هوا
- آزمایشگاه های آلودگی هوا
- تأمین تجهیزات و اجرای سیستم های کنترل آلودگی هوا
- تأمین تجهیزات آزمایشگاهی و پایش آلاینده های هوا
- مهندسین مشاور مدیریت پسماند
- مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه
- پالایش خاک های آلوده
- آزمایشگاه های آلودگی خاک
- مشاورین کشاورزی و منابع طبیعی
- تولید کود، سم و خدمات کشاورزی
- مشاوران مدیریت بحران و شرایط اضطراری
- تأمین تجهیزات ایمنی و بهداشت در شرایط اضطراری
- تأمین تجهیزات محیط زیست و انرژی در شرایط اضطراری
- شناسایی و ارزیابی ریسک
- ارزیابی اثرات زیست محیطی و بهداشتی
در سایت نمایشگاه مجازی باما مجموعه ای از سازمان های مردم نهاد (NGO)، انجمن های علمی، انجمن ها، کانون ها و سازمان های صنفی نیز معرفی شده اند. آشنایی دانشجویان عزیز با این گروه ها نیز می تواند به آینده شغلی آنها کمک نماید.
یکی از اهداف نمایشگاه مجازی باما HSE ایجاد تعامل بین واحدهای درسی گذرانده شده در دوران تحصیلات دانشجویی و شرکت ها و مشاغلی است که در سطح کشور در حال فعالیت می باشند. در واقع دانشجویان رشته های مختلف اگر در طی دوران تحصیل و پس از آن با شرکت ها و مؤسسات فعال مرتبط با رشته خود آشنا شده و به نحوی مطلوب در قالب کارآموزی، کارورزی، کارشناس فرایند، نماینده شرکت، کارشناس تحقیق و توسعه و کارشناس بهره بردار با شرکت ها و مؤسسات در ارتباط باشند، تجربیات خوبی را می توانند کسب کنند و آینده شغلی بهتری خواهند داشت. به علاوه عناوین پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکتری با کمک این نمایشگاه و رویکرد ارتباط دانشگاه با صنعت می تواند به سمت نیازهای تحقیق و توسعه (R&D) صنایع هدایت شود و این امر ضمن کاهش هزینه های دانشگاه ها، به توسعه اقتصاد دانش بنیان و اشتغال پایدار فارغ التحصیلان دانشگاه ها کمک نماید.
علاوه بر موارد فوق در سایت نمایشگاه مجازی باما مجموعه ای از مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی و مراکز مشاوره شغلی و کاریابی معرفی شده اند که ارتباط با این مجموعه ها نیز میتواند به داشتن آینده شغلی بهتر برای شما کمک کند.