معرفی رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم (کشاورزی)، مقطع کارشناسی پیوسته

در صنعت کشاورزی به ویژه در زمینه های طراحی ساخت و تولید ماشین های کشاورزی و فناوری پس از برداشت نیاز به متخصصین وجود دارد. علاوه بر آن، برای توسعه کشاورزی و کاربرد انرژی های تجدیدپذیر در این حوزه، نیاز به افراد متخصص و کارآزموده وجود دارد. هدف از تاسیس این رشته، تربیت متخصصانی است که با یادگیری علوم و فنون لازم بتوانند در کارخانه های ساخت تراکتور و ماشین های کشاورزی، جهت خدمت پژوهشی و تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی، طراحی و ساخت ماشین های جدید و ... به ایفای نقش مهم خود بپردازند.
دروس تخصصی
رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم، حاوی مجموعه ای از علوم و فناوری های نوین در زمینه طراحی و سازگارنمودن ماشین های کشاورزی، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در صنعت کشاورزی و فناوری پس از برداشت است. دروس تخصصی که دانشجویان در طول تحصیل در رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم می گذرانند، بسته به خوشه های مختلفی که دارد، متنوع است که در ذیل به دورس تخصصی هریک از این خوشه ها اشاره می شود:
خوشه طراحی ماشین های کشاورزی: موتورهای درونسوز، ارتعاشات مکانیکی، طراحی اجزا ماشین، مکانیک تراکتور، طراحی ماشین های خاک ورزی، طراحی ماشین های کاشت، داشت و برداشت و سایر دروس مربوطه.
خوشه انرژی های تجدیدپذیر: مهندسی بیوشیمی و فرآیند های تخمیری، زیست سوخت ها، انرژی باد، سامانه تبدیل توان الکترومکانیکی، مهندسی پیل های سوختنی، انتقال حرارت و سایر دروس مربوطه.
خوشه فناوری پس از برداشت: انتقال حرارت، انتقال جرم، موازنه انرژی و مواد، طراحی سامانه های تبرید و سردخانه، خواص مهندسی مواد بیولوژیکی، فناوری پس از برداشت و انبارداری و سایر دروس مربوطه.
بازار کار و آینده شغلی
دانشآموختگان این رشته می توانند در سه نقش اجرایی، آموزشی و پژوهشی به فعالیت بپردازند که شرح فعالیت های هر نقش به صورت زیر است:
نقش اجرایی
- طراحی ماشین های کشاورزی در کارخانه ها و کارگاه های تولید و ساخت تراکتور، ماشین ها و ادوات کشاورزی
- مدیریت و تعمیر و نگهداری تجهیزات موجود
- طراحی و توسعه سامانههای انرژی های تجدیدپذیر
- طراحی تجهیزات و ماشین های صنایع غذایی و فراوری محصولات کشاورزی
نقش آموزشی
- آموزش مهارت های تخصصی و عمومی به افراد تحت سرپرستی خود
نقش پژوهشی
- انجام مطالعات و تحقیقات مختلف در زمینه بیومکانیک سیستم
- مشارکت در پروژه های تحقیقاتی
در حال حاضر، برای این رشته، سه خوشه تعریف شده است. خوشه طراحی های ماشین های کشاورزی، انرژی های تجدیدپذیر، فناوری پس از برداشت، جز رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم هستند.
فارغالتحصیلان این رشته می توانند در نقش های اجرایی، آموزشی و پژوهشی بسته به نوع خوشه مورد نظر مشغول به کار شوند که در ادامه در مورد هریک توضیح خواهیم داد:
خوشه طراحی ماشین های کشاورزی:
- کارشناس متخصص در زمینه طراحی ماشین های کشاورزی در کارخانه ها و کارگاه های تولید و ساخت تراکتور،ماشین ها و ادوات کشاورزی
- کارشناس ماشین های کشاورزی جهت مدیریت و تعمیر و نگهداری تجهیزات موجود درکشت و صنعت ها و دیگر مراکز کشاورزی
- مربی در دبیرستان های کشاورزی و کمک در امور تحقیقاتی
خوشه انرژی های تجدیدپذیر:
- کارشناس متخصص در طراحی و توسعه سامانه های انرژی های تجدیدپذیر
- کارشناس جهت همکاری در امر آموزش و تحقیقات در زمینه انرژی های تجدیدپذیر
- کارشناس متخصص در طراحی سامانه های بهره بردار از انرژی های تجدیدپذیر
خوشه فناوری پس از برداشت:
- کارشناس متخصص در طراحی تجهیزات و ماشین های صنایع غذایی و فراوری محصولات کشاورزی
- مسئول فنی خطوط و کارخانه های صنایع غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی
- کارشناس متخصص برای کمک در امر برنامه ریزی، طراحی دستگاه ها، خطوط تولید و سامانه های توسعه مواد غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی
- کارشناس برای همکاری و کمک در امر آموزش و تحقیقات
این موارد بخشی از حوزههای کاری فارغ التحصیلان رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم است، اما برای داشتن آینده شغلی بهتر، دانشجویان باید به دنبال کسب تجربه و مهارت باشند و صرفاً گذراندن یک سری دروس تئوری در دانشگاه کافی نیست.