معرفی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، مقطع کارشناسی پیوسته

مدیریت خدمات بهداشتی درمانی رشته ای چند نظامی و شاخه ای از علوم انسانی با کاربرد در حیطه علوم پزشکی است. به طوری که مدیر با هدایت و رهبری تشکیلات انسانی و اخذ تصمیمات مطلوب و استفاده مؤثر از منابع انسانی و مالی، از طریق برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و نظارت برای دستیابی به اهداف مؤسسات خدمات بهداشتی و درمانی، نقش هایی را ایفا می کند.

هدف آموزشی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، ارتقاء رشد اشخاص به سمت توانایی های کامل شخصی و حرفه ای است. اساتید این رشته، آموزش را به عنوان فرآیندی مستمر و فعال می بینند. اساتید این رشته اعتقاد دارند که دانش مدیریت، علاوه بر دانش های دیگر برای موفقیت در این حرفه، امری اساسی است. دروس این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، به گونه ای طراحی و برگزار میشود که نیازهای کنونی جامعه را پوشش دهد.

دانشجویان فارغ التحصیل از مقطع کارشناسی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، باید صلاحیت ها و شایستگی های لازم را کسب کنند. باید نوعی تفکر خلاق داشته باشند و درباره چالش های مدیریتی ایفای نقش نمایند. آنها باید بتوانند از طریق فعالیت های پژوهشی، از دانش مدیریت که در فرآیندهای بهداشتی و درمانی ضروری است، بهره بگیرند.

تاریخچه

برای اولین بار رشته مدیریت بیمارستان در سال 1934 در دانشگاه شیکاگو آمریکا در سطح کارشناسی ارشد، طی یک دوره یک ساله ایجاد شد، البته این دوره یک ساله بعدا به دوره دو ساله تبدیل گردید. در سال 1983 در حدود 51 برنامه آموزشی در سطح کارشناسی ارشد این رشته مورد تصویب وزارت بهداری آمریکا قرار گرفت که باعث فراغت از تحصیل حدود 20000 نفر در مقطع کارشناسی ارشد مدیریت بیمارستانی در این کشور شد.

در ایران برای اولین بار دانشکده پزشکی دانشگاه تهران اقدام به ایجاد و تأسیس دوره کوتاه مدت آموزشی اداره امور بیمارستانها کرد. در سال 1335 طرح ایجاد رشته مدیریت بیمارستانی در مقطع کارشناسی ارشد تحت عنوان اداره امور بیمارستانها برای نخستین بار طی موافقتنامه ای بین دانشگاه تهران و وزارت بهداری مبادله گردید. در ششصدمین جلسه شورای دانشگاه تهران در سال 1340 طرح تأسیس مؤسسه علوم بیمارستانی به تصویب رسید. از سال 1341 رشته مدیریت بیمارستانی به طور رسمی جزء رشته های تحصیلی دانشگاه قرار گرفت. در سال 1345 تربیت مدیران تحصیل کرده در زمینه امور بیمارستانی به دانشکده بهداشت دانشگاه تهران واگذار شد. در سال 1363 با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، تربیت دانشجو در رشته مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی در مقطع کارشناسی به عنوان یکی از رشته های گروه پزشکی شناخته شد. در سال تحصیلی 1365-1364 دانشگاه علوم پزشکی ایران اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی این رشته کرد.

در ابتدا تعداد کل واحدهای درسی در این رشته 180 واحد درسی بود. شورای عالی انقلاب فرهنگی در سیصد و سی و هفتمین جلسه خود در سال 1376، مجددا برنامه آموزشی این رشته در دوره کارشناسی را مورد بازنگری قرار داد و تعداد واحدهای درسی این رشته جهت اخذ مدرک کارشناسی به 135 واحد تقلیل یافت.

دروس تخصصی

دروس تخصصی این رشته عبارتند از:

زبان تخصصی
کلیات پزشکی
واژه شناسی پزشکی
آشنایی با لوازم و تجهیزات پزشکی
اپیدمیولوژی و عفونت های بیمارستانی
مدارک پزشکی
برنامه ریزی خدمات بهداشتی و درمانی
سازمان و مدیریت بیمارستان
بیمه و تعرفه خدمات بهداشتی و درمانی
شناخت و تهیه و توزیع دارو
آشنایی با اصول طراحی و تجهیز و توسعه بیمارستان
استانداردهای بیمارستانی
اصول نگهداری و ایمنی در بیمارستان
اقتصاد بهداشت
مدیریت خدمات بهداشتی و پروژه

بازار کار و آینده شغلی

دانش آموختگان رشته مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی برای مشاغل کارشناسی و پست های مدیریتی برای سطوح مختلف مؤسسات و سازمانهای نظام سلامت کشور اعم از عمومی یا تخصصی، دولتی یا خصوصی، کلینیک ها و شبکه های بهداشتی و درمانی آماده میشوند. با توجه به آموزش های نظری و کاربردی که دانشجویان در طی دوره آموزشی خود فرا میگیرند انتظار میرود که پس از فراغت از تحصیل شایستگی لازم را جهت ایفای نقش های مدیریتی، اداری، اقتصادی، کارشناسی آموزشی یا پژوهشی در زمینه های مرتبط با تحصیل خود، کارشناسی بهداشتی یا درمانی در زمینه های مرتبط با دوره تحصیل خود و کارآفرینی در زمینه خدمات بهداشتی و درمانی که مطابق با وظایف سازمانی و حرفه ای آنان است، به عهده گیرند.

فارغ التحصیل دوره کارشناسی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی در نقش اداره امور و مدیریت سازمان های تأمین کننده سلامت در زمینه فعالیت های مختلف بهداشتی و درمانی، اداری، مالی، آموزشی و پژوهشی وظایف زیر را بر عهده دارد:

کسب و تعیین خط مشی ها و برنامه های کلی و دستورالعمل های اجرایی از مدیران مافوق و نظارت بر حسن اجرای آنها
نظارت بر حسن جریان کلیه امور و کارکنلن واحدهای تحت سرپرستی
انجام بررسی های لازم در زمینه عملیات و فعالیت های مختلف اعم از بهداشتی و درمانی، اداری و مالی، آموزشی و پژوهشی
پیش بینی درآمد و برآورد هزینه فعالیت ها، طرح ها و برنامه ها
نظارت بر چگونگی مصرف اعتبارات به منظور حصول اطمینان از صحت اجرای برنامه های پیش بینی شده
تطبیق و هماهنگی امور و خدمات با استانداردهای تعیین شده
بررسی و نظارت بر امور اداری، مالی، تغذیه، تأسیسات، تدارکات و انبار و سایر واحدهای پشتیبانی
انجام مطالعات و بررسی های لازم در زمینه نیازهای پرسنلی واحد مربوطه و ارائه راه حل های مناسب
جمع آوری اطلاعات و نیازهای کلی واحد مربوطه از نظر ساختمان، لوازم و تجهیزات و نیاز به تعمیرات اساسی و یا بازسازی
بررسی و تهیه و تنظیم طرح های مربوط به خرید، نگهداری و کنترل در مورد وسایل و لوازم مصرفی
نظارت بر حسابرسی در زمینه درآمدهای وصولی، هزینه های انجام شده، پرداخت ها، صورتحساب های مالی و بودجه
شناخت سیاست ها، خط مشی ها، استراتژی ها، بررسی نیازهای آموزشیريال برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی دوره های آموزشی و آموزش ضمن خدمت کارکنان
بررسی، مطالعه و کمک در طرح های تحقیقاتی